Yaklaşık 10 yıllık bir aranın ardından yeniden yakınlaşan Türkiye ve Mısır, ticari iş birliklerini hızla artırıyor. Son olarak geçen hafta AKPli Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suudi Arabistanın başkenti Riyadda düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Ligi Olağanüstü Ortak Zirvesi sırasında Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah el Sisi ile görüştü. İki liderin objektiflere yansıyan samimi görüntüleri, Türkiye ile Mısır arasında yeni açılan beyaz sayfayı da özetliyor.
ŞİRKETLER MISIRI TERCİH EDİYORİlişkilerin düzelmesi sonrasında özellikle Türkiyede yüzde 60ı aşan enflasyondan bunalan Türk şirketleri, Türkiyede üretim yapmak yerine Mısırı tercih ediyor. Pek çok sektörden Türk markaları, üretim üslerini Mısıra taşırken ülkedeki Türk yatırımlarının büyüklüğü 2,5 milyar doları aştı.İş dünyası temsilcileri, Türkiyedeki zorlu üretim koşulları karşısında Mısırın üretim ve ihracatta büyük fırsatlar sunduğunu söylüyorlar.
EKONOMİK İLİŞKİLER HIZ KESEREK SÜRDÜTürk şirketlerinin Mısıra doğrudan yatırım yapmaları, iki ülke arasında Serbest Ticaret Antlaşmasının (STA) yürürlüğe girdiği 2007 yılında başladı. Türk şirketler Mısırdaki nitelikli sanayi bölgelerinde üretime geçerek ABD, İsrail ve Mısır arasındaki gümrüksüz ticaret anlaşmasından yararlanmaya başladı. Özellikle tekstil ve konfeksiyon sektöründeki pek çok büyük şirket Mısırda fabrika kurdu. 2010–2011 yıllarında Mısırda yaşanan siyasi çalkantılara rağmen, ülkedeki Türk yatırımları artarak devam etti.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) bünyesindeki Türkiye-Mısır İş Konseyi Başkanı Mustafa Denizer, DW Türkçeden Aram Ekin Durana yaptığı açıklamada, Nisan 2023te Mısırın Türk vatandaşlarına yönelik vize uygulamasını kaldırdığını hatırlatıyor.
Bu gelişme ile birlikte Mısırın yeniden Türk iş dünyasının gündemine girdiğini belirten Denizer,Türkiyede üretim maliyetlerinin enflasyon nedeni ile çok artmış olması şirketleri Mısırda üretime yönlendiriyor. Dış ticarette rakip ülkeler ile uluslararası piyasalarda rekabet edebilmek için pek çok sektörden Türk şirketler, Mısırda üretim yapmayı tercih ediyor diye konuşuyor.
Denizerin verdiği bilgilere göre, Mısırdaki Türk yatırımları toplam 2,5 milyar dolar büyüklüğe ulaşmış durumda. 2023 itibariyle yaklaşık 35 Türk sanayi şirketi, Mısırda yıllık 1,5 milyar dolarlık ciro elde ediyor. Yıl sonuna kadar Mısırdaki doğrudan Türk yatırımlarının 500 milyon dolar daha artması bekleniyor.
ART ARDA FABRİKA YATIRIMLARI YAPILIYORMısırın dış ticarette büyük avantajlara sahip olduğunu vurgulayan Denizer, Mısırın ABD, AB, Güney Amerika ve Afrika ülkeleri ile gümrüksüz ticaret anlaşmaları var. Türk şirketler için Mısırda üretim yaparak tüm bu pazarlara Türkiyeye göre çok daha az maliyetlerle üretim yaparak ulaşmak mümkün diyor.
Türkiyede yaklaşık 500 dolar olan işçilik maliyeti, Mısırda 150 dolar civarında. Ayrıca elektrik ve doğalgaz maliyetleri de Türkiyeye göre çok düşük. Bu avantajlar, Mısıra olan ilgiyi giderek artırıyor. Şu anda Arçelikten Şişecama, Temsadan Yıldız Holdinge kadar pek çok sektörden dev Türk firmaları, Mısırda üretim yapıyor.
Örneğin Mısırı üretim ve ihracat üssü seçen Temsa, 1000 adet kapasiteli fabrikasında otobüs ve midibüs üretip ihraç ediyor. Yıldız Holdingin MENA Bölgesinin en büyük ikinci bisküvi pazarı olan Mısırda Pladis markasıyla biskivü fabrikası bulunuyor. İskenderiye, Kahire ve İsmailiye olmak üzere Mısırdaki üç kentte fabrikası bulunan Yeşim Tekstil, dünyanın önde gelen spor kıyafeti markalarına yönelik üretim yapıyor.
Türkiyenin en büyük holdingi olan Koç Holdinge bağlı Arçelik, Mısırda 100 milyon dolarlık yatırımla kurduğu yeni fabrikasını yıl sonuna doğru devreye almaya hazırlanıyor. İskefe Holding, LCWaikiki, Eroğlu Grubu, Yeşim Tekstil, Şahinler Holding ve Hayat Holding gibi Türk şirketleri de yakın zamanda Mısırda yeni yatırımlar yapmaya hazırlanıyor.
Türk şirketler Mısırda doğrudan 70 bin kişiye istihdam sağlarken sektörler içerisinde tekstil ve konfeksiyon sektörü büyük yer kaplıyor. Şu anda Mısırın toplam tekstil ve konfeksiyon ihracatının üçte birini Türk firmaları yapıyor.
TÜRK ŞİRKETLER KAPIDA KARŞILANIYORİki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin yeniden tesis edilmesi sonrasında, Mısır hükümetinin Türk şirketlerine çok sıcak yaklaşıldığını vurgulayan Mustafa Denizer, Gerek ilgili bakanlıklar gerek yatırımla alakalı kurumlar, Türk şirketlerini kapıda karşılıyorlar; ellerinden geldiği kadar destek veriyorlar ve bilgilendirme yapıyorlar şeklinde konuşuyor.
Mısırda Türk şirketlerinin yaşadığı tek sıkıntının ülkedeki döviz azlığı nedeni ile ödemelerin gecikmesi olduğunu da sözlerine ekleyen Denizer, şunları söylüyor:
Mısır iç piyasasına direk mal satan Türk şirketleri paralarını tahsil etmekte zorlanıyor. Bu noktada Mısır hükümetinden Türk şirketlerine pozitif ayrımcılık yapılmasını talep ediyoruz. Döviz sıkıntısını aşabilmek için aramızdaki ticaretin yerel para birimleri yapılması gündemde. Bu konuda iki ülkenin merkez bankaları görüşmeler yapıyor.
MISIRLI FİRMALARLA İŞBİRLİĞİNIİ ARTIRACAĞIZEkim ayında iki ülke arasındaki ticari ilişkileri güçlendirmek için Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Mısıra resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. Bu ziyarette Bakan Bolata eşlik eden Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Burkay, DW Türkçeye yaptığı açıklamada Mısır ile ticareti 5 yıl içinde 15 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz diyor.
Yeni dönemde Türkiyenin otomotiv ve tekstil merkezi olan Bursa ile Mısır arasındaki ticari ilişkilerin geliştirilmesine odaklandıklarını kaydeden Burkay şöyle konuşuyor:
Mısırlı firmalarla üçüncü ülkelerde de işbirliği fırsatlarına sahip olduğumuzu düşünüyoruz. Mısırda ev tekstili sektörüne yönelik bir fuar düzenlemek için çalışmalara başlayacağız. Yurt dışı fuar düzenleme yetkisine sahip olan KFA Fuarcılık şirketimizin 10 yıllık fuarcılık birikimini ve tecrübesini Mısıra taşıyacağız. Mısırda ilk olacak bu fuar ile eş zamanlı bir kumaş fuarı da düzenleyeceğiz. Mısırla iş birliğimizin her alanda geliştirilmesi için çalışmalarımızı sürdüreceğiz.
