Reuters haber ajansı, uluslararası yaptırımlarla ekonomisi derin bir krize giren Venezuelanın altın ticaretini inceledi. Ajansa göre, altının önemli bölümü işlenmemiş olarak Türkiyeye gönderiliyor ve karşılığında temel gıda maddeleri alınıyor. Bu gıda maddelerinin başında ise Venezuelanın çok ihtiyaç duyduğu makarna ve süt tozu geliyor.Reuters, Maduro - Erdoğan yakınlaşması ile Venezüellanın altın projesinin paralel geliştiğini yazıyor
Reuters haber ajansı, uluslararası yaptırımlarla ekonomisi derin bir krize giren Venezüellanın altın ticaretini inceledi. Ajansa göre, altının önemli bölümü işlenmemiş olarak Türkiyeye gönderiliyor ve karşılığında temel gıda maddeleri alınıyor. Bu gıda maddelerinin başında ise Venezüellanın çok ihtiyaç duyduğu makarna ve süt tozu geliyor.
Onlarca kişiyle görüşerek hazırlanan Reuters dosyasında, Venezüellada ekonomideki çöküşle 300 bin civarında kişinin ülkenin derme çatma altın madenlerinde çalışmaya başladığı, çıkarılan işlenmemiş altınların ülke dışına gönderilmesi yoluyla uluslararası yaptırımların aşıldığı belirtiliyor.
Resmi kayıtlara göre Venezüella bu yolla 2018 yılı içinde Türkiyeye 900 milyon dolar değerinde işlenmemiş altın gönderdi.
Venezüella ile Türkiye arasındaki ticaret sadece 2018de 8 kat artmış durumda.
Reuters Venezüella yağmur ormanları içinde yüzbinlerce kişi ilkel yöntemlerle altın arıyor
Türkiye ile ittifak
2016 yılının Aralık ayında Venezüella, Caracas ile İstanbul arasında Türk Hava Yollarının aktarmasız sefer yapacağını açıkladı.
Reuters, iki ülke arasındaki yolcu trafiğinin düşüklüğü düşünüldüğünde bunun sürpriz bir karar olarak yorumlandığını belirtiyor.
Ticari veriler incelendiğinde bu uçakların yolcu dışında şeyler de taşıdığı görüldü.
EPA Ekonomik ve siyasi kriz derinleşirken Maduro yanlıları ve karşıtları Caracas sokaklarında gösteriler yapıyor
Reuters ajansına göre, 2018 yılının 1 Ocak tarihinde, yani Devlet Başkanı Maduronun Türkiye ziyaretinden sadece bir kaç hafta sonra Venezüella Merkez Bankası Türkiyeye hava yoluyla 36 milyon dolarlık altın gönderdi.
Türkiyedeki resmi ticaret rakamlarına göre 2018 yılı boyunca bu yolla Venezüelladan Türkiyeye gönderilen altın tutuarı 900 milyon doları buldu.
Geçen hafta Bloombergde yayınlanan bir haberde de resmi rakamlara dayanılarak, gizemli bir Türk şirketinin bir yıl içinde Maduro rejimine ait 900 milyon dolarlık altını ülke dışına çıkarmasını sağladığı kaydedilmişti.
Venezüelladan iki üst düzey yetkilinin Reutersa yaptığı açıklamaya göre Venezüella merkez bankası elindeki işlenmemiş altını rafine edilmek üzere Türkiyeye yolluyor, sonra bu altın karşılığında devlet kalkınma bankası Bandes Türkiyeden makarna, süt tozu gibi temel ihtiyaç maddeleri satın alıyordu.
Ticaret konusunda adı geçen Türk şirketleri
Türkiyede altın piyasasında çalışan bir kaynak, bir Venezüellalı diplomat ve iki üst düzey Venezüella yetkilisinin verdiği bilgilere göre, bu altının alıcıları arasında İstanbul Altın Rafinerisi (IGR) ve Sardes Kıymetli Madenler adlı şirket de var.
IAR CEOsu Aysen Esen şirketin Venezüella ile altın alışverişinde bulunduğu yolundaki iddiaları reddediyor. Yaptığı yazılı açıklamada Esen geçen Nisan ayında İstanbulda Venezüellalı ve Türk yetkililerle, uluslararası kurallara uyum konusunda görüşlerini bildirdirmek üzere biraraya geldiğini kaydetti.
Esen açıklamasında, Türkiye hükümetine, Venezüella ile çalışmanın önde gelen kurumlar ve devlet açısından doğru olmayacağını anlattığını söylüyor.
Reuters ajansı, Venezüella ile altın ticareti konusunda adı geçen diğer şirket Sardes Kıymetli Madenlerin İstanbuldaki ofisinden kimsenin sorularını yanıtlamadığını yazıyor.
Bloomberg haber ajansı ise Ocak 2018de Venezüelladan 41 milyon dolarlık altın alımıyla ticari faaliyetlerine başlayan Sardesin, 1 milyon dolar sermayeyle kurulmuş bir şirket olmasına karşın firmanın 900 milyon dolarlık altın ticaretine aracılık yaptığı ifade ediliyor.
Türk malları Venezüellada
Venezüella altınları Türkiyeye girerken, Türkiyeden gönderilen temel tüketim maddeleri de Venezualalıların sofralarında yerini alıyor.
2018 yılı Aralık ayı başlarında Reuters ajansının elde ettiği liman kayıtlarına göre göre Caracas yakınlarındaki La Guairaya süt tozu yüklü 54 konteyner ulaştı.
İstanbul merkezli Mulberry Proje Yatırım deniz nakliyat şirketi, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde Eylülde yer alan bilgilere göre, Venezüellanın devlet madencilik şirketi Minerven ile geçen yıl bir ortaklık anlaşması imzalayan Marilyns Proje Yatırım şirketi ile aynı adresi paylaşıyorlar.
Reuters, adı geçen şirketlerin konuyla ilgili soruları yanıtlamadıklarını da ekliyor.
Venezüellanın altın projesi
Devlet Başkanı Nicolas Maduro hükümetinin altın projesiyle ekonomisini ayakta tuttuğu bir süredir bütün ayrıntılarıyla olmasa bile biliniyor.
Temel ihraç ürünü olan petrol sektörü ABD yaptırımlarıyla kilitlenen, dışardan borçlanamayan Venezüellada madencilik sektörü de kamulaştırmalar sonrası silinmiş gibiydi.
Ama Maduro hükümeti altını bol topraklarda derme çatma madenlerden altın çıkaranlara hiç bir kurala ve kaideye bağlı olmadan parlak bir gelecek vadetti.
Reutersın haberine göre, yağmur ormanlarında şimdi eline küreğini eleğini alan yüzbinlerce yoksul en kötü koşullarda, hastalıklarla boğuşarak altın çıkarmaya çalışıyor.
Sıtma gibi hastalıkların yanısıra, bu bölgede soygun ve cinayetlerin de yaygın olduğu söyleniyor.
Maduro hükümeti 2016 yılından bu yana alabildiği bütün altını alıyor.
Venezüella merkez bankasının verilerine göre iki yıl içinde 17 ton altın alınmış. Bunun tahmini değeri 650 milyon dolar.
Bu insanlara Merkez Bankasının sürekli para basması nedeniyle değeri çok düşen paralarla ödeme yapılıyor.
Ama bu altınlar Merkez Bankası kasalarında çok uzun süre kalmıyor. Venezüella merkez bankasının altın stoğu son 75 yılın en düşük düzeyinde.
Maduro hükümeti hem yeni gelen ham altınları hem de daha önceden elindeki stokları hızla satarak faturalarını ödemeye çalışıyor ve ülkede fena halde ihtiyaç bulunan temel ihtiyaç maddelerini dışardan satın almak için altını nakit gibi kullanıyor.
Üst düzey iki Venezüella yetkilisine göre bugünlerde en büyük alıcısı da Türkiye.
ABDnin yaptırım ve tehditleri
Diğer yandan ise ABD Maduronun elindeki altınları kullanmasını engellemek için yaptırımlara başvuruyor.
Trump yönetimi bu kapsamda İngiltereye de Venezüellanın İngiltere merkez bankasına koyduğu 1,2 milyar dolarlık altın stokunu dondurması için baskı yapıyor.
ABD yetkilileri yakınlarda Abu Dabi merkezli bir yatırım firmasını Venezüella ile altın alışverişi konusunda uyardı ve Venezüella altınıyla ilgilenebilecek diğer potansiyel yabancı şirketlere de yaptırım tehditleri savurdu.
Donald Trump 1 Kasım 2018 itibariyle imzaladığı başkanlık kararnamesiyle Amerikan vatandaşları ve kurumlarının Venezüelladan altın almasını yasakladı.
BBC Türkçe
