DWden Ekmas Topçunun haberine göre, Türkiyedeki cumhurbaşkanlığı ve milletvekilli seçimleri Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğanın duyurduğu gibi 14 Mayısta yapılırsa Almanyada Türkiye seçimlerine ilişkin yasaklar 14 Şubatta resmen başlamış olacak. Seçimlerin en sıcak dönemini kapsayan son 90 gün zarfında Almanyada Türkiyeden hükümet temsilcileri ve vekiller seçim amaçlı etkinlik düzenleyemeyecek.
AKPli vekillerin aslında Eylül 2022den bu yana Almanya dahil Avrupaya ziyaretlerini yoğunlaştırdığı gözleniyor. Ancak AKPli Nevşehir Milletvekili Mustafa Açıkgözün geçen haftalarda Neuss kentindeki bir toplantıda yaptığı tartışmalı açıklamaya dek Almanyadaki seçim etkinlikleri pek dikkat çekmemişti. Açıkgözün tepki yaratan açıklamasından sonra Türk vekillerin etkinlikleri Alman kamuoyunun da gündemine girdi.
Açıkgöz, Almanya Demokratik Ülkücü Türk Dernekleri Federasyonuna bağlı Yunus Emre Camisinin toplantı salonunda yaptığı konuşmada, PKK ve Gülen Cemaatini hedef alarak Onlara Türkiyede yaşam hakkı tanımadığımız gibi Almanyada da tanımayacağız demiş, söz konusu kişi ve grupları dünyanın neresinde olursa olsun deliklerinin içerisinden çıkarıp yok etmekle tehdit etmişti. Gülen Cemaatinin terör örgütü sayılmadığı Almanyanın Dışişleri Bakanlığı başta olmak üzere yetkililer Türk vekilin sözlerine sert tepki göstermiş, Almanyada nefret söylemi ve kışkırtmaya yer olmadığı vurgulanmıştı. Açıkgözün açıklamaları sonrasında sorumlu savcılık da inceleme başlatmıştı.
Anayasayı Koruma Teşkilatı ne dedi?
Almanya Federal Emniyet Teşkilatı (BKA) da iç istihbarattan sorumlu Anayasayı Koruma Teşkilatı (BfV) da Türkiyedeki seçim ortamı nedeniyle Almanyaya taşınabilecek huzursuzluklar konusunda takipte. Bu konuda DW Türkçenin sorularını yanıtlayan BKA, Türkiye seçim kampanyalarının Almanyaya yansımaları ve olası sonuçlarının güvenlik birimlerince takip altında tutulduğunu belirtti. Almanya Federal Emniyet Teşkilatına (BKA) ve Anayasayı Koruma Teşkilatına (BfV) göre AKPnin seçimler konusundaki en etkili çalışmasını da partinin yurt dışı lobi örgütü olarak nitelendirilen Uluslararası Demokratlar Birliği (UID) yürütüyor. Önceki seçimlerde Uluslararası Demokratlar Birliğinin Türk hükümetinin çıkarını gözeten ve seçim mitingleri düzenleyen yapılanma olarak öne çıktığına dikkat çekiliyor.
Berlinde yaşayan gazeteci Can Dündar da sık sık tehdit alan gazetecilerden.Fotoğraf: Axel Warnstedt/DW
İç istihbarattan sorumlu Anayasayı Koruma Teşkilatı da DW Türkçe’ye yaptığı değerlendirmede önceki seçimlerin de Almanyada hissedildiğine işaret etti ve diğer ülkelerdeki aşırılarla ilgili gelişmelerin Almanyadaki uzantıları üzerinden ülkeye yansımaları olduğunu vurguladı. Teşkilat, seçimler gibi insanlara duygusal olarak da tesir eden ve harekete geçiren olayların, Türkiye bağlantılı aşırı örgütlenmelerin Almanyadaki taraftarlarını da etkileme potansiyeli bulunduğuna işaret etti. Bir yanda hükümet yanlıları, buna Türk milliyetçiler ve aşırı sağcılar da dahil, öte yanda da demokratik muhalif güçler, ama aynı zamanda PKK gibi aşırı ve terör örgütleri, yer alıyor denilen açıklamada, Almanyadaki muhalif gazetecilerin durumuna da değinildi. Muhalif gazetecilerin takip edildiklerini ve tehditlerle sindirilmeye çalışıldığını da kaydeden teşkilat, kendisinin görevinin debu faaliyetleri gözetlemek, aydınlatmak ve alınması gereken önlemleri tespit etmek olduğunu belirtti.
Teşkilat açıklamasında AKP ve ortağı MHPnin Almanyada istihbarat tarafından izlenen yapılar olmadığının altını da çizdi.
Alman istihbarat raporlarında son yıllarda Ülkücülerin Türkiyede AKP ile MHPnin kurduğu ittifak nedeniyle kendisini bir nevi iktidarda gördüğü, bu nedenle de örgütlü Ülkücülerin özellikle resmi kanal ve mecralarında şiddet çağrılarından kaçındığı, ancak örgütsüz Ülkücülerin özellikle bir tehdit olarak ele alındığı görülüyor.
AKP seçim faaliyetlerini başka ülkelere kaydırdı
Öte yandan Almanyadaki tartışmalar üzerine AKPli vekillerin seçim etkinliklerini Belçika, Hollanda ve Fransa gibi ülkelerde yoğunlaştırdıkları, Avrupa ülkelerindeki bu ziyaretlerinde Cumhurbaşkanı Erdoğanın telefonla bağlandığı ve dinletildiği buluşmalar düzenledikleri dikkat çekiyor.
Almanya Dışişleri Bakanlığı da, Almanyada vatandaşların sorunlarını dinleme veya sivil toplum ile bir araya gelme şeklinde duyurulan ve kapalı alanlarda yapılan bu etkinlikler için Berlinden izin alınmadığını belirtiyor.
2017 yılındaki Anayasa referandumu öncesinde AKPli bakanların Almanyada düzenlemek istediği seçim etkinliklerine salon verilmemesi Ankarada öfke yaratmış, Cumhurbaşkanı Erdoğan Berlin hükümetini Nazi yöntemleri kullanmakla itham etmişti. Alman hükümeti de 2017 yılında daha sonra Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler dışında Almanyada yabancı hükümet temsilcileri ve vekillerinin seçim etkinliklerine ilişkin düzenlemede sertleştirmeye gitmiş, bunları Berlinin iznine bağlayan bilgilendirmeyi Türkiye temsilciliklerine de göndermişti. Almanya Dışişleri Bakanlığı, DW Türkçeye verdiği demeçte söz konusu notayı Kasım 2022de de yabancı temsilciliklere yeniden hatırlattığını vurguladı.
Alman güvenlik birimleri, son yıllarda hazırladığı raporlarda Ankaranın özellikle mağdur veya kurban anlatısı üzerinden buradaki taraftarlarını harekete geçirmeyi denediğini vurguluyor. Almanya ve diğer Avrupa ülkelerinin Müslüman veya Türkiye karşıtı oldukları yönünde haber veya söylemlerin de hükümete yakın kuruluşlar ve medya tarafından yayılarak duygusal olarak tesir edilmeye çalışıldığı belirtiliyor. DW Türkçenin konuştuğu kaynaklar da seçimler söz konusu olduğunda yasakların sadece AKPyi kapsamadığını, 2018de AKPnin gibi HDPnin de örneğin Kölnde 800 kişilik etkinliğinin iptal edildiğini hatırlattı.
Erdoğanın gezisi iptal mi oldu?
Cumhurbaşkanı Erdoğanın Ocak ayı sonunda Berline bir gezi planlandığı ve gezinin Alman hükümeti tarafından iptal edildiği iddiaları da hâlâ gündemde. Alman hükümeti, bu konuda kendilerine ulaşmış bir bilgi olmadığını tekrarladıysa da Alman Yazı İşleri Ağına (RND) bağlı yayın kuruluşlarında AKPli kaynaklara dayandırılarak yer alan haberde, Almanya Başbakanı Olaf Scholzun dış politika danışmanlarından Jens Plötner ile Erdoğanın danışmanı İbrahim Kalının ön müzakerelerde konular ve tarih, saat konusunda uzlaşamadıkları ileri sürüldü. Haberde, AKPli Mustafa Açıkgözün etkinliğinin Alman hükümeti tarafindan açıkça eleştirilmek istenmesinin de planları bozduğu belirtildi.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da Aralık 2022de Berline gelmiş, ancak İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkında çıkan mahkeme kararı üzerine apar topar geri dönmüştü. DW Türkçenin ulaştığı CHP Berlin temsilciliği ise Kılıçdaroğlunun sene sonundaki gezisinin bir seçim mitingi olmadığını savunarak Fraunhofer veya Helmholz Enstitüsü gibi kuruluşlardan bilimsel çalışmalar hakkında bilgi alınmasının hedeflendiğini kaydetti. Temsilcilik, başka mitinglerin ve gezilerin planlamadığını, ancak gündemdeki gelişmelere göre değişiklikler meydana gelebileceği de aktardı.
