Belediyenin yerel seçimlere 19 gün kala 2 milyon TL bedelinde yaptığı araç kiralamanın da usulsüz olduğu ortaya çıktı.
Sayıştay Başkanlığı, belediyelerle ilgili 2017-2018 dönemlerini içeren denetim raporlarını tamamladı. Sayıştay Başkanlığı, 19 Ağustos 2019’da ikinci defa Mardin Valisi Mustafa Yaman’ın kayyım olarak atandığı Mardin Büyükşehir Belediyesi’ne dair çarpıcı tespitlerde bulundu.
Hazırlanan raporda, belediyenin idare giderlerinin 2017-2018 döneminde kayyım atanmadan önceki döneme göre yüzde 24,84 oranında artış gösterdiği ifadelerine yer verildi. Sayıştay’ın en fazla artışın faiz ve komisyon giderleri olduğunu belirttiği raporda, Mardin Büyükşehir Belediyesi’nin faiz ve komisyon giderlerindeki artışın yüzde 155,52 oranında gerçekleştiğine yer verildi. Buna karşı belediye gelirlerindeki artış ise yüzde 19,29’da kaldı.
Mardin Büyükşehir Belediyesi’nde İç Kontrol Standartları Uyum Eylem Planı hazırlanmadığı ve İç Kontrol İzleme ve Yönlendirme Kurulu’nun oluşturulmadığı belirtilen raporda, “İç kontrol sistemi yıllık olarak değerlendirilmemekte ve üst yöneticiye raporlama yapılmamaktadır. Kurumda iç denetçi çalışmamaktadır. Teftiş Kurulu bulunmakla birlikte başkanı dışında müfettiş bulunmamaktadır” denildi.
Sayıştay raporunda, Mardin kayyımının çok tartışılan araç kiralamalarına da yer verildi. Raporda, 31 Mart 2019 seçimlerine 19 gün kala 12 Mart’ta yapılan yaklaşık 2 milyon 165 bin TL değerinde binek, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up tipi toplam 121 aracın, belediyenin ortağı olduğu Mardin Kent A.Ş.’den kiralandığına vurgu yapılarak, kiralama için “31.08.2018 tarihli ‘Araç Kiralama Hizmet Alımı’ protokolü ile kiralandığı, kiralanan araçlar için 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre herhangi bir ihaleye çıkılmadığı tespit edilmiştir. Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri çerçevesinde değerlendirildiğinde; belediyelerin, ortağı oldukları şirketlerden yapacakları kiralık araç hizmet alımı işleri, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 3’üncü maddesinin (a) ila (z) bentleri arasında düzenlenen istisnalar arasında sayılmadığından, söz konusu işlerin Kamu İhale Kanunu’na göre ihaleye çıkılmaksızın, protokol yapılmak suretiyle belediye şirketlerine yaptırılması mümkün değildir” denildi.
Belediye araç kiralamaya dair savunmasında, “araçların ivedi olarak temin edilmesi zorunluluğu”, “araç takip sisteminin güvenlik sebebiyle belediye personeli kontrolünde olması gerekliliği”, “kiralanacak araç sayısının fazlalığı ve çeşitliliği” gibi sebepleri öne sürdü. Ancak Sayıştay, bu savunmaya rağmen işlemin “mevzuata aykırı” olduğunu kaydetti.
Mal ve hizmet alımlarında yapılan ihalelerin usule aykırı olduğu belirtilen Sayıştay raporunda, “Hizmet alımı, yapım işi, mal alımı” adı altında yapılan 16 ihaleye değinildi. Toplam maliyeti yaklaşık 38 milyon olan 16 ihaleye dair raporda, ihalelerin “pazarlık” usulüyle yapıldığına yer verildi. Raporda, Sayıştay denetçileri, belediyenin sunduğu “öngörülemez, olağandışı, ortaya çıkması halinde somut ve pek yakın bir tehlike doğuracak, telafisi mümkün olmayacak nitelikte durumlar olduğu” gerekçelerinin ise oluşmadığı kanaatine vardıkları ve kanuna aykırı olduğu belirtildi.
İmar planlarında yapılan değişikliklere, ihalelere ve parke taşı alımına yer verilen raporda, “pazarlık” usulü ile ihale edilmesinde belediyenin öne sürdüğü “önceden öngörülemeyen olaylar” gerekçesinin de kanuna aykırı olduğu vurgulandı.
Raporun “Doğal Gaz Altyapı Kazı Çalışmaları Nedeniyle Dağıtım Şirketi Adına Hesaplanan Zemin Tahrip Bedelinin Standart Kazı Genişliği Esas Alınarak Hesaplanması” başlıklı bölümünde şöyle denildi:
“Büyükşehir Belediyesince ilgili şirket adına hesaplanan zemin tahrip bedellerine esas metrajların, yapılan protokol gereği standart kazı genişliği (50 cm) üzerinden hesaplanmasının belediyenin zemin tahrip bedeli gelirlerinin olması gerekenin çok daha altında gerçekleşmesine yol açtığı ve bu nedenle kurum menfaatlerine uygun olmadığı düşünülmektedir.”
CHP Mersin Milletvekili Alpay Antmen, Mardin Büyükşehir Belediyesinin Sayıştay raporuna dair yazılı bir açıklama yaptı. Kayyım döneminde Mardinde yapılanları sıralayan Antmen, “Bu ülke ihaleye fesat karıştıranları gördü, halkın parasını har vurup, harman savuranları gördü, yandaşa peşkeşi gördü, ülke değerlerinin yok pahasına satılmasını gördü ama ihaleye fesat karıştırmayı aşarak, direk fesatlıkla Sayıştayı kandırmaya çalışan yönetimi görmemişti. AKP ile o da oldu” ifadelerini kullandı.
