Ukraynanın doğusuna 190 bin asker konuşlandıran Moskova yönetimi için tanıma adımı ne anlama geliyor, bu noktaya nasıl gelindi, Rusyayı yeni dönemde neler bekliyor?
Rusyanın Ukraynanın doğusundaki varlığı hangi boyutta?
Ukraynanın Donbas bölgesindeki Donetsk ve Luhansk, 2014 yılında Ukraynadan ayrılarak bağımsızlık ilan etti. Kiev, o dönemden günümüze kadar bölgede yaşanan çatışmalarda yaklaşık 15 bin kişinin öldüğünü söylüyor.
Çatışmaya taraf olmadığını savunan Rusyanın bölgeye gizli askeri ve mali yardım, Covid-19 aşılarının temini ve bölge sakinlerine en az 800 bin Rus pasaportu vermek şeklinde destek verdiği ifade ediliyor.
Rusyanın yeni adımı ne olacak?
Donbası Ukraynanın bir parçası olarak görmediğini söyleyen Rusyanın oradaki müttefiklerini Ukraynaya karşı korumak argümanıyla ayrılıkçı bölgelere askeri güç göndermesi gündeme gelebilir.
Rus parlamento üyesi ve eski Donetsk siyasi lideri Alexander Borodai Reutersa, Ayrılıkçılar Ukraynadaki Donetsk ve Lugansk bölgelerinin kontrolünü ele geçirmek için Rusyaya yardım edecekler dedi. Bu durumda Rusya ile Ukrayna arasında açık bir askeri çatışmanın yaşanabileceği belirtiliyor.
Minsk barış süreci
Rusyanın tanıması, şimdiye kadar Moskova dahil tüm taraflarca çözüm için en iyi şans olarak görülen 2014-2015 yıllarındaki Minsk barış anlaşmalarını fiilen ortadan kaldırıyor. Anlaşmalar, iki bölgenin Ukrayna içinde özerk bölgeler olarak kalmasını öngörüyordu.
Batı, nasıl cevap verecek?
Başta ABD, Almanya ve Fransa olmak üzere Batılı ülkeler, sert yaptırımlar uygulanacağı konusunda Moskovayı uyardı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken geçen hafta, tanımanın Ukraynanın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü daha da baltalayacağını, uluslararası hukukun büyük bir ihlali olacağını ve buna ABD ve müttefiklerinin hızlı ve sağlam bir şekilde cevap vereceğini söyledi.
Rusyanın benzer adımları
Rusya, 2008de Gürcistan ile kısa bir savaşa giren Abhazya ve Güney Osetyanın bağımsızlığını tanıdı. İki yönetime de büyük bütçe desteği sağlayan Moskova, bölgede yaşayanlara Rus vatandaşlığı verdi ve orada binlerce asker konuşlandırdı.
Tanıma, Moskova için ne anlama geliyor?
Uzmanlar, Rusyanın Gürcistanın NATOya üye olma isteğini süresiz olarak engellemek ve bu topraklarda askeri varlığını haklı çıkarmak için Abhazya ve Güney Osetyanın bağımsızlığını tanıdığını işaret ederek aynı durumun Ukrayna için geçerli olacağını belirtiyor.
Moskovanın Minsk sürecini terk ettiği için yaptırımlarla karşı karşıya kalması bekleniyor. Ayrıca, Ukraynadaki iç savaşta 8 yıldır büyük yıkıntıya uğrayan ve ciddi ekonomik desteğe ihtiyaç duyan iki bölgenin sorumluluğu süresiz olarak Rusyaya ait olacak.
