DW Türkçede yer alan habere göre Çinli DeepSeek firmasının ABDli rakipleriyle boy ölçüşebilecek yeni bir yapay zekâ dil modelini çok daha ucuza geliştirdiği iddiası teknoloji hisselerinde sert düşüşlere neden oldu. Yatırımcılar, piyasa hakimiyetini kaybetmesinden korktukları ABDli teknoloji devlerinin beklendiği kadar kâr elde edemeyeceğinden endişe ediyor.
Çip üreticisi Nvidianın hisseleri Pazartesi günü yüzde 17 düştü. Piyasa değeri 593 milyar dolar eriyen şirket tarihte bir günde en fazla zarar eden şirket oldu.
Nvidianın yanı sıra Microsoft ve Meta gibi diğer şirketlerin hisseleri de haftaya sert kayıplarla başladı. Yapay zekâ alanında öncü model ChatGPT Kasım 2022de duyurulduğundan beri ABDli en büyük yedi teknoloji şirketinin piyasa değerleri toplam 10 trilyon dolar artmıştı.
Daha az Nvidia çipi
Piyasalarda depreme, DeepSeekin ABDli OpenAI firmasının ChatGPTsi ile benzer yeteneklere sahip ancak maliyeti çok daha düşük ve çok daha az sayıda Nvidia çipi gerektiren bir dil modeli geliştirdiğini duyurması yol açtı.
ABDli rakiplerine kıyasla ufak bir bütçe ile yeni modeli nasıl geliştirdiğini detaylıca açıklayan şirketin 10 Ocakta piyasaya çıkan uygulaması, Appleın uygulama mağazası App Storeda rakibi ChatGPTden daha popüler hale geldi.
DeepSeekin çok kısa sürede artan popülerliği ve modeli nasıl geliştirdiklerine dair ayrıntılı açıklamaları sektör temsilcilerini şaşırttı.
Güney Kalifornia Üniversitesinden hukuk Profesörü Angela Zhang DWye yaptığı açıklamada, DeepSeekin Çinde öncü şirket olduğunu, ülkenin hızla bu alanda ABDyi yakalayacağını söyledi. Zhang, Çinde, Silikon Vadisindeki rakiplerininkine benzer yapay zekâ modelleri geliştirdiklerini iddia eden en az dört firma var. Bu (DeepSeek), tek seferlik bir istisna değil, Çindeki sektörün sadece bir örneği diye konuştu.
Gerçek bir başarı, ancak şüpheler var
Teknoloji analisti ve araştırma şirketi Radio Free Mobileın kurucusu Richard Windsor, DWye verdiği demeçte, DeepSeekin iddia edildiği kadar gelişmiş olduğundan şüphesi olmadığını belirtti:
Bu gerçek. Eğer her şeyi yayınlamasalardı şüpheler olurdu ancak tüm detaylarıyla açık kaynak olarak paylaştılar.
OpenAI geçen Aralık ayında en yeni modelini duyurduğunda botlarını geliştirme sürecine dair teknik detayları paylaşmamıştı. DeepSeek ise kendi modellerini nasıl geliştirdiklerini ve insan gözetimi olmadan nasıl kendi kendine öğrenebildiğini detaylıca anlattı.
Öte yandan asıl dikkat çeken DeepSeekin bu başarıya, yapay zekâ alanında kullanılan en gelişmiş Nvidia çiplerinin Çine satışına izin vermemesine rağmen ulaşmış olması.
DeepSeek modelini daha az gelişmiş olan Nvidia H800 çiplerini kullanarak ürettiğini ve en üstün teknolojiye sahip H100 çiplerini kullanmadığını iddia etti. Sektör temsilcileri bu iddiaya şüpheyle yaklaşıyor.
Şirket, sadece 2 bin adet Nvidia H800 çipi kullanarak ve 5,6 milyon dolar harcayarak yeni modelini yarattığını savunuyor. Richard Windsora göre piyasalardaki depremin nedeni bu: OpenAInin yaptığından yüzde 95 daha ucuz.
Öte yandan Windsor hükümetin şirkete maliyetleri düşük tutması için yardım edip etmediğinin veya bu yardımın büyüklüğünün bilinmediğine dikkat çekiyor.
DeepSeekin yaratıcısı Liang Wenfeng şimdiden ülkesinde ulusal kahraman haline geldi. Geçen hafta Çin Başbakanı Li Çiang ile üst düzey girişimcilerin katıldığı bir toplantıya davet edilmişti.
DeepSeekin derin etkisi
DeepSeek 2016da High-Flyer adıyla küçük bir yapay zekâ araştırma laboratuvarı olarak kuruldu, şirket 2023te şimdiki adını aldı.
Şirketin Çin Komünist Partisi ile bağlarına dair birçok tartışma var ancak Angela Zhanga göre spekülasyonlar yersiz:
Gerçek yenilikçilik Çindeki dinamik özel sektörden geliyor, devletten değil. (Çinde) Ne zaman devletin bir şeyi finanse ettiğini görsem başarısız olacağına bahse girebilirim.
Zhang şirketin arkasında Komünist Partinin bulunmadığını söylese de yakalanan başarının bundan sonraki süreçte hükümetin radarına girmelerine neden olacağını kabul ediyor.
Trumptan uyarı: Uyanın
OpenAI CEOsu Sam Altman Çinde geliştirilen model için etkileyici yorumunu yaparken DeepSeekin yakaladığı başarı küresel bir oyuncu olma potansiyeline işaret ediyor.
Bu tehlikeye dikkat çeken ABD Başkanı Donald Trump DeepSeekin Amerikan firmaları için bir uyanma çağrısı olması gerektiğini söyşedi. Amerikan endüstrisinin rekabette geri düşmemek için harekete geçmesini isteyen Trump, bunun Silikon Vadisini daha ekonomik çözümler geliştirmeye itmek gibi olumlu sonuçları olabileceğine dikkat çekti.
Trump geçen hafta OpenAInda dahil olduğu bir proje kapsamında 500 milyar dolarlık yapay zekâ altyapı yatırım projesi açıklamıştı.
DeepSeekin Kurucusu Çinde Guangdongun AI Kahramanı İlan Edildi!
- Business Insider kaynaklı habere göre Liang Wenfeng, ABDdeki piyasa çalkantısının ardından Çinde kahraman ilan edildi. Sosyal medyada Zhanjiangın dehası ve Guangdongun büyük AI kahramanı olarak övülüyor.
- DeepSeekin maliyet etkinliğiyle sektörü alt üst etmesi, Nvidia gibi devlerin piyasa değerinden 1 trilyon doları silmesine neden oldu. Bu başarı, Liangı Çinde internet fenomeni haline getirdi.
- Weiboda Liangı harikalar yaratan dahi olarak öven bir gönderi, 18 milyon görüntülemeye ulaştı. Bir başka tartışma ise 52 milyon görüntüleme aldı ve Liangın Ay Yeni Yılı için memleketine dönüşünü sabırsızlıkla bekledi.
- 40 yaşındaki Liang, geçen hafta Çin Başbakanı Li Qianga yapay zeka stratejileri konusunda öneriler sunan danışmanlar arasında görüldü. Bu, onun hem yerel hem de ulusal düzeyde etkisini artırdı.
- DeepSeekin R1 modeli, yalnızca 2.000 Nvidia H800 çipiyle, yaklaşık 6 milyon dolara eğitildi. Bu rakam, ABDli teknoloji devlerinin yatırımlarının çok altında.
- DeepSeek uygulaması, şu anda Appleın En Popüler Ücretsiz Uygulamalar listesinde bir numarada yer alıyor.
- Sonuç: Liang ve DeepSeek, sadece teknoloji dünyasında değil, Çinin ulusal gururunda da bir dönüm noktası yarattı!
