Yapılan yeni bir analize göre buzul erimesindeki bir önceki rekor %15 oranında aşılmış oldu. Uzmanlar, 1948ten bu yana kayda geçirilen erime verilerine bakıldığında son incelemelerin eşi benzeri görülmemiş bir seviyeye işaret ettiğini belirtti.
Bu kayıpların başlıca nedeni olarak, geçen yaz Grönland üzerindeki yüksek hava basınç sistemlerinin bloke olması gösterildi.
Yeni araştırmanın yazarları, devam eden karbon salımının Grönlandda aşırı erimeye yol açtığını söylüyor.
Son 30 yılda Grönlanddaki buzulların erimesiyle küresel çapta deniz seviyeleri de giderek yükseldi.
Grönlandla ilgili geçen sene Aralık ayında yayımlanan bir uluslararası rapor, bölgede 1990lara kıyasla yedi kat fazla buzul kaybı yaşandığını ortaya koydu.
Yeni yapılan araştırma da bu durumun devam ettiğini gösteriyor.
532 gigaton buz kaybedildiGrace ve Grace-FO uydularından elde edilen veriler ile iklim modellemeleri kullanılarak yapılan incelemede uzmanlar tam bir yıl içerisinde Grönlandın 532 gigaton buz kaybettiği sonucuna vardı. Bu rakamlar, 2012den bu yana çok büyük bir artış olduğuna işaret ediyor.
Araştırmacılar, bu kaybın deniz seviyesinin 1.5mm yükselmesine denk olduğunu belirtiliyor. Bu da bir yıl içinde ortalama %40 artış anlamına geliyor.
Danimarkalı iklim bilimci Martin Stendelin hesaplamasına göre 2019 yılındaki buzul kayıpları, tüm Britanyayı 2,5 metre derinliğinde erimiş suyla kaplayacak kadar büyük.
Araştırmacılar hem geçen yılı hem de 2012yi bloke edici olayların yaşandığı yıllar olarak tanımlıyor. Bunun anlamı, jet akımındaki kesintiler nedeniyle yüksek basınçlı hava sistemleri Grönland üzerinde sıkışıyor bu da erimeyi artırıyor.
Almanya Bremerhavendeki Alfred Wegener Enstitüsünden Dr. Ingo Sasgen yaşanan erimelerle ilgili şu yorumu yapıyor:
Grönlandda giderek daha çok olağandışı erimelerin yaşandığı bir alana girmiş görünüyoruz. 2019 veya 2012de yaşananların tekrarlanması bekleniyor. Bu kadar güçlü erimelerin yaşanmasıyla, geri tepki mekanizmaları açısından buzun nasıl davranacağını henüz net olarak bilmiyoruz.
Belki de bizim farkında olmadığımız bir geri tepkisi vardır veya belki de şimdi modellemelerde mükemmel bir şekilde göremediğimiz bir tepki vardır. Bu bazı sürprizler de getirebilir.
Geçen yıl buzulların erimesinde rekor kırılmış olsa da 2018 ve 2017de buzul kayıplarında azalmalar yaşandı. Bu iki yılda, 2003ten bu yana iki yıllık periyodların en düşük seviyedeki buzul erimesi kaydedildi.
Uzmanlar bunu sonbahardaki ağır kar yağışlarından sonra Grönlanddaki iki yazın soğuk geçmesine bağlıyor.
Ama 2019 yılında büyük oranlarda buzul erimesi yaşanması kaygı verici bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Grönlandda 2020 yılında şimdiye kadar ortalama koşullar görüldü. Son yıllardaki devasa buzul erimelerinin genel olarak dünya genelinde düşük rakımlı bölgelerde yaşayanlar üzerinde büyük etkileri olabilir.
Leeds Üniversitesinden Prof. Andy Shepard, 2019 yılını kapsayan araştırma sonuçlarının buz örtüsünün yüksek kayıp durumuna geçtiğini teyit ettiğini ve bununda iklim ısınmasının en kötü senaryolarından biri olduğunu söylüyor.
Her yıl 25 milyon kişinin evi daha sular altında kalabilir
Prof. Shepard, şu uyarıyı yapıyor: Bu demek oluyor ki, 2100e kadar yalnızca Grönlanddan bile kaynaklı, küresel deniz seviyesinin 10cm daha yükselmesine hazırlıklı olmalıyız. Aynı zamanda iklim ısınmasıyla ilgili yeni bir en kötü senaryo yaratmamız gerekiyor çünkü Grönland mevcut senaryoyu zaten yaşıyor. Grönlanddaki buzul kayıpları mevcut şekilde devam ederse, bu yüzyılın sonuna kadar her yıl 25 milyon kişinin yaşam alanları daha sulara kapılabilir.
Yakın zamanda medya çıkan haberler, Grönlandın artık geri dönüşü olmayan bir yola girdiğini öne sürüyor. Haberler, küresel ısınma ve karbon salımıyla birlikte Grönlandın tamamının eriyeceğini yazıyor.
Dr. Sasgen, bu perspektifin doğru olabileceğini belirtiyor ama Grönlandın kaderinin hala bizim elimizde olduğunu söylüyor:
Grönlanddan kaynaklı olarak deniz seviyesinde beklediğimiz yükselme oranları ve Grönlanddan ani deniz seviyesi yükselmesi riski küresel ısınma sınırılarının altında kalırsak büyük oranda azalacak.
Almamız gereken mesaj, CO2yi (karbondioksit) azaltabilirsek, küresel ısınmayı azaltabilir veya sınırlayabilirsek, yakın zamanda Grönlanddan riski artıracak katkıların da azaldığını görürüz.
