DW Türkçeden Uğur Şahinin haberine göre İstanbulun Beyoğlu ilçesinde bulunan İstiklal Caddesinde, 2022de altı kişinin hayatını kaybettiği bombalı saldırıya ilişkin davada karar açıklandı. İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinde görülen davada, bombayı olay yerine bırakan tutuklu sanık Ahlam Albashır, 7 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis ile bin 794 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Duruşmaya, Albashırla birlikte beş tutuklu sanık ile avukatları iştirak ederken bazı tutuklu sanıklar mahkeme salonuna Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) ile bağlandı. Mahkeme heyetinin, tutuklu sanıklardan Fatma Berkel, Ferhat Habeş, Ahmed Carkes ve Ammar Jarkase ek savunma hakkı vermesi üzerine söz alan Berkel, patlamanın olduğu dönem hamile olduğunu ve psikolojisinin iyi olmadığını öne sürerek, Tek sorduğum şey, Neden buraya geldiniz? oldu. Bana Biz buraya yaşamaya geldik, tutunamazsak dışarıya çıkacağız. dedi. Aramızda geçen konuşma bundan ibaret. Bunları hiç tanımıyorum, beraatimi istiyorum ifadelerini kullandı.
Sanık Ahlam Albashır da son sözünde, kendini savunmayacağını dile getirerek, Bu olan patlama ve vefat edenlerden dolayı bana vereceğiniz herhangi bir cezayı kabul ediyorum. Ammar Carkesin hiçbir şeyden haberi yoktur. Benim ailemin vefat ettiğini biliyor ama ailem yaşıyor. Ahmed Carkesin telefonu kırdığında hiçbir şeyden haberi yoktu. Ahmad Haj Hasanın da evinde 3 gün kaldım. Tanışıklığımız atölyeden kaynaklanıyor. Bayan olduğumdan atölyede kalmama razı olmadı. Evine davet etti. Ferhat Habeş ve Fatma Berkeli sadece evde gördüm. Sayın başkanla baş başa konuşmak istiyorum dedi.
Beş soruda Taksimde bombalı saldırı davası
Bugüne dek beş duruşma gerçekleştirilirken saldırıya ilişkin sis perdesi hâlâ tam olarak aralanabilmiş değil. Beş soruda Taksim saldırısı ve dava sürecinde yaşananları derledik:
Patlama nasıl gerçekleşti ve Albashır nasıl yakalandı?
İstiklal Caddesinde 13 Kasım 2022de bir bankın üzerine bırakılan patlayıcı madde, saat 16.14te patladı. Altı kişinin hayatını kaybettiği patlama, 99 kişinin de yaralanmasına neden oldu. İstanbulun en turistik yerlerinden olan caddenin çevresindeki birçok işyeri de saldırıdan etkilendi. Yaşananların ardından Emniyet ekipleri, patlamaya neden olan bombanın bir kadın tarafından caddedeki banka bırakıldığını belirledi. Yüzlerce kamera kaydının izlenmesiyle birlikte, aynı kişinin patlamanın sonrasında taksiye binip Taksimden uzaklaştığı tespit edildi. Bu kişi, kamuflaj desenli bir pantolon giyen ve siyah başörtüsü takan, 1999 doğumlu Suriyeli Ahlam Albashırdı. Ekipler şüpheliyi saldırıdan kısa süre sonra, saat 02.55te Küçükçekmece ilçesinin Kanarya Mahallesindeki bir evde yakaladı. Albashırla birlikte saldırıyla bağlantılı olduğu belirtilen toplam 51 kişi gözaltına alındı.
Saldırının zanlısı Albashırın ifadelerindeki çelişkiler neler?
14 Kasım 2022de gözaltına alınan Albashırın ifade işlemleri günlerce sürdü. İstanbul Emniyeti, şüphelinin PKK/PYD bağlantısını itiraf ettiğine yönelik bir duyuru paylaştı. Emniyet ayrıca zanlının PKK/PYD/YPG terör örgütü tarafından özel istihbarat elemanı olarak yetiştirildiğini ve Afrin-İdlib üzerinden Türkiyeye eylem yapmak için kaçak yollarla giriş yaptığını da belirtti.
Ahlam Albashırın gözaltına alındığı andan itibaren verdiği ifadelerdeki çelişkili anlatımlar ise dikkat çekti. Albashır, Emniyet aşamasındaki verdiği ifadede saldırının nasıl planlandığını aktardı. Hatta bombayı İdlibden gelirken yanlarında götürdüklerini ileri sürdü. Şüpheli, savcılıktaki ifadesinde ise banka bıraktığı çantanın içerisinde bomba olduğunu bilmediğini ve uyuşturucu sandığını savundu.
21 Kasım 2022de Sabah gazetesinde yayımlanan bir habere göre, Albashır, savcılıktaki ifadesinde, ağabeyinin Özgür Suriye Ordusunda (ÖSO) üst düzey bir komutan olduğunu dile getirmişti. Ancak İslamcı akımlardan oluşan ve Suriyede Beşar Esad yönetimine muhalif olmalarıyla bilinen ÖSO detayı, hazırlanan iddianamede yer almadı. Aralarında Albashırın de bulunduğu 17 şüpheli, 18 Kasım 2022 tarihinde tutuklanarak eski adı Silivri olan Marmara Cezaevine götürüldü. 29 şüpheli ise sınır dışı edildi.
Saldırıyı üstlenen örgüt var mı?
Şu ana kadar hiçbir örgüt saldırıyı üstlenmedi. Saldırıya ilişkin soru işaretleri bu aşamada oluştu. Dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, yaptığı ilk açıklamada PKKyı işaret etti, Eylemi yapanın Afrinden geçtiği konusunda bir değerlendirmemiz var ifadelerini kullandı. Emniyet Genel Müdürlüğünün açıklamasında ise, şüphelinin İdlibden Türkiyeye geçtiği bilgisine yer verildi.
Fakat PKKya bağlı Halk Savunma Merkezi saldırıyla ilişkilerinin olmadığını iddia etti. Belkemiğini YPGnin oluşturduğu ABD destekli Suriye Demokratik Güçlerinin (SDG) yöneticilerinden Mazlum Abdi de patlamayla ilgilerinin olmadığını öne sürdü.
MHP Şırnak Güçlükonak İlçe Başkanı Mehmet Emin İlhanın üzerine kayıtlı telefon hattından, zanlı Albashır ile görüşme trafiği yapıldığına ilişkin iddialar da soru işaretlerine neden oldu. MHP İlçe Başkanı, Cizrede sahte bir imza ile bir bayiden adıma bir hat çıkartmışlar açıklaması yaptı. Şırnak Valiliği, İlhanın ifadesinin alındığını aktararak, söz konusu hattın yasadışı yollardan üçüncü şahıslara verildiğini bildirdi.
Saldırının kilit ismi kim ve sanıklar neyle suçlanıyorlar?
Saldırının kilit ismi, Ahlam Albashırın eşi görünümünde olan Bilal Hacmaostu. Albashırı Taksim Meydanına getiren araçta bulunduğu belirlenen Hacmaos, şu an firari durumda. Hacmaosun daha sonra yakalanan Ammar Jarkas tarafından kaçırılıp Bulgaristana götürülmek üzere Edirneye bırakıldığı belirtiliyor. Edirneden sonra izini kaybettiren bu kilit isme hâlâ ulaşılmış değil.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca 3 Şubat 2023te hazırlanan iddianamede de Albashır ile Hacmaos arasındaki ilişkiye dikkat çekiliyor. Bu iki sanığın Esenlerde tekstil atölyesi sahibi olan davanın tutuklularından Ferhat Habeşin evine yerleştiği aktarılıyor. İddianamede, Albashır ve Hacmaosun, YPG tarafından özel eğitime tabi tutulduğu savunuluyor. Bu iki kişinin patlayıcı malzeme eşliğinde Türkiyeye gönderildiklerinin tespit edildiği de belirtiliyor. Sanıkların gelen talimatla saldırıyı gerçekleştirdiği iddianamede yer alan detaylardan. Ayrıca Albashırın üç kez Taksimde, bir kez de Fatih Camisinde keşif yaptığı, çektiği fotoğraf ile videoları Hacı kod adını kullanan ve örgüt üyesi olduğu belirtilen bir kişiye gönderdiği bildiriliyor.
İddianamede olay gününe ilişkin ayrıntılara da yer veriliyor. Buna göre Hacmaos ile Albashır, içinde bomba olan çantayı yanlarına alarak Taksime gitti. Caddedeki bir bankta oturup talimat bekleyen Albashır, Hacının, Çantayı bırak, hemen oradan ayrıl mesajı üzerine hızla meydana doğru yürümeye başladı. Bomba da bu esnada patladı.
İddianamede, saldırgan Albashırın devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak, silahlı terör örgütüne üye olmak gibi çeşitli suçlardan toplamda 7 kez ağırlaştırılmış müebbet ve bin 949 yıldan 3 bin 9 yıla kadar hapsi isteniyor. PKKnın üst yöneticilerinden Cemil Bayıkın da aralarında bulunduğu diğer şüphelilerin ise 7şer kez ağırlaştırılmış müebbet ve 3 bin 16 yıl 6 aya kadar hapisleri talep ediliyor.
Yargılama ne zaman başladı ve duruşmalarda bugüne dek neler yaşandı?
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesinin iddianameyi kabul etmesiyle yargılama 9 Mayıs 2023te başladı. Duruşmalar, Marmara Cezaevinin karşısındaki salonunda yapıldı.
Sanık Albashır, iddianamenin Arapçaya çevrilmemesi nedeniyle ilk duruşmada savunma yapamadı. İkinci celsede yani 17 Temmuz 2023te ilk kez konuşan Albashır, Daha önce bunları anlatmadım diyerek soruşturma aşamasındaki ifadesini değiştirdi. Daha önceki ifadelerinde bombayı Suriyeden aldıklarını söyleyen Albashır, Suriyeden gelirken patlayıcı yanımızda değildi. Böyle bir şey olacağını bilmiyordum. Bombayı İstanbulda el Hacmaos teslim aldı dedi.
Bilal Hacmaosun kaçacağından haberinin olmadığını iddia eden Albashır, Aslında bombayı ben değil, Bilal kendisi götürecekti dedi ve olay anını şöyle anlattı: Bir yere oturup beklemeye başladım. Orada otururken bana Hacıdan video geldi. Biri arkamdan videomu çekmiş, korktum. Çantayla oynadım. Bombayı gördükten sonra polisi aradım ama Türkçe bilmiyordum. Hacı bu esnada, Çantayı bırak, yürü dedi. Bilali sordum Onu boş ver dedi. Caddenin başına doğru yürüdüm. Taksiye bindim. Eve gittim.
Savcı mütalaasını 12 Şubatta yapılan duruşmada açıkladı ve iddianamedeki gibi 7 kez ağırlaştırılmış müebbet ve 3 bin 9 yıla kadar hapis cezası istedi. Mütalaaya karşı söz verilen sanık Albashır, bu kez de Bomba olduğunu bilmiyordum diyerek şunları ifade etti: Bana sadece turist olarak gideceğimi söylediler, sadece fotoğraf çekmemi söylediler. Vefat eden insanlardan dolayı geceleri uyuyamıyorum. Suriyeye giden şahısların yakalanması için Suriyeye gitmeye hazırım.
