İsrail'in Gazze'ye kara saldırısı, amaçlarına ulaşabilir mi?

Hamasın, İsraile düzenlediği saldırıda 1.300 kişinin ölmesinden sonra, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu Her bir Hamas üyesi artık ölü dedi.

BBCnin derlediği özel dosyaya göre, Demirden Kılıçlar Operasyonunun amacı, İsrail ordusunun daha önce Gazzede planladıklarından çok daha muhteris görünüyor. Ancak bu gerçekçi bir askeri görev mi ve İsrailli komutanlar bunu nasıl gerçekleştirebilir?

Gazzenin karadan işgali, ev ev kent çatışmaları gerektiriyor ve sivil nüfus açısından büyük bir risk oluşturuyor. Hava saldırıları daha şimdiden yüzlerce kişinin ölümüne, yüz binlerce kişinin de evlerinden kaçmasına neden oldu.

İsrail ordusunun ayrıca, Gazzedeki bilinmeyen yerlerde tutulan en az 150 rehineyi kurtarma görevi de var.

İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi, Haması parçalamayı taahhüt etti ve Gazzedeki siyasi liderini özellikle hedef gösterdi. Peki, Hamasın Gazzede 16 yıldır devam eden yönetiminden sonra, Gazze için nihai bir vizyon var mı?

İsrail Ordu Radyosundan uzman Amir Bar Şalom İsrailin her bir Hamas üyesini yok edebileceğini sanmıyorum. Çünkü aşırı İslamcı bir fikir. Ancak elinizden geldiği kadar zayıflatabilir ve böylece operasyonel kabiliyetleri kalmaz diyor.

Kara saldırısı risklerle dolu
İsrailin Gazze saldırısı, harekatı yoldan çıkartabilecek birkaç faktöre bağlı.
Hamasın silahlı kanadı İzeddin El Kasım Tugayları, İsrail saldırısına hazırlanmış olmalı. Patlayıcılar yerleştirilmiş, baskınlar planlanmıştır. Tünel ağını İsrail güçlerine saldırmak için kullanabilirler.

2014teki saldırıda, İsrailin piyade birlikleri anti tank mayınları, keskin nişancılar ve baskınlarla ağır kayıplar vermiş, Gazze kentinin kuzeyindeki bir mahallede yaşanan çatışmalarda da yüzlerce sivil ölmüştü.

İsrailin 1,1 milyon Filistinlinin Gazze Şeridinin kuzey yarısını tahliye etme talebinin nedenlerinden biri de bu.



İsrail, savaşın aylar sürebileceği uyarısı yaptı ve 360 bin kişi gibi rekor sayıda yedek asker silah altına alındı.

Soru, İsrailin uluslararası çekilme baskısı olmadan saldırısını ne kadar sürdürebileceği.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Gazzenin hızla bir cehennem çukuruna dönüştüğü uyarısı yaptı. Ölü sayısı hızla artıyor, su, elektrik ve yakıt tedariki kesildi ve şimdi nüfusun yarısının evlerini terk etmesi istendi.

İsrailin önde gelen güvenlik ve istihbarat gazetecilerinden Yossi Elman Hükümet ve ordu, uluslararası toplumun, en azından Batılı liderlerin desteğini arkasında hissediyor. Felsefe seferber olalım, çok zamanımız var şeklinde diyor.

Ancak Elman er ya da geç İsrailin müttefiklerinin, Gazzede açlık çekenlerin görüntülerini görürlerse devreye gireceklerine inanıyor.



Rehinelerin kurtarılması
Rehinelerin bir çoğu İsrailli ama aralarında çok sayıda yabancı ülkelerin vatandaşı ya da çifte vatandaşlığa sahip olanlar da var. Dolayısıyla, aralarında ABD, Fransa ve İngilterenin de bulunduğu diğer bazı yönetimler de bu saldırıyla ve rehinelerin güvenle serbest bırakılmasıyla ilgileniyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Fransız-İsrailli ailelere sevdiklerini güvenle geri götürme sözü verdi ve Fransa çocuklarını asla terk etmeyecek dedi.

Rehinelerin akibetinin, askeri planlamacıları ne kadar etkileyeceği belirsiz ve ayrıca İsrailli liderlerin üzerinde iç baskı da var.

Amir Bar Şalom, yaşananları, Filistinli saldırganların 1972 Münih Olimpiyatlarında 11 İsrailli sporcunun öldürülmesine benzetiyor.

Saldırıdan sorumlu herkesin bulunup, öldürülmesi için bir operasyon başlatılmıştı ve Şalom hükümetin adam kaçırmalara dahil olan herkesi avlamak isteyeceğini söylüyor.

Gazzenin farklı yerlerinde tutulan bu kadar çok rehineyi kurtarmak, İsrailin seçkin komando birliği Sayeret Matkalın kabiliyetlerinin ötesinde olabilir. Hamas, İsrail saldırısını caydırmak için rehineleri vurma tehdidinde de bulundu.

İsrail, 2011de Hamasın beş yıl rehin tuttuğu askeri Gilat Shalitin serbest kalması için 1.000den fazla mahkumu salıvermişti. Ancak İsrail, büyük bir mahkum takasını artık yeniden düşünecektir. Çünkü mahkum takasında serbest kalanlardan biri, Yahya Sinwar Hamasın Gazzedeki siyasi lideri oldu.

Komşular yakından izliyor
İsrailin kara saldırısının süresini ve sonuçlarını İsrailin komşularının nasıl tepki vereceği de etkileyebilir.

Gazzeyle sınırı bulunan ve şimdiden Refah kapısından yardım gönderilebilmesi için bastıran Mısırdan artan taleplerle karşılaşabilir.

İsrail Ulusal Güvenlik Çalışmaları Enstitüsünden Ofir Winter İsrailin saldırısından sonra Gazzeliler acı çektikçe, Filistinlilere sırtını dönüyor gibi gözükmemek için Mısır üzerindeki baskı artacaktır diyor.

Ancak Winter, Kahirenin Gazzelilerin Mısıra kitlesel bir şekilde geçişine izin vereceğini ya da İsraile karşı askeri bir müdahaleye girişmeyeceğine inanıyor.

İsrailin kuzeydeki Lübnan sınırı da yakından gözlemleniyor.

Şu ana dek Hizbullah birkaç sınır ötesi saldırı düzenlese de, İsraile karşı yeni bir cephe açmadılar.

Hizbullahın başlıca destekçisi İran, şimdiden İsraile karşı yeni cepheler açmaktan bahsediyor. ABD Başkanı Joe Biden da özellikle bu konuda uyarıda bulundu. ABD Başkanı Bu durumdan çıkar sağlamaya çalışan ülkelere ve örgütlere tek bir sözüm var: Yapmayın! demişti.

Bu mesajı iyice vurgulamak için de Washington Doğu Akdenize uçak gemileri yolladı.

Gazzede İsrail için son ne olacak?
Hamas önemli oranda zayıflatabilirse, yerine ne geleceği sorusu gündeme gelebilir.

İsrail 2005te ordusunu ve binlerce yerleşimciyi bölgeden çekmişti ve işgalci güç olarak geri dönmeye de niyeti yok.

Ofir Winter, bir iktidar değişiminin potansiyel olarak Filistin Yönetiminin bölgeye geri dönüşünün yolunu açabileceğine inanıyor. Filistin Yönetimi ya da El Fetih, 2007de Hamas tarafından kovulmuştu.

Winter, Mısırın da daha pragmatik bir komşuyu memnuniyetle karşılayacağına inanıyor.

Gazzenin yıkıma uğrayan altyapısının, yeniden inşa edilmesi gerekiyor.

Hamasın saldırısından önce bile İsrail Gazzeye giren sivil ve askeri kullanımı olabileck ürünlere sıkı kısıtlamalar koyuyordu. İsrail şimdi daha sert kısıtlamalar getirebilir.

İsrailli toplulukların korunabilmesi için Gazze sınırında daha geniş bir tampon bölge çağrıları da yapıldı. İç istihbarat servisi Shin Betin eski başkanı Yoram Cohen, 2 kilometre genişliğinde Görüldüğü yerde vurma bölgesinin, mevcut alanın yerine geçmesi gerektiği görüşünde.

Saldırının sonucu her ne olursa olsun, İsrail benzer bir saldırının asla tekrarlanmamasını güvence altına almak istiyor.