Global durgunluk korkusu, Ticaret Savaşları ve Çin’in henüz teşviklere cevap vermeyen hantal ekonomisi kadar ülkelere özgü riskler de, ocak-şubat aylarındaki ralliye fren yaptırdı. Bazı uzmanlara göre, sorun GOÜ’de reform isteksizliği.
Diğerleri ise dünya büyümesi hızlanmadan GOP’a taze para girmesinin zor olduğunu iddia ediyor. Genel kanı ise Fed faiz indirmediği sürece GOP’ın iyi-kötü yönetilenler olarak ayrışacağı, yani politik risklerin fiyatlamalarda öne çıkacağı. Bu fasılda GOP’ün üç hasta ülkesi var. Seçimlere hazırlanan Arjantin, bütçe açığının daraltılması için elzem olan emeklilik reformuna omuz vermeyen çaylak başkan Bolsonaro’nun Brezilya’sı ve kurda yukarı hareketi önlemek için piyasaların kapısını kitleyen Türkiye.
Reform yanlısı Macri, ekimde seçime girecek. En yakın rakibi de reformlara soğuk bakmıyor, fakat yatırımcılar ekonomide bozulmanın sürmesi halinde popülizmi temsil eden eski başkan Kirschner ekibinin yeniden göreve geleceğinden endişeli. Düşük emtia fiyatları da ekonomiyi yıldırıyor. Arjantin pezosu yılbaşından bu yana dolara karşı yüzde 18 değer yitirirken, enflasyon da çok katı. Dün Merval Borsası yüzde 1.39 değer yitirirken, pezo da yüzde 2.78 düştü.
Brezilya’da kronik bir bütçe açığı sorunu var. Uzmanlar bu sorun çözülmeden, Merkez Bankası faiz indirimlerinin ekonomiyi teşvik etmeye yetmeyeceğini iddia ediyor. Aşırı sağcı, homofobik ve güvenlikçi Bolsanaro iktidara serbest piyasa reformlarını gerçekleştirme vaadiyle geldi. Onun ideolojisini beğenmeyenler dahi Brezilya’da reformların hayata geçmesi için destek veriyor.
Fakat Bolsanaro’nun kamu idaresinde tecrübesizliği büyük handikap olarak öne çıkıyor. Büyüklü-küçüklü yüzlerce partinin temsil edildiği Brezilya Meclisi’nden yasa geçirmek için koalisyon kurma becerisi gerekli. Dik başlı Bolsanaro bunu beceremediği için bütçe açıklarını daraltmakta en önemli adım olarak nitelenen emeklilik reformunda top Meclis’in eline geçti. Gözlemciler Meclis’in reformu sulandıracağı ve bir yıl kadar yavaşlatacağı kanısında.
Dün Bovespa Borsa’sı yüzde 3.79, real ise yüzde 2.91 geriledi.
Dolar/TL alınan tüm tedbirlere karşın bu sabah yine yükselişte, 5.40’ı aştı. Bankacılara göre yabancılardan çok yerlilerden döviz talebi var. Kamu otoritelerinin dövizdeki yükselişi engellemek için aldığı tedbirler ise bütün global yatırımcıları rahatsız etti. Türk basınına yansımayan haberlerde iki büyük Japon fonunun (biri Daiwa) TL varlığı almaktan vazgeçtiği de var.
Bloomberg’e konuşan Daiwa SB GOP fon yöneticisi Takeshi Yokouchi swap pazarına konulan kısıtlamalardan sonra DİBS almaktan vazgeçip, atıl fonları nakit ve uzun vadeli tahvillere kaydırmak zorunda kaldığını söyledi.
Investec Bank Plc traderı Julian Rimmer “21 yıllık meslek hayatımda böyle şey görmedim” diye başladı söze. “Yapılan seçim kazanmak uğruna uzun vadeli menfaatlerin kurban edilmesi. Bu adımlardan sonra birçok trader TL’nin ne derece yatırım yapılabilir olduğunu sorgular.”
Reuters’e konuşan dev GOP fonu GAM Londra icra direktörü Paul McNamara TCMB’nin F/X rezervlerinin çok düşük olduğunu işaret ederek, “Dünyada rezervleri bu denli düşük çok az ülke var. Bu kadar düşük rezervle hata yapma lüksü hiç yok. Halihazırda güven bunalımı var ki hükümet derhal bu konuyla ilgilenmeli” dedi.
Birçok finansal yatırımcı ise alınan tedbirlerin seçimden sonra kaldırılması şartıyla, TL ve TL cinsinden varlıklara güvenin yeniden yükseleceğini, ama reformun şart olduğunu iddia ediyor.
Dün dünyada en fazla değer kaybına imza atan Borsa’da satışlar ise yabancıların swap yasakları kalktığında yapacaklarının bir öncü göstergesi olabilir. Yani, Ankara’ya kızan yatırımcılar fırsat bulur bulmaz DİBS ve TL de satabilir. CDS primleri ve 10 yıllık tahvil faizlerinde yükseliş, seçimlerden sonra acil piyasa-dostu tedbir ihtiyacını vurguluyor.
Bu yazı Paraanalizden alınmıştır
