Yazar Rêzan Tovjîn, yeni kitabı yayımlanan arkadaşı yazar Sîdar Jîrin Şerm (Utanç) adlı kitabının Kürtçe tanıtımı ve reklamını yapmak için çevrimiçi reklam servisi Google ADSye başvuru yaptı.
Google ADS, başvuruya karşılık gönderdiği geri bildirimde, kitabın reklam politikasını ihlal ettiğini bildirdi. Kürtçenin desteklenmeyen dil kategorisinde olduğu belirtilen Google ADS, Tovjînin reklam başvurusu reddetti.
DEMEK Kİ HİÇBİR ŞEY DEĞİŞMEMİŞ
Gazete Duvarda yer alan habere göre, yazar Sîdar Jîr, Google ADSnin kitabına reklam engeli koymasının basitçe bir hareket olduğunu değerlendirerek üzüldüğünü dile getirdi: “Reddedilme meselesi dildir. Google genel merkezinin bir politikası olduğunu sanmıyorum. Google Türkiye ekibinin bir yaptırımıdır. Sadece üzüldüm. Yazarlığa yeni başlamış biri olmadığım için bundan daha beter engellerle de karşılaştım. Gülüp geçtim. 25 yıldır Kürtçeyi yazıp okuyorum. Demek ki hiçbir şey değişmedi dedim. Onları zora sokacak bir içerikte değil. Bir edebi kitap. Kürtler de yaşanan bu duruma karşı çıktı ve Kürtçeye sahip çıktı.”
GOOGLE, ADSNİN DİLLER LİSTESİNE KÜRTÇEYİ EKLEMEMİŞ
Yazar Rêzan Tovjîn, yakın arkadaşı olan yazar Sîdar Jîre yeni kitabı için kendisine reklam jesti yapmak istedi ancak jest, Google ADSye takıldı. Çünkü Google ADSye göre Kürtçe desteklenmeyen dil kategorisinde. Daha önce de Google ADSye reklam verdiğini hatırlatan Tovjîn, şunları söyledi: “Bu yıl heyecanla beklediğim üç kitaptan biri değerli arkadaşım Sîdar Jîrın Şerm adlı kitabı idi. Dün kitabın çıktığını ve yayınevinin sitesinde satışa sunulduğunu görünce sadece Twitter hesabımdan duyurmanın ötesine gitmek ve bir jest yaparak kitabının reklam faaliyetlerine sponsorluk etmek istedim. Google ADSde daha önce pek çok ticari faaliyet için reklam verdiğim olmuştur. Yazarlığım yanında yazılımcı ve bilişim teknolojileri ile haşır neşir biriyim. Google ADS hesabına bir miktar para yatırdıktan sonra kitabın fotoğrafı eşliğinde Kürtçe birkaç kısa tanıtım cümlesi ekleyerek reklamı onayladım. Google ADS, Googleın en çok gelir getiren, günlük olarak Googlea milyon dolarlarca para kazandıran bir servis. Kürtçe reklamı ret edeceğini hiç sanmıyordum. Anlaşılan bu işi benden önce deneyen de olmamış. Google ADS de Kürtçe için bir ihtiyaç görmemiş ve Google, ADSin diller listesine Kürtçeyi eklememiş.”
AYNI DURUM DAHA ÖNCE FACEBOOKTA YAŞANDI
Yazar Tovjînne göre Google Türkiyede bu eksikliği sadece mazeret yaptı ve sırf reklamın dili Kürtçe olduğu için yayın politikalarına aykırı diyerek onaylamadı, reddetti. Daha önce Facebook tarafında da aynı durumun yaşandığını hatırlatan Tovjîn, bunun üzerine Facebook ile iletişime geçerek Facebooka Kürtçe dil desteği eklendiğini söyledi: “Google Türkiye tamamen ekonomik sebeplerle merkez ile iletişim kurarak bir iki günde diller listesine Kürtçeyi ekleyebilirdi” diyen Tovjîn, şunları anlattı: “Zaten ben daha önce 2007 yılında Facebooka Helîm Yûsivın bir romanının tanıtımını yaparken aynı şey ile karşılaşmış, tanıtımın silinmesinin Facebook Türkiye ile ilgili olduğunu anlamıştım. Hemen Facebooka bir yazı yazmıştım. Ardından diller listesine Kürtçenin yerleştirilmesi için benden ücretsiz çeviri desteği istemişlerdi. Pek çok kişinin de yardımı ile bu çeviriyi gerçekleştirmiş ve böylece Facebooka Kürtçe dil desteği ekletmiştik. Bir daha da böyle sırf dilden kaynaklı bir silme durumu gerçekleşmedi. Googlea da bundan sonra başvuruda bulunma ve bu eksikliğin giderilmesini talep etme ihtiyacı doğmuş oldu. Çünkü Google biliyorsunuz ki Google Translate gibi başka servislerinde Kürtçe desteği vermektedir.”
GOOGLEIN GENEL AMACINA TAMAMEN TERS
Kürtçe dil seçeneği eklenmemiş diye Kürtçe reklamı reddetmenin Googleın genel amacına tamamen ters olduğunu belirten Tovjîn, sözlerine şöyle devam etti: “Çünkü şirketler ekonomik kâr gütmektedir. Googleda yaptığımız her bir arama için Google bir ketılın çay kaynatırken harcadığı elektrik kadar enerji sarf ediyor deniyor. Bu doğru ise, Google bu bedava hizmeti verebilmek için devasa bir enerji harcıyor demektir. Bu giderin tamamı Bedava Stratejisi denilen bir ekonomik kazanç stratejisine dayanıyor ki bu strateji sayesinde kendini dünyanın en iyi, en kullanışlı, en kaliteli arama motoru haline getirmiştir. Elbette bu amaç gerçekleştikten sonra Google ADS servisi ile reklamlardan kâr edebilmesi mümkündür. Tam da bu noktada sırf dili Kürtçe diye bir reklamın reddedilmesinin Googleın herhangi bir prensibi, kuralı, amacı ile uyuşması mümkün değildir. Tersine tamamen zıt bir durumdur ve Google Türkiye için de hiç ekonomik ve insani bir refleks değildir. Tamamen ilkel milliyetçi bir yaklaşımdır.”
