HDP’nin kapatılması tartışmaları sıcaklığını korurken iktidarın, HDP geleneğindeki yeni bir partinin siyaset sahnesinde boy göstermemesi için yeni formülleri devreye koyacağı iddia edildi. İddiaya göre “Temelli kapatılan bir parti başka bir ad altına kurulamaz” hükmünü güçlendirilecek. Ayrıca HDP’li siyasetçilerin, siyasetten ömür boyu men edilmesi hükmü getirilecek.
İKTİDARDAN ÇOKLU PLAN
Cumhuriyet gazetesinin iddiasına göre iktidar, atacağı adımla hem HDP’yi kapatıp farklı bir isimle açılmasının önüne geçecek. Hem de bu adımına destek isteyerek muhalefeti köşeye sıkıştıracak.
TEMELLİ KAPATMA
Gazetenin haberine göre HDP’nin kapatılmasına yönelik söylemini sertleştiren iktidar bloku, ‘partinin kapatılması ve yeni siyasi yasaklar üzerine’ çalışıyor. Mevcut anayasanın 14. maddesinde yer alan ‘Temelli kapatılan bir parti bir başka ad altında kurulamaz’ hükmünün güçlendirilmesine ilişkin geçici maddeler eklemeyi” tartışan iktidar, hükmün çok açık olmasına karşın “bugüne kadar kapatılan partilerin başka ad altında yeniden açıldığına” dikkat çekiyor.
“MEVCUT DÜZENLEME YETERSİZ” İDDİASI
Mevcut anayasadaki 14. maddede “Anayasada yer alan hak ve hürriyetlerden hiçbiri, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı ve insan haklarına dayanan demokratik ve laik cumhuriyeti ortadan kaldırmayı amaçlayan faaliyetler biçiminde kullanılamaz” hükmü yer alıyor. İktidar, HDP’nin yürüttüğü siyasetin “başlı başına bu maddeye aykırılık teşkil ettiğini” ve yine anayasada “partilerin kapatılmasına yönelik kriterlerin yer aldığı 68. ve 69. maddelerin de bir partinin başka bir adla yeniden kurulmasının önüne geçemediğini” savunuyor.
5 YIL YERİNE ÖMÜR BOYU MEN
Anayasa’ya göre kapatılan bir partinin kurucuları dahil üyeleri, kapatma kararından itibaren 5 yıl boyunca siyasi yasaklı oluyor. İddiaya göre iktidar 5 senelik yasağı ‘ömür boyu men” şeklinde değiştirmeyi planlıyor. Ayrıca iktidarın, 2016’da olduğu gibi milletvekili dokunulmazlıklarının “anayasaya geçici bir madde eklenmesiyle kaldırılmasının da aynı anayasa değişikliği paketinde gelebileceğini düşündüğüne” işaret ediliyor.
1990’DAN GÜNÜMÜZE HDP GELENEĞİ
HDP, 1990’da Halkın Emek Partisi (HEP) ile başlayan siyasi düşüncenin bir devamı olarak görülüyor. 7 Haziran 1990’da kurulan HEP’in Genel Başkanı Fehmi Işıklar oldu. Kürt siyasi hareketinin meclisteki ilk temsilcisi de 1991’deki seçimlerin ardından HEP ile oldu. Yaklaşık 31 sene içinde bugünkü sürece benzer şekilde birçok milletvekili dokunulmazlığı kaldırılarak tutuklandı. Parti kapatma davaları ve yeni isimlerle kurulan başka partiler bir birini takip etti.
HEP ile başlayan siyasi yolculuk, Demokrasi Partisi (DEP), ÖZDEP, Halkın Demokrasi Partisi (HADEP), Demokratik Halk Partisi (DEHAP), Demokratik Toplum Partisi (DTP), Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) ve son olarak Halkların Demokratik Partisi (HDP) ile yoluna devam etti.
MİLLİ GÖRÜŞ DE AYNI KADERİ PAYLAŞTI
Benzer bir siyasi mazi de Milli Görüş’e ati. Milli Nizam Partisi (MNP) 1970’de kuruldu. Anayasa Mahkemesi MNP’yi kapatınca 1972’de yerine Milli Selamet Partisi (MSP) kuruldu. Ancak bu parti 12 Eylül askeri darbesi ile kapatılan partiler arasında yer aldı.
Siyasi yasakların kalkmasının ardından Milli Görüş siyaset sahnesine Refah Partisi ile döndü. Kapatılan Refah Partisi’nin yerine Fazilet Partisi; o da kapatılınca yerine Saadet Partisi kuruldu. Benzer örnekler sebebiyle Türkiye için ‘siyasi partiler mezarlığı’ tabiri kullanıldı.
MUHALEFETİ SIKIŞTIRACAK HAMLE
İktidar kanadı, söz konusu düzenlemeyi masaya getirerek, muhalefete de “Tarafını seç” kozunu gösterecek. Gazetenin iktidar kaynaklarına dayandırdığı iddiaya göre partilerin yapacağı tercihler Millet İttifakı’nda çatlak oluşturabilir.
