Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin (AKPM) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİPM) Yargıç Seçimi Alt Komitesi’nin, Türkiye’nin yeni AİHM yargıcı olarak seçilmesini tavsiye ettiği Doç. Saadet Yüksel’in, AKP eski milletvekili Cüneyt Yüksel’in kardeşi olduğu ortaya çıktı.
İktidar partisinden bir siyasetçinin kardeşinin alt komite tarafından ‘tarafsız ve bağımsız’ olması şartı aranan AİHM yargıçlığına aday gösterilmesi hukuk çevrelerinde şaşkınlıkla karşılandı. Yüksel, aday listesine girmeden hemen önce doçent kadrosuna alınmış ve Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) tarafından ‘Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanı’ ödülüne layık görülmüştü.
Dördüncü liste
AİHM yargıçlığı için adayların İngilizce ve Fransızca’yı çok iyi bilmesi, ‘yüksek ahlaki kriterlere sahip olması’, hukuk fakültesi mezunu veya hukuk bilgisinin yeterince verildiği siyasal bilgiler, iktisadi idari ilimler fakültelerinden birini bitirmiş olması isteniyor. Akademisyen, yargıç ve avukatlıktan gelen adaylar da seçilebiliyor. Komite, üye ülkelerin gösterdiği aday listesindeki üç kişiden birinin dahi adaylık kriterlerini taşımaması durumunda listeyi reddediyor.
Türkiye’nin iki yıl önce görev süresi dolan AİHM yargıcı Işıl Karakaş’ın yerine seçilecek yargıç için sunduğu aday listeleri üç kez ‘her üç adayın da AİHM yargıcı seçilme kriterleri konusunda birbirine yakın yeterlilikte olması koşulunun sağlanmadığı’gerekçesiyle reddedilmişti.
Dikenden Kemal Göktaşın haberine göre; Türkiye’nin gönderdiği dördüncü listede Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Esra Gül Dardağan Kibar, ODTÜ Uluslararası İlişkiler öğretim üyesi Prof. Dr. Necati Polat ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Saadet Yüksel’in isimleri yer aldı. Alt komitenin daha önce aday olma kriterlerini sağladığına karar verdiği Prof. Kibar ve Prof. Polat daha önceki listede de yer alırken, alt komitenin geçen yıl yeterli bulmadığı Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Selami Kuran’ın yerine Doç. Dr. Yüksel listeye eklenmişti.
Listeye sonradan eklendi, öne geçti
Hukuk çevrelerinde Yüksel’in de önceki adaylar gibi alt komite tarafından yeterli bulunmayacağına ilişkin endişeler vardı. Yüksel’in yetersiz bulunması halinde Türkiye beşinci kez liste hazırlamak durumunda kalacaktı. Ancak bunun aksine Yüksel, 29 Mart’ta yapılan mülakattan sonra akademik kariyer olarak kendisinden daha önde gelen iki profesörün de önüne geçerek komite tarafından Türkiye’nin yeni AİHM yargıcı olması için AKPM’ye önerildi.
Üyelerinin çoğu Doğu Avrupalı üyelerden gelen alt komiteden yapılan açıklamada, Yüksel’in çoğunluk oyuyla‘en nitelikli aday’olarak AKPM genel kuruluna tavsiye edilmesine karar verdiği bildirildi.
Seçim 9 Nisan’da
Türkiye’nin AİHM yargıcı AKPM Genel Kurulu’nda, 9 Nisan’da seçilecek. Seçilen aday, Strazburg’da 1 Temmuz’da yeni görevine başlayacak ve görev süresi dokuz yıl olacak.
Alt komitenin tavsiye ettiği isim nihai seçimi yapacak AKPM açısından bağlayıcı değil ama seçime diğer adayların önünde giriyor ve genellikle de seçiliyor. Buna rağmen 47 ülkeden 324 parlamenterin oluşturduğu AKPM, listedeki diğer iki isimden birini de AİHM yargıcı olarak seçebilir.
Doçent yapıldı, ödül verildi, listeye alındı
AKP’den 23. dönem Mardin milletvekilliği yapan Cüneyt Yüksel’in kardeşi olan Saadet Yüksel, Harvard Üniversitesi’nde yüksek lisans yaptıktan sonra İstanbul Hukuk Fakültesi’nde doktora yaptı.
Yüksel’in ‘Anayasa Yargısında İbadet Özgürlüğü’, ‘Avrupa Birliği’nde İşçilerin Serbest Dolaşımı ve Türk İşçilerinin Statüsü’, ‘Özel Yaşamın Bir Parçası Olarak Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Gizliliğine Önleyici Denetimle Müdahale’ isimli kitapları bulunuyor.
Yüksel’in, aday listesine girmeden hemen önce doçent kadrosuna alınması ve ardından da TÜBA ödülüne layık görülmesi dikkat çekici.
Doç. Dr. Yüksel’in AKP’li vekilin kardeşi olmasının yanısıra AKP kurucusu, eski teşkilat başkan yardımcısı ve eski milletvekili Mahmut Göksu’nun başkanlığını yaptığı Yeni Dünya Vakfı’nın istişare kurulunda konuşma yapması da dikkat çekici bir başka nokta.
Saadet Yüksel’in ağabeyi Cüneyt Yüksel’in başkanlığını yaptığı istişare kurulunun 2018 yılı toplantısına Mahmut Göksu ve vakıf yöneticilerinin yanısıra, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı İsrafil Kışla, eski çevre ve şehircilik bakanı İdris Güllüce, İstanbul Defterdarı Fahrettin Özdemirci, işinsanları, bürokratlar ve çok sayıda davetli katılmış, Doç. Dr. Saadet Yüksel de burada bir konuşma yapmıştı.
