Türkiye ve Dünya’da Gülen hareketine yönelik Nefret söylemi ve suçu izlenip raporlandırılıyor

Türkiye’de ve dünyada Gülen Hareketi ve mensuplarını hedef alan nefret söylemi ve nefret suçları sistematik olarak Hatemonitoring tarafından izlenip, vakalar analiz ediliyor. Hazırlanan raporlar hatemonitoring.com internet adresinde yayınlanıyor. Ayrıca Türkiye ve Dünyada Nefre suçlarının ve söylemlerinin yoğunluk haritası yine aynı sitede görselleştiriliyor ve sürekli güncelleniyor.



Söylem ve suçların tespitinde ise Birleşmiş Milletler, Avrupa Konseyi ve Avrupa Birliği tarafından kabul edilen referanslar esas alınarak “nefret söylemi” ve “nefret suçu” şeklinde bir sınıflandırma yapılıyor.



Hatemonitoring, Solidarity with OTHERS’ın projelerinden biri. Solidarity with OTHERS, Türkiye’de ve başka ülkelerde insan haklarını savunmak ve ilerletmek amacıyla Brüksel’de kurulmuş bir sivil toplum kuruluşu. Solidarity with OTHERS ekibi ağırlıklı olarak Türkiye’den siyasi sürgünler ile kurucu, çalışan veya gönüllü olarak katılan Avrupa vatandaşlarından oluşuyor.



Oluşumun internet sitesinde şu bilgilere yer veriliyor; “Hatemonitoring Projesi” metodolojik olarak disiplinlerarası bir çalışmanın ürünü. Söz konusu nefret söyleminin betimsel analizi için iletişim biliminden siyaset bilimine, sosyolojiden hukuka kadar farklı disiplinlerden yararlanılmakta.



2023 yılının başından beri analiz yapılıyor



Nefret söyleminin toplumun tüm katmanlarında yayılmasına aracılık eden medyanın önemli rolü göz önünde bulundurularak 2023 yılının başından bu yana medya analizi yapılmakta. Söz konusu analiz için sosyal medyada yer alan açık kaynaklar takip ediliyor. Nefret söylemi” ve “nefret suçları” sınıflandırmasına konu olan vakalar, zaman ve mekan haritaları üzerinde görselleştirilmiştir. Söz konusu vakaların genel ve detaylı görünümü sürekli güncellenmektedir. Böylece vakalara ve konuyla ilgili kapsamlı veri setlerine güncel olarak ulaşmak mümkün.



Aşağıdaki harita Avrupa’da Gülen hareketine karşı nefret suçlarının ve söylemlerinin yoğunluğunu göstermektedir.







Aşağıdaki harita, Türkiye’de illere göre işlenen nefret suçlarının yoğunluklarını ve sayılarını göstermektedir.







Aşağıdaki tablo nefret suçlarının kategorilere göre dağılımını göstermektedir.







Nefret Söylemi nedir?



Nefret söylemi, bir kişi veya gruba, kim olduklarına, başka bir deyişle dinlerine, etnik kökenlerine, milliyetlerine, ırklarına, renklerine, soylarına, cinsiyetlerine veya diğer kimlik faktörlerine dayanarak saldıran veya aşağılayıcı veya ayrımcı bir dil kullanan konuşma, yazı veya davranış şeklindeki her türlü iletişimdir. Bu söylem genellikle hoşgörüsüzlük ve nefrete dayanır veya yol açar.



NEFRET SUÇU



Nefret suçu, belirli bir insan grubuna karşı önyargı ile motive edilen bir suç eylemidir.
Nefret suçunun iki ana bileşeni vardır:



Bunlardan ilki cezai bir suç olmasıdır.



Nefret suçu, olağan ceza hukuku kapsamında suç teşkil eden bir eylem olmalıdır. Temel suçlar teorik olarak, adam öldürme, saldırı, taciz, mülke zarar verme, holiganlık vb. dahil olmak üzere kişilere veya mülke veya kamu düzenine karşı işlenen herhangi bir suçu içerebilir. Nefret suçları da aynı şekilde küçük suçlar, kabahatler veya ciddi suçlar şeklinde olabilir.



İkincisi ise önyargı kaynaklı bir motivasyona dayanmasıdır.



Nefret suçu belirli bir saikle, yani önyargıyla işlenir. Bu önyargı saiki, nefret suçlarını diğer adi suçlardan ayırır. Önyargı saiki, failin hedefe yönelik önyargısıdır: mağdurlar, mekanlar veya suçun hedefi, korunan bir grupla gerçek veya algılanan bağlantıları, bağlılıkları, aidiyetleri, destekleri veya üyelikleri nedeniyle seçilir.



Korunan Nitelikler



Korunan nitelikler klasik olarak ırk, ulusal veya etnik köken, dil, renk, din, cinsiyet, yaş, zihinsel veya fiziksel engellilik ve cinsel yönelimi kapsar; ancak önyargı inanç ve siyasi görüş gibi diğer faktörler tarafından da tetiklenebilir.



Gülen Hareketi



Gülen hareketi eğitim ve kültürel faaliyetlere odaklanan bir harekettir. Hareket, demokrasiyi desteklemesi, küreselleşmeye açık olması, geleneği modernite ile bütünleştirmedeki ilericiliği ve hümanist bakış açısıyla öne çıkmaktadır.



“FETÖ” Terimi



“Fetö” terimi, Gülen hareketi üyelerini ve onlarla ilişkili kişileri hedef alan bir nefret söylemi biçimi olarak yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Bu ifade, Gülen hareketi üyelerini sembolize etmek ve aşağılamak için kullanılmakta, onları delil veya yasal süreç olmaksızın devlet düşmanı veya terörist olarak göstermektedir. Keyfi tutuklamalar, gözaltılar ve işten çıkarmalar da dahil olmak üzere ayrımcı uygulamaları meşrulaştırmak için bireyleri sadece hareketle bağlantılı oldukları algısına dayalı olarak etiketlemek amacıyla kullanılmaktadır. Ayrıca “Fetö”, Gülen hareketine karşı önyargı ve düşmanlığı körükleyen yanlış bilgi, komplo teorileri ve asılsız söylentileri yaymak için işlevsel bir araç haline gelmiştir. Bu ifade, mal varlıklarına el konulması, kurumların kapatılması ve özgürlüklerin kısıtlanması gibi temel insan hakları ihlallerini meşrulaştırmak için kullanılan devlet destekli bir nefret kampanyasının temel unsurudur. Bu terim aynı zamanda toplumsal bölünmeleri beslemekte, hoşgörüsüzlüğü teşvik etmekte ve hareketle ilişkili bireylere ve ailelerine yönelik sosyal dışlama, taciz ve şiddet gbi eylemlere yol açmaktadır.



Dokümanlar



Bireyler ve topluluklar üzerindeki etkiyi vurgulayan, nefret söylemi ve nefret suçu olaylarıyla ilgili makale, akademik çalışma ve raporlara ulaşabilirsiniz. Bu çalışmalar, farkındalık oluşturmaya ve empatiyi geliştirmeye yardımcı olacaktır.



Metodoloji



“Hatemonitoring Projesi” metodolojik olarak disiplinlerarası bir çalışmanın ürünüdür. Söz konusu nefret söyleminin betimsel analizi için iletişim biliminden siyaset bilimine, sosyolojiden hukuka kadar farklı disiplinlerden yararlanılmaktadır.



Ayrıca, nefret söyleminin toplumun tüm katmanlarında yayılmasına aracılık eden medyanın önemli rolü göz önünde bulundurularak 2023 yılının başından bu yana medya analizi yapılmaktadır. Söz konusu analiz için sosyal medyada yer alan açık kaynaklar takip edilmektedir.



Projeye konu olan söylem ve suçların tespitinde Birleşmiş Milletler, Avrupa Konseyi ve Avrupa Birliği tarafından kabul edilen referanslar esas alınarak “nefret söylemi” ve “nefret suçu” şeklinde bir sınıflandırma yapılmıştır.



Nefret söylemi” ve “nefret suçları” sınıflandırmasına konu olan vakalar, zaman ve mekan haritaları üzerinde görselleştirilmiştir. Söz konusu vakaların genel ve detaylı görünümü sürekli güncellenmektedir. Böylece vakalara ve konuyla ilgili kapsamlı veri setlerine güncel olarak ulaşmak mümkün olacaktır.