Titan denizaltısı neden patladı? Uzmanlar ayrıntılarıyla anlattı

Mühendisler, 18 Haziran’da dört yolcusuyla birlikte hayatını kaybeden OceanGate CEO’su Stockton Rush’ın, Titan denizaltısında tasarruf yapmak amacıyla aldığı birçok kararın ekibini Titanik enkazını izlemeye değil, ölüme götürdüğünü ortaya koydu.



Yolcularının kişi başı 250 bin dolar (6,5 milyon lira) ödediği Titan’ı, ABD Donanması’na ait başarılı keşifler yapan Alvin denizaltısı ile kıyaslayan uzmanlar, Titan’ın dayanıklı malzemeden yapılmadığını, şeklinin dalışa elverişsiz olduğunu ve ana gemisinin yeterli niteliklere sahip olmadığını belirledi. 



İşte tüm dünyanın konuştuğu Titan’ı felakete sürükleyen nedenler….



OceanGate CEO’su Stockton Rush tarafından tasarlanan Titan denizaltısı, beş kişinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan trajik bir kazanın ardından tüm dünyanın gündemine oturdu.







New York Times gazetesine konuşan uzmanlar olayı analiz etti ve felakete katkıda bulunmuş olabilecek çeşitli faktörleri belirledi. Başarılı bir geçmişe sahip bir araştırma denizaltısı olan Alvin ile yapılan bir karşılaştırma, Titan’ın potansiyel olarak sonunu getiren tasarım ve protokol farklılıklarını ortaya koydu.



HASAR OKYANUSA İNMEDEN BAŞLADI



Tamamen titanyum gövdeli bir küre olarak inşa edilen Alvin özel bir ana gemiyle taşınırken, Titan daha küçük bir gemi olan Polar Prince ile dalgalı denizlerde çekildi. Uzmanlara göre, bu çekme yöntemi ise Titan’ın derin denizin muazzam basıncı altında patlamadan önce hasar görmesine neden oldu.







Bununla birlikte Alvin, ABD Donanması’na ait ve Woods Hole Oşinografi Enstitüsü tarafından okyanus derinliklerini araştırmak için kullanıyor. Araç General Mills’ Electronics Group tarafından yapıldı ve Titan’dan daha derine başarılı yolculuklar gerçekleştirdi.  



ŞEKLİ AŞIRI BASINCA DAYANMA YETENİĞİNİ AZALTTI



OceanGate Expeditions’a ait olan Titan, ise 2021 yılında yolcu başına yüksek bir maliyetle Titanik enkazına geziler sunmaya başladı. Çoğu dalgıç tarafından kullanılan geleneksel küresel titanyum kabinlerden farklı olarak daha geniş karbon fiber silindir şeklinde bir kabine sahipti. Titanik’in bulunduğu bölgeye yapılan bir dalış sırasında Titan destek gemisiyle iletişimini kaybetti ve daha sonra okyanus tabanında ezilmiş olarak bulundu.



Çekme yöntemine ek olarak, uzmanlar Titan’ın tasarım seçimleriyle ilgili endişelerini de dile getirdi. Buna göre, daha fazla yolcu barındırmayı amaçlayan küresel tasarımdan silindir şeklindeki (karbon-fiber tüp) tasarıma geçiş, denizaltının aşırı basınca dayanma kabiliyetini zayıflattı. 







DAHA HAFİF VE UCUZ MALZEMEDEN İMAL EDİLDİ



Titanyumdan daha hafif ve daha ucuz olan karbon-fiber gövde, derin deniz dalışlarındaki sıkıştırma kuvvetlerine karşı daha savunmasız. Ayrıca, Titan’ın gövdesinde karbon fiber ve titanyum gibi farklı malzemelerin kullanılması, farklı genleşme ve sıkışma katsayıları nedeniyle su geçirmez bir sızdırmazlığın sağlanmasında zorluklara neden oldu. 



GEREKLİ SERTİFİKALAR ALINMADI



Bir başka eleştiri noktası da OceanGate’in Titan için, sektörde yaygın bir uygulama olduğu üzere, harici test ve sertifikasyon istememe kararıydı. Şirket, üçüncü taraf sertifikasyonunun hızlı inovasyonu engellediğini savunarak kendisini savundu.



Araştırmacılar, genel olarak, çekme yöntemi, tasarım seçimleri, kullanılan malzemeler ve harici test eksikliği gibi faktörlerin bir araya gelmesi, Titan’ın Titanic enkaz alanına dalışı sırasında patlamasına katkıda bulunan faktörler olduğunu ortaya koydu.



NE OLMUŞTU?



Atlantik Okyanusu’ndaki Titanik gemisinin enkazına 18 Haziran’da turistik gezi düzenleyen OceanGate isimli şirkete ait Titan denizaltısı patlayarak batmış ve 5 kişi yaşamını yitirmişti. Titan’da bulunan beş kişi arasında 58 yaşındaki İngiliz milyarder ve kaşif Hamish Harding; her ikisi de İngiliz vatandaşı olan Pakistan doğumlu iş insanı 48 yaşındaki Şehzade Davud ve 19 yaşındaki oğlu Süleymen Davut; enkazı onlarca kez ziyaret etmiş olan Fransız okyanus bilimci ve Titanik uzmanı 77 yaşındaki Paul-Henri Nargeolet ve OceanGate’in Amerikalı kurucusu ve CEO’su Stockton Rush bulunuyordu.







Titan’a ait enkazın ilk parçaları, Kanada’nın St. John’s limanında toplanmaya başlanmış, vinçlerle gemiden indirilen parçaların plastik koruyucu kaplamalarla muhafaza altına alındığı görülmüştü.



Titan’ın yüzeye çıkarılan ilk parçalarında insan kalıntısı bulunmuştu. ABD ve Kanada, seferi sırasından kaybolan Titan denizaltısının patlamasıyla ilgili 24 Haziran’da soruşturma başlatmıştı.