Atina’daki diplomatik kaynaklar Yunanistan hükûmetinin Ankara’nın Ege ve Türk-Yunan ilişkileri ile ilgili pozisyonlarına yanıt niteliği taşıyan bir mektubu BM Genel Sekreteri Antonio Guterrese gönderdiği bilgisini paylaşıyorlar. CNN Yunanistan’ın ilgili haberine göre, mektup önümüzdeki birkaç saat içinde BM Genel Sekreterine tebliğ edilecek.
Buna göre, Yunanistan hükûmetinin BM Genel Sekreteri Antonio Guterrese gönderdiği mektupta, Türkiyenin Lozan (1923) ve Paris (1947) Antlaşmaları uyarınca adalar üzerindeki Yunan egemenliğinin (Doğu Ege’nin) askersizleştirilmesine bağlı olduğunu iddia etmesinin yasal, tarihsel ve olgusal olarak kanıtlanmadığı” görüşü öne çıkıyor.
Mektupta Ankaranın, egemenliğin kullanılmasından kaynaklanan hakların –adaların deniz bölgelerindeki hakları da dahil olmak üzere- sorgulanması konusunda ısrar ettiği belirtiliyor.
SINIR VE TOPRAK EGEMENLİĞİ VURGUSU
To Vima gazetesi konuyla ilgili olarak Atina’nın Laheydeki Uluslararası Adalet Divanı (UAD) tarafından karara bağlanan, Kamboçya ve Tayland ile Libya ile Çad arasındaki iki yasal davaya atıfla, uluslararası anlaşmaların oluşturduğu sınırlara ve toprak egemenliğine itiraz edilemeyeceğini vurguladığını belirtiyor.
Söz konusu davaların sonucunda “iki ülke kendi aralarında sınırların istikrar ve kesinlik sağlamak için belirlendiği” ve “ilgili anlaşmanın imzalanmasından sonra sınır veya toprak egemenliğinin kendine münhasır bir özellik kazandığı” ilkelerinin öne çıktığı hatırlatılıyor.
Yukarıdaki noktalara atıfla Atina, “Yunanistanın yukarıda belirtilen antlaşmalar temelinde, üzerlerinde egemen olduğu adaları askerden arındırma yükümlülüğünü ihlal ettiği iddiası yönündeki, meydan okumaya yönelik her türlü girişim uluslararası hukukun belirlediği, sınırların istikrarı ve egemenlik ile ilgili temel ilkelerine aykırıdır” diyor.
EGE ADALARININ SİLAHLANDIRILMASI
Duvardan Nilolaos Stelyanın haberine göre, Atina en ufak bir yasal zorluk olmaksızın adaların tüm deniz bölgelerinde tam haklara sahip olduğunun altını çiziyor.
Yunan tarafı ayrıca, 1936 Montrö Antlaşmasının dayattığı seçici silahsızlanma ilkesi temelinde, Ankaranın Limni ve Semadirekin askerden arındırılmış kalması gerektiği görüşüyle TBMM’de yapılan ilgili açıklamanın (31 Temmuz 1936) yasal temeli olmadığı iddiasını da dillendiriyor.
Atina BM’ye gönderdiği mektupla, Oniki Adaların askerden arındırılmasına ilişkin 1947 Paris Antlaşmasının, Türkiye’nin geçen Eylül ayındaki Aaland Adalarının statüsüne atıfla göndermiş olduğu mektuba da yanıt veriyor. Atina’ya göre 1856 Paris Barış Antlaşmasına eklenen Aaland Adalarının Askerden Arındırılmasına İlişkin 1856 Sözleşmesi Oniki Adalar söz konusu olduğunda “tamamen alakasız ve uygulanamaz”.
MEB İÇİN ANKARAYA ÇAĞRI
BM Genel Sekreteri Guterres’e gönderilen mektupta ayrıca, Türkiyenin yasal dayanağı olmayan meseleleri gündeme getirme konusundaki ısrarı”, “Türkiyenin askeri kuvvetlerinin sürekli olarak takviye etmesi”, “Ankara’nın savaş tehdidi ve Ege’deki ihlâlleri” gibi konulara da temas ediliyor.
Ayrıca, Ankaraya yönelik olarak “bölgesel istikrarsızlığa katkıda bulunan hamleleri durdurmaya ve kıta sahanlığı ile Münhasır Ekonomik Bölgenin (MEB) iyi komşuluk ve uluslararası hukuk temelinde sınırlandırılması konusundaki ‘süregelen anlaşmazlığın’ barışçıl bir şekilde çözümüne dürüstçe katkıda bulunması” çağrısı yapılıyor.
