İktidar, Türkiyenin bu proje ile enerji esaretinden kurtulacağını belirtse de verilen garantilere bakınca, 2023’ten sonra 15 yıl boyunca Rusya’ya fazladan 27 milyar dolar ödeme yapılacak olması dikkat çekiyor.
Gazete Duvar yazarı Bahadır Özgür, İşte iktidarın Cumhuriyet’in 100üncü yılında ‘esaretten kurtuluş’ hediyesi de bu felaket olacak yorumunu yapıyor.
Türkiye’nin ilk nükleer santralini kuran Rusya Devlet Atom Enerjisi Kurumu Rosatomun Uluslararası İşbirliği Yönetici Direktörü Aleksei Frolov, ülke ekonomisine katkıları gözardı edilemeyecek önemde bir projeyi hayata geçirdiklerini söylüyor. “Bu bizim ortaklarımızla yalnızca Akkuyu gibi büyük bir projenin inşasında değil, bu tür kültürel projeler içinde de olduğumuzu gösteriyor” diye de ekliyor.
Rus serserisinin gönlünde esen romantik fırtınayı anlatan oyun üzerine bir nükleercinin dilinden dökülen bu hissiz cümleler, esasında bizi bekleyen fırtınanın habercisiydi diyen Özgür, Zira Akkuyu’nun pekiştirdiği ‘dostluğun’ bedeli, Türkiye’nin geleceğine vurulmuş yeni bir zincir gibi şakırdayıp duruyor. Duymamak imkansız. Lakin iktidar ödenecek ağır bedeli, enerji bağımlılığından kurtuluşun yolu olarak sunmakta ısrar ediyor görüşünü dile getiriyor.
Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Enerji Bakanlığı’nın 2020 bütçesinin sunumunu yapan Bakan Fatih Dönmez, ilk ünitenin üretime 2023’te başlayacağını, Sinop haricinde üçüncü santral için de yer baktıklarını açıkladı.
Bahadır Özgür, 2023’te Türkiyeye çıkacak faturanın analizini yaparken 2010’da imzalanan santral anlaşmasının 5’inci maddesinin 2 ve 4’üncü fıkralarına dikkat çekiyor:
Açıkça, üretilen elektriğin de santralin de Rusya’ya ait olduğu yazılı. Merak edenler için bu iki düzenlemeyi aktaralım: 2’nci fıkra: “Proje Şirketi, Nükleer Güç Santrali (NGS) tarafından üretilen elektrik de dahil olmak üzere, NGS’nin sahibidir.” 4’üncü fıkra ise şöyle: “Rus Yetkili Kuruluşları’nın Proje Şirketi’ndeki toplam payları, hiçbir zaman yüzde 51’den az olamaz.”
Santral için iktidarın, 15 yıl boyunca Rusya’ya miktar ve fiyat garantisi verdiğini hatırlatan Özgür, her yıl ödenecek garanti paranın 2 milyar 346 milyon 500 bin dolar olacağını kaydediyor. Bu rakam üzerinden 15 yıl boyunca Rus şirketine aktarılacak tutar ise 35 milyar 197 milyon 500 bin dolar olarak hesaplanıyor...
Devletin kontrolündeki elektrik piyasasında ortalama fiyatIın 0.165 lira civarında, bugünkü kurla 0,0290 dolara yakın olduğunu söyleyen Özgür, Kısaca Akkuyu’dan alınacak elektriğin fiyatı, Türkiye’de şu anda üretilen elektriğin fiyatının dört katından fazla ifadesini kullanıyor ve ekliyor:
Resmi fiyat üzerinden bir hesap yapıldığında, Akkuyu’dan alınacak yıllık garanti elektriğin tutarının aslında 551 milyon dolar olması gerekiyor. Yani devlet Rusya’ya her yıl fazladan 1 milyar 795 milyon 500 bin dolar ödemeyi taahhüt etmiş durumda. 15 yıl boyunca ödenecek fazla para da tam 26 milyar 932 milyon 500 bin lirayı bulacak. Üstelik kurun bugünkü düzeyinde kalacağını varsayarsak…
