ABD, video paylaşım uygulaması TikToku Çin hükümetiyle bağlantısını gerekçe göstererek yasaklamak için düğmeye bastı. Ancak böyle bir yasak, ABD Başkanı Joe Bidenın özellikle genç seçmenlere erişebilme hedefine darbe vurulması riskini de beraberinde getiriyor.
Temsilciler Meclisi, ABDde 170 milyon kullanıcısı bulunan TikTokun yasaklanmasına ilişkin yasa tasarısını onayladı. Kongrede nadir görülen bir dayanışmayla, aleyhte verilen 65 oya karşılık 352 oyla kabul edilen, Çinli ana ortak ByteDancein TikToku 180 gün içinde satmaması hâlinde bu uygulamanın ABDde Apple App Store ve Google Play dâhil tüm uygulama mağazalarından çıkarılmasını öngörüyor.
Temsilciler Meclisinin Cumhuriyetçi Başkanı Mike Johnson, tasarının her iki partiden vekillerin oylarıyla kabul edilmesinin, Kongrenin Komünist Çinin casusluk ve Amerikalıları manipüle etme girişimlerine karşı çıktığını ve düşmanlarını caydırmaya yönelik kararlılığını gösterdiğini ifade etti. Johnson, Senatoyu da bu tasarıyı geçirerek imza için Başkana göndermeye teşvik ediyorum ifadesini kullandı.
ABDli yetkililer, TikToktaki kullanıcı verilerinin Çin hükümetinin eline geçmesi ihtimalinden endişe ediyor. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vang Vınbin ise Washingtonın TikTokun ABD ulusal güvenliğini ihlal ettiğine dair kanıt bulamadığını ve bu şirketi cezalandırmak için devlet yetkisini kötüye kullandığını söyledi. Vang, Temsilciler Meclisi, bu tasarıyı geçirerek ABDnin uluslararası ticaret kuralları ve eşit rekabet ilkelerinin karşısında durmasına izin vermiştir dedi.
Çin hükümetiyle bilgi paylaştığına ve Komünist Partinin kontrolünde olduğuna dair iddiaları daha önce defaatle yalanlayan TikTok şirketi de ABD Temsilciler Meclisindeki oylamanın ardından yaptığı açıklamada olası bir erişim yasağını engellemek için yasal haklarını kullanacağını duyurdu. ABDdeki Amerikan Sivil Özgürlükler Birliği dâhil insan hakları grupları da tasarının başta ifade özgürlüğü olmak üzere birçok bakımdan anayasaya aykırı olduğunu savunuyor.
Resmi adı Amerikalıları Yabancı Düşmanlarca Kontrol Edilen Uygulamalardan Koruma Yasası olan kanunun yürürlüğe girebilmesi için Senatonun da onayı gerekiyor. Biden, TikTok yasağına ilişkin tasarı Kongreden geçtiği takdirde kendisinin de imzalayıp onaylayacağını duyurmuştu. Ancak bazı senatörlerin 170 milyon kullanıcısı olan bir uygulamaya yönelik bu derece sert önlemlerden yana olmaması nedeniyle tasarıyı Kongrenin üst kanadında daha zorlu bir sürecin beklediği tahmin ediliyor.
TikTokun artan önemi
Demokrat Partili Başkan Biden ile Cumhuriyetçi Donald Trump arasında çekişmeli bir yarışa sahne olması beklenen Kasım 2024 seçimleri öncesi TikTok, bilhassa Demokratların kampanya çalışmaları açısından da önemli bir mecra olarak ön plana çıkıyor.
Uzmanlar, eski adı Twitter olan Xte Musk döneminde nefret söylemine yönelik kısıtlamaların gevşetilmesi, Facebookun ise siyasi içeriklerden uzaklaşması sonrası genç ABDliler arasında siyasete ilgili olanlar için tek seçenek olarak TikTokun kaldığına dikkat çekiyor.
ABDdeki TikTok kullanıcılarının büyük bölümünü, Demokratlara oy veren kitle oluşturuyor. Trumpın seçim kampanyasının resmi bir TikTok hesabı bulunmuyor.
Bidenın seçim kampanyası ise gençlere erişebilmek için geçen ayki Amerikan futbolu ligi şampiyonluk maçı Super Bowl vesilesiyle resmi hesap açarak TikToka girdi.
Yüzde 60ı Demokrat Parti sempatizanı
Pew Araştırma Merkezinin 2023 yılında gerçekleştirdiği bir araştırmaya göre, TikTokta ABD ile ilgili haberleri düzenli olarak takip eden kullanıcıların yaklaşık yüzde 60ı Demokrat Parti sempatizanı.
Araştırma, Demokratlara oy verme potansiyeli yüksek olan siyahlar ve Latin Amerikalıların da siyasi gündemi takip etmek için önemli oranda TikToku kullandığını gösteriyor.
ABD nüfusunun yaklaşık yüzde 14ünü oluşturan siyahlar, TikTokta haber içerikli videoları izleyen kullanıcıların yüzde 19una tekabül ediyor. ABD nüfusunun yüzde 19unu oluşturan Latin Amerikalılarda ise bu oran yüzde 30a çıkıyor.
TikTokta haber takip eden kullanıcıların yüzde 44ü ise 18-29 yaş aralığında.
Austin Teksas Üniversitesinin propaganda araştırma laboratuvarının direktörü Samuel Woolley, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, TikToku yasaklamanın, bir hayli çekişmeli bir seçimin yaşanacağı bir dönemde seçmenin büyük bir bölümünü siyaset konusunda anlamlı ölçüde iletişimde olma kabiliyetinden mahrum bırakma riskini taşıdığını belirtti.
TikTokta 1,1 milyon takipçisi olan Meksika kökenli trans birey NaomiHearts, Joe Bidenı sosyal medyayla, TikTokun gücüyle seçtirdik ifadesini kullanırken 2020deki seçimlerde gençlerin oy kullanma oranında rekor kırıldığını hatırlattı.
TikTokta 8,4 milyon takipçisi olan plastik cerrah Dr. Anthony Youn da böylesi bir yasağın gençleri, haberlere baktığı, eğlendiği ve esasen kaçma imkânı bulduğu favori sosyal medya uygulamasından alıkoyacağı uyarısında bulundu.
AP seçimleri öncesi TikTok kaynaklı endişe
Çin ile bağlantısı tartışmalara yol açan TikTok, ABD dışında birçok ülkede daha güvenlik riski olarak görülüyor.Çok sayıda Batılı ülke, kamu görevlilerinin resmî cihazlarda TikTok kullanmasını yasakladı ya da kısıtladı.
Avrupada özellikle 9 Haziranda yapılacak olan Avrupa Parlamentosu (AP) seçimleri öncesi sağ popülist ve aşırı sağcıların TikTokta yaydığı mesajlar endişe kaynağı.
Siyasi danışman Johannes Hilljenin yaptığı bir analiz, aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisinin Federal Meclis Grubunun TikTok hesabının diğer partilerinkine göre 10 kat daha fazla izlenme oranına sahip olduğunu ortaya koydu. Buna ayrıca benzer mesajlar yayan AfDli milletvekilleri, yerel siyasetçiler ve aşırı sağcı influencerların hesapları da eklendiğinde ortaya ürkütücü bir tablo çıkıyor.
Almanyanın batısındaki Hessen eyaletinde sonbaharda yapılan eyalet seçimlerinde aşırı sağcı AfDnin 18-24 yaş arası seçmenlerin en çok oy verdiği ikinci parti olarak çıkması ülkede endişe yaratmıştı. Almanyada gençlik konusunda araştırmalar yürüten akademisyen Klaus Hurrelmann, DWye yaptığı değerlendirmede, Haziran ayının başındaki Avrupa seçimlerinde de AfDnin büyük bir başarıya imza atabileceğini öngörüyor.
Almanyadaki diğer partilerin, AfD ile karşılaştırıldığında TikTok konusunda ellerinin armut toplamasını aklının almadığını belirten Hurrelmann, Çünkü genç jenerasyon dijital ortamda büyüdü, sadece bu kanal üzerinden iletişim kuruyor ve siyasi bilgileri de temel olarak dijital kanallar üzerinden algılıyor değerlendirmesinde bulunuyor.
