Cezaevleri de tutuklu ve hükümlülerin yaşam haklarının korunması amacıyla tedbirler alınması gereken yerlerin başında geliyor.
Türkiye’de halen 268’i kapalı, 83’ü açık cezaevi ve 4 tanesi de çocuk eğitimevi olmak üzere toplam 355 ceza infaz kurumu olup bu kurumlarda toplam 230.000 civarında tutuklu ve hükümlü bulunmaktadır. Cezaevi nüfusunun %70’ini hükümlüler, %30’unu ise tutuklular oluşturmaktadır. Ayrıca, cezaevlerinde toplan 67.346 personel görev yapmaktadır.
15 Mayıs 2020 tarihi itibariyle 22 farklı Ceza İnfaz Kurumunda Covid-19 vakıası görülmüştür. Tutuklu ve hükümlü yakınlarının açıklamaları, Bakanlığın resmi açıklamaları ve basına yansıyan bilgilere göre en az 263 tutuklu ve hükümlünün salgına yakalandığı değerlendirilmektedir.
Covid-19 vakıasının cezaevlerinde meydan getirdiği mevcut olumsuzluklar ve hayati risk dikkate alındığında hem hükümlü ve tutukluların hem de yakınlarının haklı endişelerini de dikkate alarak doğru ve teyidli bilgiye ulaşılmasını temin etmek ve talep edenlere hukuki rehberlik desteği sağlamak amacıyla hayata geçirilen iki çalışma aşağıda takdim edilmiştir.
Bu kapsamda:
Birincisi: SOLIDARITY WITH OTHERS derneği tarafından, cezaevlerinde yaşanan koronavirüs salgınını takip edilmesi, elde edilen bilgilerin duyurulması ve raporlanması amacıyla https://cezaevindekorona.com/ ismiyle Türkçe bir site hazırlandı. Bu sitede doğru bilgilerin paylaşılması suretiyle gerekli tedbirlerin en kısa sürede alınarak insanların yaşam haklarının tehlikeye girmesinin engellenmesine katkı sağlaması hedeflenmiştir. Ayrıca sitede İngilizce https://en.coronainturkeyprisons.com/ ve Almanca https://en.coronainturkeyprisons.com/ olarak da paylaşım yapılmaktadır. Cezaevi Covid-19 izleme adıyla açılan twitter hesabından da bilgilendirme yapılmaktadır. İnternet sitesinde, elde edilen sağlıklı tüm verilerin online olarak işlendiği bir haritayla hangi ilde kaç vakıa olduğu gösterilmektedir. Ayrıca, Türkiye’de ve dünyanın herhangi bir yerinde Türkiye cezaevleri ile ilgili çıkan tüm haber ve açıklamalar da siteye eklenmektedir. Haftalık olarak hazırlanan bültenler aracılığıyla da son duruma ilişkin bilgiler ve gelişmeler paylaşılmaktadır. Cezaevlerinde yaşanan Covid-19 vakıalarıyla ilgili güncel bilgiler internet sitesi ve twitter hesabı aracılığıyla takip edilebilir.
İkincisi: Cezaevlerinde bulunan tutuklu ve hükümlülerin Covid-19 salgını nedeniyle yaşayacakları problemlerin hukuki olarak takibinin yapılması, bu kişilerin ailelerine destek olunması amacıyla da hukukçular tarafından hazırlanan http://lawyersinexile.com internet sitesinin mail hesabından ya da ‘Lawyers In Exile’ twitter hesabından hukukçulara ulaşılarak yardım alınabilmektedir. Yaşanan mağduriyete göre iç hukukta yapılması gereken tüm başvurular ve itirazlar ile ihtiyaç halinde acil tedbir talepli AİHM’e yapılacak başvurular ve/veya BM’ye yapılacak müracaatlar konularında hukukçular tarafından destek verilmektedir.
