Hastalığa karşı geliştirilen aşılar güvenli ve yüzde yüz koruma sağlamasa da etkili. Ancak bazı ülkelerde yeterli aşı tedarikinin sağlanamadığı, herkesin aşı olmadığı ve aşıların bir süre sonra etkisinin azaldığı düşünüldüğünde 255 milyona aşkın kişiye bulaşan, 5 milyonu aşkın can alan hastalığı önlemede ‘eczacılığa ait olmayan’ yöntemlerin de büyük önemi var. Bunlar maske takmak, sosyal mesafeyi korumak ve elleri sıklıkla yıkamak.
Avustralya’daki Monash ve İskoçya’daki Edinburgh Üniversiteleri tarafından yapılan araştırma, salgında maske takmanın en etkili kamu sağlığı önlemi olduğunu ortaya koydu. Yukarıda adı geçen üç korunma önleminin etkinliğine ilişkin ilk araştırmaya imza atan bilim insanlarının çalışması ‘The BMJ’de yayınlandı.
Sonuçlarla ilgili makale kaleme alan bilim insanlarına göre aşılama takvimlerinin yanı sıra maske takmak, sosyal mesafeyi korumak ve elleri yıkamaya devam etmek şart.
30 farklı araştırmanın sonuçlarını analiz eden ekip, maske takmanın yüzde 53, sosyal mesafeyi korumanın yüzde 25 oranında Covid-19 insidansını düşürdüğünü belirledi. Elleri yıkamak için de oran yüzde 53’tü. Ancak el yıkamayla ilgili arşatırma sayısının çok az olduğuna dikkat çeken araştırmacılar bu istatistiğin diğer ikisi kadar ‘kaydadeğer’ olmadığının altını çizdi.
Maske takmak Türkiye’nin de aralarında olduğu birçok ülkede zorunlu hale gelse de aşıların geliştirilmesi, kısıtlamaların kalkması ve salgının uzamasıyla vazgeçenler, kuralları esnetenler oldu.
Delta varyantının varlığı ve birçok ülkede vakaların artmasıyla rehavete sona veren çok sayıda ülke maske zorunluluğu dahil virüsle mücadeleye dair çoğu kuralı yeniden koydu. Hollanda, Romanya, Çekya, Slovakya, Polonya gibi ülkeler maske kullanımına ilişkin kuralları yakın geçmişte daha katı hale getirdi. Belçika’da da maske kullanımı bugün yeniden zorunlu hale geldi.
Bu ay vakaların fazlasıyla yükseldiği Macaristan’da ise kapalı alanlarda maske kullanımı zorunlu değil. Britanya’da maske kullanımı zorunluluğundan temmuz ayında vazgeçildi. Türkiye’de de sokakta, toplu ulaşım ve alışveriş merkezi gibi kapalı alanlarda zorunlu ancak özellikle sokakta sıklıkla kural ihlal ediliyor.
