AFPden Delil Süleyman, Suriyenin kuzeyindeki Afrin bölgesinde bulunan ve binlerce yıl önce inşa edilmiş olan Ayn Dara Tapınağının olduğu bölgeyi ziyaret etti.
BBC Türkçenin aktardığına göre Süleyman, Türk jetleri tarafından bombalandığı söylenen bölgedeki son durumla ilgili izlenimlerini aktardı:
Suriyedeki Ayn Dara Tapınağının aslan heykelleri, 3 bin yıldır aynı yerde duruyordu. Ancak, Türk savaş uçaklarının Zeytin Dalı Harekâtı kapsamında düzenlediği hava operasyonları devam ederken, Demir Çağının en önemli miraslarından biri olan bu heykellerden de geriye yalnızca aslanların pençeleri kaldı.
Suriyeli ve Kürt yetkililer, Türkiyenin düzenlediği hava operasyonları nedeniyle tapınağın zarar gördüğünü söylüyor.
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ise yaptığı açıklamalarda, harekat alanında bulunan dini ve kültürel yapılar, tarihi eserler ve arkeolojik kalıntılar ile kamu yararına faaliyet gösteren tesislerin hedefler arasında bulunmadığını ifade ediyor.
Suriyenin kuzeyinde bir tepenin üzerinde yer alan Geç Hititler dönemine ait Ayn Dara Tapınağının M.Ö. 1300 ile 700 yılları arasında inşa edildiği düşünülüyor. Tapınağın adı, Afrinde bulunan bir köyden geliyor.
Buranın kime tapınmak için yapıldığı kesin olarak tespit edilmiş değil. Ancak ortaya atılan teorilerden biri buranın Akad mitolojisinde bereket, aşk ve savaş tanrıçası olan İştar için inşa edildiği yönünde.
Suriye Tarihi Eserler İdaresine göre bu tapınak geçen haftaya kadar, M.Ö. birinci binyıl içerisinde Suriyede Aramiler tarafından inşa edilmiş olan en önemli anıtlar arasında yer alıyordu.
Ancak 26 Ocakta Türkiyenin hava bombardımanında ağır hasar gördü.
Bir zamanlar tapınağın içine yönelen merdivenler, bugün yerle bir olmuş durumda.
Siyah bazalt taşına oyulmuş kanatlı hayvanları gösteren muhteşem freskler, enkaz yığınına dönüşmüş, artık tanınmayacak halde.
[afp-bombardiman-sonucu-afrin-deki-tarihi-ayn-dara-tapinagi-agir-hasar-gordu-422012-1.]
GİRİŞ VE İÇ KISIMLAR HASARLI, ARKASI İSE SAĞLAM
Tapınağın bir tek arka bölümü, bombardımanı hasarsız atlatabilmiş. Ayakta duran bir aslanın bazalttan yapılmış heykeli, Afrinin yeşil tepelerini yukardan süzmeye devam ediyor.
Ahmed Salih, Ayn Daranın hemen yanındaki köyde bulunan evinin önündeki merdivenleri işaret ederek, İşte tam orada oturuyordum diyor.
Salihin evi, doğrudan bu antik tapınağa bakıyor:
Saldırı o kadar güçlüydü ki, olduğumuz yerde sallandık. Daha sonra tepenin üstünden duman yükseldiğini gördüm.
Afrin tarihi eserler konseyi üyesi arkeolog Salih el Din Senno, Ayn Daranın yüzde 40 ile 50sinin zarar gördüğünü söylüyor.
Senno, tapınağın, ofisinde asılı resimlerini göstererek, Hasar giriş bölümünde başladı ve iç alanlara da uzandı. Efsanevi hayvanların heykelleri, tapınak muhafızları ve tanrıları simgeleyen diğer heykeller paramparça oldu. Parçalanan heykellerin parçaları 100 metrelik bir alana yayılmıştı diyor.
BAKAN KAYADAN DIŞ BASINA YALANCILIK SUÇLAMASI
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya, dün yaptığı bir açıklamada, Afrin operasyonuna ilişkin, Bazı yabancı haber kanalları Türkiyenin sivilleri katlettiği ve Suriyedeki tarihi eserlere zarar verdiği yönünde haber yapıyorlar. Biz ne DEAŞ gibi oradaki tarihi mekanların yok edilmesine izin veririz ne de masum bir tek sivilin öldürülmesine izin veririz demişti.
Bizim tarihi hiçbir mekana zarar vermediğimizi herkes zaten biliyor. diyen Kaya, mücadelelerinin hak ve adalet mücadelesi olduğunu savunmuştu.
SURİYE HÜKÜMETİ TÜRKİYEYİ KINADI
Suriye hükümeti, Afrindeki Kürt yönetimi ve muhalif gruplara yakınlığıyla bilinen Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Ayn Daradaki yıkımdan Türkiyeyi sorumlu tutan açıklamalar yaptı.
Suriye Tarihi Eserler ve Müzeler Müdürlüğü, yaptığı açıklamada, Afrinin arkeolojik alanlarına Türkiyenin yaptığı saldırıları ve Ayn Dara Tapınağının yıkılmasını kınadı.
AFPye isminin yazılmaması koşuluyla bir açıklama yapan bir UNESCO yetkilisi ise Ayn Dara Tapınağının çok özel bir yapı olduğunu söylüyor:
Bu tapınak, Suriye-Hitit dini mimarisinin önemli bir örneği ve Suriyede benzer yapılar içerisinde en derin arkeolojik kazıların yapılabildiği yer.
Yetkili, bombardımanın binanın orta ve güneydoğu kısımlarına ağır hasar verdiğini ve bazı eserlerin de paramparça olduğunu aktarıyor.
3 BİN YILLIK MEDENİYET YOK OLDU!
Suriyede 2011 yılından bu yana devam eden iç savaşta yüz binlerce kişi yaşamını yitirdi ve çok sayıda tarihi eser harap oldu.
Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütü antik kent Palmiraya ciddi hasar verdi. IŞİD, burada bulunan 2 bin yıllık El Lat Aslanı heykeli parçalamış ve Bel Tapınağını da yıkmıştı.
Suriye Tarihi Eserleri Müdürü Maamun Abdülkerim, AFPye yaptığı açıklamada, Ayn Dara Tapınağına zarar vermek, Bel Tapınağını yıkmakla eşdeğer bir vahşet. Tüm dünya için büyük bir felaket, bu. Bir hava saldırısında 3 bin yıllık medeniyet yok oldu diyor.
Abdülkerim ayrıca, Afrinde bulunan ve Kuzey Suriyenin Antik Kentleri olarak adlandırılan 40 tarihi köyün hasar almasından da endişe ettiğini ifade ediyor.
Genelkurmay Başkanlığı ise daha önce BBC Türkçenin yazılı sorularına verdiği yanıtta, Zeytin Dalı Harekâtıyla ilgili yapılan yazılı ve sözlü tüm açıklamalarda da vurgulandığı üzere harekat esnasında sadece teröristlere ait hedefler vurulmakta, sivil/masum kişiler ile çevrenin (arkeolojik kalıntılar, tarihi özelliği olan yapılar, dini ve kültürel varlıklar vb.) zarar görmemesi için her türlü dikkat ve hassasiyet gösterilmektedir demişti.
