İngiliz i (artık internetten yayın yapan Independent gazetesinin son versiyonu) gazetesinin tecrübeli Orta Doğu muhabiri Patrick Cockburn son haberinde Suriyenin Menbiç kentindeki son gelişmeleri ve yaklaşan Rakka operasyonunu değerlendirdi.
Suriye savaşında sona yaklaşıldığını öngören Cockburn, bölgedeki gelişmelere bakıldığında bir anlamda Erdoğanın Suriye hayallerinin de sonuna gelindiğini anlatıyor.
Rakka kentinin Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütünden kurtarılmasına yönelik operasyona hazırlanıldığını vurgulayan Cockburn, Suriyede artık savaşın sonunun ufukta göründüğünü ve Türkiyenin ülkedeki etkisinin hızla azaldığını yazdı.
Patrick Cockburnun haberi, Belki de Suriyedeki iç savaşın nihai aşamasında artık galipler ve mağluplar belli oluyor cümlesiyle başlıyor.
Cockburn, Kürtlerin liderliğindeki Suriyeli savaşçıların, IŞİDin fiili başkenti Rakkanın güneyindeki yolun bir bölümünü ele geçirdiğini ve örgütün doğuda kontrol ettiği bölgelerle bağlantısını kestiğini belirtiyor.
Türkiye için kötü haber
ABD liderliğindeki koalisyon, YPG (Halk Koruma Birlikleri) öncülüğündeki Suriye Demokratik Güçlerine (SDG) havadan destek veriyor. SDG güçleri Rakkaya yaklaşıyor. Bu noktaları hatırlatan Cockburn, haberini şöyle sürdürüyor:
ABDnin halen Suriyenin kuzeydoğusunda özel kuvvetlerden oluşan 500 kişilik bir birliği var. Bu birlikler Rakkaya düzenlenecek saldırıyı daha da etkili kılmak için topçu ateşi eşliğinde harekete geçebilir.
Bu Türkiye için kötü haber. Ağustos ayında Suriyenin kuzeyinde Fırat Kalkanı Harekâtı adı verilen operasyona başlayan Türkiye tüm taraflarca sıkıştırılıyor. Özellikle SDGnin geçen yıl ele geçirdiği Menbiç çevresinde siyasi ve askeri bir satranç oynanıyor. Oyunun amacı, Menbiçin bundan sonraki hedefi olacağını duyuran Türkiyeyi dışlamak.
Türkiyenin Suriyedeki önceliği Kürtleri çevrelemek, onların gücünü mümkün olduğunca azaltmak ya da ortadan kaldırmak. Ankara, Suriye Kürtlerini, Türkiyedeki Kürt isyanını desteklediklerini düşünüyor.
Patrick Cockburne göre Menbiçe saldırmak Türkiye için çok zor olacak. Cockburn bu noktada SDGnin Pazar günü ABD liderliğindeki koalisyonun korumasında olduğunu açıkladığını hatırlatıyor:
Menbiç Askeri Konseyi geçen hafta Türklere karşı hareket üstünlüğü sağlamış görünerek kentin batısındaki bazı köylerin kontrolünü Suriye ordusuna devretti. Oysa Türkiyenin desteklediği Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) bölgede saldırılara başlamıştı. Suriye ordusu ise Rusyanın hava desteği ile güneyden ilerliyordu.
IŞİD, Halepin kuzeydoğusundaki stratejik El Bab kentini sonunda kaybetti. Türkler 23 Şubatta şehri ele geçirdi. Ancak IŞİD operasyon sırasında 60 kadar Türk askerini öldürdü. ÖSOdan da 469 asker öldü, 1700 kişi yaralandı.
El Babın IŞİD tarafından uzun süre savunulması, Türkiyenin Suriyenin kuzeyinde bir güç gösterisi olarak planladığı operasyonun bir zayıflığın göstergesine dönüşmesini sağladı.
ABD ve Rusya daha fazla işbirliği yapıyor
Patrick Cockburn, Türkiye destekli ÖSOnun Türk ordusunun doğrudan desteği olmadan ilerleyemediğini, El Babın düşüşünün uzun süre geciktiğini belirtiyor, Türkiyenin Aralık ayında Doğu Halepteki son çatışmalarda da sınırlı rol oynayabileceğini yazıyor.
Türkiyenin ABD Başkanı Donald Trumpın selefi Barack Obamanın Suriye Kürtleriyle yakın işbirliği politikasından vazgeçebileceğini umduğunu hatırlatan Cockburn, Şu ana kadar bunun gerçekleştiği yolunda çok az işaret var diyor.
Cockburne göre Amerikan askeri araçlarının doğudan Menbiçe girmeleri, ABDnin Rakkaya taarruzu geciktirebilecek bir Türk-Kürt çatışmasını önleme kararlılığını gösteriyor.
ABD, Suriye ordusunun ve Rusların insani konvoylarının güneyden Menbiçe yönelmelerine de itiraz etmedi diyor Cockburn. Tecrübeli Orta Doğu muhabirinin altını çizdiği nokta, ABD ve Rusyanın Suriyede giderek daha fazla işbirliği yapmaları.
Türkiyenin Rakkayı vurması riskli bir girişim olur
Patrick Cockburnün haberi şöyle devam ediyor:
Türkiye Rakkayı, Suriye Kürtlerinin kontrol ettiği toprakları dilimleyerek kuzeyden vurabilir. Ancak bu çok riskli bir girişim olacaktır zira YPG direnecek, ABD ve Rusya da böylesi bir saldırıya karşı çıkacaktır. Türkiye ve Suriyede silahlı muhalefetin diğer iki büyük destekçisi Suudi Arabistan ve Katar olaylar üzerindeki etkilerinin hızla azaldığını görüyor.
Patrick Cockburn, IŞİDin önümüzdeki birkaç ay içinde Musul ve Rakkayı kaybetmesi halinde, 2014te ilan ettiği halifelik içinde kalan topraklardan geriye çok az yer kalacağını vurguluyor.
Cockburne göre bu noktadan sonra gerek Suriyede gerekse de Irakta en önemli sorun, merkezi hükümetlerin Kürt azınlıklarıyla ilişkileri olacak.
BBC Türkçe
