Interpol tarafından kırmızı bültenle aranan Saab, 12 Haziranda Afrikadaki ada ülkesi Cabo Verdede gözaltına alınmıştı.
Saabın adı, Venezuela ile Türkiye arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesinde rol oynayan ve altın-gıda-İran yakıtı ticaretinin temelini atan isimler arasında geçiyordu.
Saabın avukatlarından Jose Manuel Pinto Monteiro, İspanyol EFE haber ajansına Salı günkü açıklamasında Cabo Verde hükümetinin müvekkilinin ABDye iadesini onayladığını ama son kararı, Sao Vincente adasındaki Barlavento Temyiz Mahkemesinin vereceğini söyledi.
Saab, özel jetiyle yakıt ikmali için Cabo Verdeye indiği sırada yakalanmıştı. ABDli yetkililer Saabın yakalandığında altın karşılığında yakıt alma amacıyla İrana gitme hazırlığı içinde olduğunu söylemişti.
Temyiz hakkı varSaabın Cabo Verde hükümetinin ABDye iade kararına itiraz etmek için 16 Temmuza kadar süresi var.
Temyiz başvurusu reddedilse bile, Saabın hala Yüksek Mahkemeye itiraz etme hakkı bulunuyor.
Saabın ABDye iade edilmesi durumunda Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ve hükümetinin diğer ülkeler ile yaptığı altın, gıda, yakıt anlaşmaları hakkında da birçok finansal bilginin ABDnin eline geçebileceği belirtiliyor.
Venezuela Dışişleri Bakanı Jorge Arreaza, Cabo Verdeli mevkidaşı Luis Felipe Tavarese 3 Temmuzda yazdığı mektupta Saaba adil davranılması çağrısında bulunmuştu.
Venezuela hükümeti, Saabın Venezuela devletinin gıda dağıtım programı CLAP için çalıştığını ve program kapsamında gıda, ilaç, tıbbi malzeme ve Covid-19la mücadele için gerekli ihtiyaçların sağlanması amacıyla seyahat ettiğini söylüyor.
Para aklama suçlamasıAmerikalı yetkililer, Saabın Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ve çevresi, ailesi hakkındaki milyonlarca dolarlık para aklama iddialarına ilişkin gizli bilgilere sahip olduğundan şüpheleniyor.
Amerikan hükümetinin resmi belgelerine yansıyan iddialarda Saabın Türkiye ve İranla yapılan altın ve nakit dolar anlaşmalarında dahil olduğu öne sürülüyor.
Amerikalı yetkililer Saabın ABDde yargılanmasıyla Venezuelanın diğer ülkelerle yaptığı anlaşmalarla yaptırımları delip delmediğine ilişkin iddiaları araştırabilecek.
Alex Saab neyle suçlanıyor?Amerikalı yetkililer Saabın Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, baş danışmanları ve ailesi hakkındaki milyonlarca dolarlık para aklama iddialarına dair gizli bilgilere sahip olduğundan şüpheleniyor.
Amerikan hükümetinin resmi belgelerine yansıyan iddialarda Saabın Türkiye ve İranla yapılan altın ve nakit dolar anlaşmalarında dahli olduğu öne sürülüyor.
Amerikalı yetkililer Saabın ABDde yargılanmasıyla, Venezuelanın yaptırımları delip delmediğine ilişkin iddiaları araştırabilecek.
Alex Saab, ABD hükümeti tarafından Maduronun geniş para aklama ve yolsuzluk ağlarının en önemli ismi olarak görülüyor.
Saabın yanı sıra aynı suçlama, ortağı Alvaro Enrique Pulido Vargasa da yönlendiriliyor.
ABD Adalet Bakanlığı, Kolombiyalı iş insanını, Venezuelada hükümetin belirlediği döviz kuru sistemi ve merkezileştirilen temel gıda ithalatı ve dağıtımı gibi büyük projelerde şişirilmiş anlaşmalar yapmakla ve bunların aracılığıyla para aklayıp yolsuzluk yapmakla suçluyor.
ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin geçen yıl Temmuz ayında Saab hakkındaki suçlamalara ilişkin açıklamasında şu ifadeleri kullanmıştı:
Saab, Maduronun yakın çevresindekilerle birlikte, açlık yaşayan Venezuela halkını sömürmek için kullanılan geniş çaplı yolsuzluk ağları kurdu. Siyasi destekçilerini ödüllendirmek, muhaliflerini cezalandırmak için gıdayı toplumsal kontrol amaçlı kullandı, bu sırada bir dizi düzmece planla yüzlerce milyon doları ceplerine attı.
ABD Adalet Bakanlığı da aynı dönem Saab ve bir diğer Kolombiyalı iş insanı Alvaro Enrique Pulido Vargasın bu ağlarla ülke dışındaki paravan şirketler aracılığıyla 350 milyon dolar para akladıkları suçlamasında bulunmuştu. ABD, bu ülke dışındaki paravan şirketler arasında Türkiyeden de bir şirketin bulunduğunu ifade ediyor.
Alex Saab, vatandaşı olduğu Kolombiyada da yine para aklama suçundan aranıyordu.
Kolombiyalı yetkililer Saaba ait 9 milyon 700 bin dolar değerinde gayrimenkule el koymuştu. Ama Kolombiyada hakkında arama kararı olmadığı için, Saabın Kolombiyaya değil, ABDye iade edilebileceği belirtiliyor.
Alex Saab, ABDde yargılanır ve suçlu bulunursa 20 yıla kadar hapis cezası alabilir.
Saab, ABDde kendini savunmak için eski federal savcı avukat Maria de Los Angeles Dominquez Truijilloyla anlaştı.
Maria Dominguez, Dominik Cumhuriyetinin eski diktatörü Rafael Leonidas Trujillonun da kızı.
Türkiyenin de adının geçtiği gıda-altın-yakıt zinciri nedir?Alex Saabın, Venezuela adına Türkiyeden altın karşılığında gıda satın alma, İrandan da altın karşılığında yakıt satın alma anlaşmalarında rol oynadığı iddia ediliyor.
Türkiye ile Venezuela arasındaki ilişkiler 2018 yılında karşılıklı ziyaretler ve bir dizi anlaşmayla geliştirilmişti.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) 2018 verilerine göre Venezuela o yıl Türkiyeye yaklaşık 900 milyon dolar değerinde işlenmemiş altın ihraç etmişti. Altınların Türkiyede rafine ediliyordu. Ama TÜİK verilerinde aynı dönem Venezuelaya ihraç edilen altın oranları benzer seviyelerde görünmüyordu. Altınların karşılığında Türkiyeden gıda tedariki yapıldığı belirtiliyordu.
Venezuelanın CLAP adlı gıda dağıtım programı.ABD Hazine Bakanlığı da ülkedeki gıda ihtiyacının karşılanması için CLAP adlı gıda dağıtım programının finansmanını altın anlaşmalarıyla yaptığını söylüyor. Böylece finansal işlemlerin de Venezuelaya yaptırım uygulayan ABDnin denetimine takılmadığı kaydediliyor.
ABD Hazine Bakanlığının 25 Temmuz 2019 tarihli açıklamasında Saabın Türkiye ile ilişkisine dair da şu ifadeler var:
Saab, Venezuela hükümetinin Türkiyeye altın sattığı yapıyı oluşturmak için, mevcut Sanayi ve Ulusal Üretim Bakanı, eski devlet başkanı yardımcısı El Aissami dahil Venezuela hükümeti mensuplarıyla çalıştı.
Venezuelanın altın sektöründeki usulsüz operasyonları sonucunda, ve Maduro ile şaibeli ortaklarının Venezuela halkını ve kaynakları daha fazla sömürmesine engel olma amacıyla, Hazine Bakanı Mnuchin, Kasım 2018de Venezuela ekonomisinin altın sektörüne yaptırım uygulama kararı almıştır.
Adı geçen Tareck el Aissami, artık Venezuela Petrol Bakanı.
ABD Hazine Bakanlığına göre Saab, Venezuelanın Ekonomi ve Sosyal Kalkınma Bankası (Bandes) ile anlaşma yapıp Venezuela yerel para birimiyle yerel madencilerden altın satın aldı. Venezuela hükümetinin de madencilere, Saaba karaborsadaki oran yerine şişirilmiş resmi faiz oranından satış yapmaları için baskı uyguladı. Bakanlık, Türkiye ile ilgili de şu açıklamayı yaptı:
Türk kurumlar altını Venezuela hükümetinden satın alıyor parayı Türkiyedeki hesaplara yatırıyor, sonra da fonlar Venezuela Merkez Bankasının Türkiyedeki hesaplarına aktarılıyor. Saabın Türkiyedeki şirketi Mulberry de Venezuelalı müşterileri adına Türkiyeden ürünler satın alıp Venezuelaya fiyatları yükselterek satıyordu.
Saabın Türkiyede sahibi olduğu belirtilen Mulberry Proje Yatırım adlı şirketi paravan şirketolarak niteleyen ABD, Venezuela hükümetinin yolsuzluklarına suç ortaklığı yaptığı, Saabın Türkiyeye altın satmak için CLAP aracılığıyla kurduğu yolsuzluk ağında ödemelerin kolaylaştırılması için kullanıldığını söylüyor.
CLAP gıda dağıtım programlarında Türkiyeden gelen ürünlerin bulunduğu Venezuela basınına yansımıştı.
