Deutsche Welle Türkçede yer alan ve Tuncay Yıldırım imzası taşıyan habere göre tıp camiası Covid-19 pandemisini ortadan kaldıracak aşı ve ilaçlar üzerinde çalışırken mühendisler de yenilikçi teknolojilerle bu çabalara destek veriyorlar. Bu mühendislerden biri de ABDde Pittsburgh kentindeki Carnegie Mellon Üniversitesinden Prof. Dr. Burak Özdoğanlar. Prof. Özdoğanlar, aşılamada devrim meydana getirecek bir çalışma yürütüyor. Geleneksel şırıngalar yerine cilde yapıştırılacak minik boyutlardaki flaster yamalarla aşılama işlemlerinin yapılmasına olanak sağlayacak yöntemi DW Türkçeye anlatan Özdoğanlar, 100 yıldan daha uzun süredir iğne ve aşılama ile ilgili bildiklerimiz tamamen değişecek dedi.
Şu anda hayvanlarda denenen ve Nisanda da insanlar üzerinde denenmeye başlanacak uygulamanın sağlık otoriteleri tarafından onaylanması halinde aşılama işlemlerinin çok daha kolay olacağını belirten Özdoğanlar, Gidip eczaneden alacaksınız ya da evinize kadar postalanacak, siz alıp cildinize yapıştıracaksınız. Ağrı yok, sızı yok, aşı böylece tamamlanmış olacak. O açıdan büyük değişikliklere yol açacak. Bu yöntemle iğneli şırıngalarla yapılandan çok daha az miktarda aşı kullanılması yeterli oluyor. Asıl temel avantajları bunlar. Bu yöntem sadece aşılar için değil, kanser veya deri hastalıklarında da kullanılabilecek diye konuştu.
Aşının şırınganın ucundaki iğneyle kaslara zerk edildiği geleneksel uygulamaya son verecek bu yöntemle aşılamanın, üzerinde çok küçük iğneciklerin (microneedle) bulunduğu, flaster olarak da tanımlanan, minik yama bantları ile yapılması hedefleniyor. Flasterlerdeki iğneciklerin her biri bir saç telinden daha ince ve bir milimetreden daha kısa olarak geliştirildi. Yaklaşık bir parmak ucu büyüklüğündeki yama bantlarının üzerinde bu iğneciklerden onlarca bulunuyor. Derinin üzerine yapıştırılacak yamanın üzerindeki ilaca batırılmış minik iğneler aşının vücuda iletilmesini sağlayacak. Böylece ağrı veya acı hissetmeden aşılama işlemi yapılabilecek.
Yamayla yapılan aşılar daha etkili
Yamayla yapılan aşının şırınga ile yapılanlara kıyasla daha etkili olacağını söyleyen Özdoğanlar, Aşıların içerikleri aynı olmasına rağmen microneedlelarla yapılanlar, doğrudan kasa uygulananlara oranla daha etkili ve daha hızlı. Derideki özel hücreler bağışıklık sistemi ile hemen iletişim kuruyor ve lenf bezlerine bağlanıyorlar. O yüzden deriye çok az miktarda bile aşı verseniz etkisi daha büyük oluyor. Bu etki şırınga ile adeleye yapılan aşıdan on veya yüz kat daha fazla olabiliyor. Bu demek oluyor ki aşının onda veya yüzde birini kullanmak yeterli olacak bağışıklık kazanmak için. Az miktarda aşı kullanılması aşının dünyada daha fazla insana ulaşması anlamına da gelir, aşı kıtlığı ortadan kalkar dedi.
2006 yılından itibaren bu alanda çalışmalar yürüten Mühendislik ve Biyomedikal Mühendisliği Profesörü Özdoğanlar, Biz şu anda bu mikro iğneciklerin içine kurutulmuş olarak aşıları doldurabiliyoruz. Buna eriyebilen mikro iğnecik yaması diyoruz. İçlerine aşı doldurulan mikro iğnecikler deriye sokulduğunda 10 -15 dakika sonra kurumuş olan aşılar eriyor ve böylece vücuda verilmiş oluyor. Geliştirip, patentini aldığımız bu iğnecikler birer obelisk, dikilitaş şeklinde. Bu şekliyle deriye tamamen girmesi mümkün olabiliyor. Fazla kuvvet gerektirmiyor ve hiç acı vermiyor diye konuştu.
Mikro iğnelerle ilgili çok geniş çaplı çalışmalar yaptıklarını vurgulayan Özdoğanlar, geliştirdikleri diğer yöntemle ilgili de şu bilgileri verdi: Hibrid mikro iğne yaması adını verdiğimiz ikinci bir yöntemde mikro iğnelerin hepsi eriyip gitmiyor. Sadece iğnelerin sivri uçları eriyor. Uçları eriyince, arkasındaki küçük kanallar açılıyor. Sıvı haldeki aşı ya da ilaç bu kanallardan derinin altına gönderilebiliyor, mesala arkasına bir (iğnesiz) şırınga takarak.
Aynı zamanda mikro iğnelerin seri üretimleri ile ilgili de çalışmaların bulunduğunu kaydeden Özdoğanlar, Çünkü bu mikro iğneleri aşı için kullanmak istiyorsak, yılda milyarlarca adet üretmemiz gerekir. Şu anda bu tip mikro iğne yamaları üretimimiz çok kısıtlı. Bir imalat sistemi, imalat hücresi geliştirdik, robotları kullanarak otomasyon ile üretebiliyoruz. Her bir üretim sistemi 15 mekrekare yer kaplıyor ve günde 20 bin ile 100 bin arası mikro iğne yaması üretebiliyor. Bir fabrikaya bu sistemden yüzlerce konulur ve günde 10 milyonlarca üretim yapılabilir şeklinde konuştu.
Haberin Devamını Okumak İçin TIKLAYIN...
