Özellikle düşük ve orta gelir grubunun hedeflendiği ve piyasadan daha düşük faizle konut edindirmeyi amaçlayan sistemde devlet katkısı da olacak.
Reuters’ın haberine göre, ‘Yapı Tasarruf Sandığı Sistemi’ (YTS) olarak adlandırılan düzenlemenin üzerinde çalışılan torba kanunda yer alacak. Düzenlemenin kısa süre içinde ilan edilmesinin planlandığı belirtildi.
KREDİ KAPATMA VE TADİLATTA DA KULLANILACAK
Reuters’a söz konusu çalışmanın detayları ile ilgili bilgi veren bir ekonomi yetkilisi şöyle konuştu: “Bu sistemde kredi ve mevduat faizleri oldukça düşük, ortalamaların çok altında olacak… Bazı bankalar uzun zamandır bunun üzerinde çalışıyorlar. Yalnızca konut alımında değil, tadilat işlemlerinde, konut kredilerinin daha hızlı kapatılmasında ve konut amaçlı diğer kullanımlarda da bu sistem geçerli olabilir. Bu sistem kapalı bir sistem olduğu için sermaye piyasalarının dalgalanmasından çok az etkileniyor ya da hiç etkilenmiyor.”
Yetkilinin verdiği bilgiye göre söz konusu sistemde dalgalanmalardan etkilenmemek için başlangıçta müşteri ile yapı tasarrufu bankası arasında imzalanan sözleşme ile mevduat ve kredi faizleri sabitleniyor. Söz konusu oranlar sözleşme tarihinde geçerli olan mevduat ve kredi faizlerinin oldukça altında belirleniyor.
Sistemde düşük mevduat faizi içeren sözleşmelerin müşteriler açısından cazip olmasını teminen mevduatlara devlet katkısı veriliyor.
PİYASA FAİZİ DÜŞERSE ÇIKIŞ İMKANI
Konut satışları 2017’de yılın ilk yarısındaki güçlü seyrin etkisiyle 1.41 milyon adede ulaşarak rekor kırsa da, yılın son çeyreğinde düşmeye başlamıştı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye genelindeki konut satışları aralık ayı özelinde yüzde 7, kasım ayında yüzde 7.5, ekim ayında da yüzde 5.7 gerilemişti.
İpotekli satış olarak nitelenen konut kredili satışlar ise çok daha sert bir düşüş kaydederek aralık’ ayında yüzde 30.1, kasım ayında yüzde 23.9, ekim ayında yüzde 19.8 gerilemişti.
Konut satışlarındaki düşüş trendinde kredi faizlerindeki yükselişin yanı sıra, konut sektöründeki tüm teşviklerin eylül sonu itibarıyla sona ermiş olması etkili olmuştu.
Üzerinde çalışılan YTS, müşteriye sözleşme çerçevesinde belirli bir süre birikim yaptırarak, akabinde de tasarruf süresi başında uzlaşılan oranlar üzerinden konut kredisi kullandırmayı taahhüt ediyor.
Piyasa faiz oranlarının sözleşmede belirtilen yapı tasarruf kredisi oranlarının altına düşmesi halinde ise katılımcı mevduatını ve devlet katkısını alarak sistemden çıkabiliyor ve standart konut kredisine yönelebiliyor.
MİNİMUM TASARRUF SÜRESİ BEŞ YIL
Bu yönüyle sistem, orta ve düşük gelirli vatandaşların opsiyon sözleşmesi olarak niteleniyor.
Sisteme giren katılımcılar, sözleşmede belirtilen tutarı biriktirmeleri, minimum bekleme süresini doldurmaları ve minimum değerleme katsayısına ulaşmaları kaydıyla sözleşme tarihinde uzlaşılan oranlar üzerinden konut amaçlı kredi kullanmaya hak kazanıyor.
Belirtilen şartları sağlayamayan katılımcılar ise devlet katkısı alamıyor.
Üzerinde çalışılan sistemde, konut alımında banka konut kredisi, YTS kredisi ve YTS tasarrufunu içeren bir yapı planlanıyor.
Minimum tasarruf süresi ise beş yıl olarak öngörülüyor.
Sistem hükümet açısından bakıldığında ise, genel tasarruf oranının artırılmasının yanı sıra enflasyon oranlarında gerileme ve konut fiyatlarında daha düşük dalgalanma gibi avantajlar sağlıyor. Yapı tasarruf mevduatları devlet tahvili ve Hazine bonolarında değerlendirilebiliyor.
