[Özel Haber] Omicron Varyantına dair bilmediklerimiz

OMİCRON VARYANTINA DAİR BİLMEDİKLERİMİZ
Esra Büyükcombak Akademisyen (Genetik ve Biyoloji Mühendisliği)
Bilim adamları, bazı ülkelerde COVID-19a neden olan virüs olan SARS-CoV-2nin yeni bir varyantı vakalarını tespit etti. Omicron (B.1.1.529), genomunun, virüsün konakçı hücreleri enfekte etmek için kullandığı spike proteininin önemli bir bölümünü kodlayan kısmında eşi görülmemiş sayıda mutasyona sahip. Bu, Omicronun, birçoğu orijinal spike proteinine ve geçmiş enfeksiyonlara dayanan aşıların sağladığı bağışıklık korumasının bir kısmından kaçabileceğini düşündürüyor. Özetle, 2021 yılı sonlarında Güney Afrika ve Botsvanadaki araştırmacılar, birçoğu virüsün hücrelere girmesine ve bulaşmasına yardımcı olan kısmında bulunan sayısız mutasyona sahip bir koronavirüs varyantı tespit ettikleri alarmını verdi. 26 Kasım 2021de Dünya Sağlık Örgütü (WHO) B.1.1.529u bir endişe türü olarak belirledi ve ona Omicron (Yunanca alfabesinin 15. harfi) adını verdi. Güney Afrikada COVID-19 vakalarında büyük bir artış olduğunu biliyoruz. Bu enfeksiyonların ne kadarının Omicron nedeniyle olabileceği hala araştırılıyor. Varyantın İsrail, Birleşik Krallık, Hong Kong ve Avustralya gibi başka yerlerde ortaya çıktığı biliniyor. Birleşik Krallık ve Avrupadaki bazı yerlerde, Güney Afrikaya seyahatle bağlantılı olmayan vakalar rapor edildi; bu da varyantın yaklaşık bir aydır toplum içinde kişiden kişiye yayıldığını düşündürüyor. 
Bilinmeyenler
Omicrona dair bilinmeyenler bilinenden çok fazla. Diğer varyantlardan daha bulaşıcı olup olmadığını veya virüse saldıran antikorlardan ne kadar iyi kaçabileceği henüz tam olarak bilinmiyor. Daha şiddetli hastalığa neden olup olmayacağını veya semptomların daha hafif olup olmayacağı da muamma. İlk tespit edilen yer  Güney Afrika olduğu düşünülse bile bunun gerçekliği de bilinmiyor. Vaka sayısı düşük olduğunda kümeleri belirlemek ve analiz etmek, çok sayıda enfeksiyonun olduğu duruma göre daha kolaydır.Buna rağmen en önemli bilinmez olarak karşımız, aşıların Omicron’a ne kadar etkili olabileceği çıkıyor. Ayrıca, Omicronun Delta varyantı ile nasıl rekabet edeceği bir başka merak konusu. 
Omicron neden korkutuyor?
Varyantın benzersiz mutasyonundan oluşan Omicron, virüsün hücrelere girmek için kullandığı proteinde, son derece bulaşıcı alfa ve dünyaya hakim delta gibi diğer endişe verici varyantlarda bulunan veya bunlara benzer bazı mutasyonlar dahil olmak üzere yaklaşık 30 değişikliğe sahip. Yaklaşık 20 başka viral ince ayar, virüsün hücre içinde çoğalmasına yardımcı olmak veya erken bağışıklık tepkilerine müdahale etmek gibi etkiler sahip diğer proteinlere dağılmış durumda. Diğer varyantlardaki bazı  mutasyonları inceleyen önceki çalışmalar, bilim insanlarının Omicrondaki bu değişikliklerin bazılarının sahip olabileceği sonuçlar hakkında erken tahminde bulunmalarına yardımcı oluyor. New Yorktaki Rockefeller Üniversitesinden virolog Yiska Weisblum, Bu virüsün proteininin kritik bölgelerinde çok fazla mutasyon olduğu için, bağışıklık sisteminin bazı kısımlarını atlatmasına sebep olabileceğini ima ediyor. Bu durum neden aşılı olanlara da bulaşabildiğini açıklıyor. Aşı olmak, bağışıklık sisteminin virüse savaş açmasını kolaylaştırır, ancak enfeksiyonu ortadan kaldıramaz ve virüsün, antikorlar da dahil olmak üzere bağışıklık sisteminin bazı silahlarından kaçan yeni şekillerde gelişmesine izin verir. Omicron ile olan durum bu olabilir.Diğer antikor türleri yine de virüse bağlanacak ve bağışıklık sistemine koronavirüsün istila ettiği konusunda uyarılar gönderecektir. T hücreleri adı verilen bağışıklık hücreleri, enfekte olmuş hücreleri öldürebilir veya antikor üreten B hücreleri de dahil olmak üzere bağışıklık sisteminin parçalarını hızla yükseltebilir. Çalışmaların SARS-CoV-2nin Omicron varyantının insanları yeniden enfekte etme ihtimalinin önceki varyantlardan üç kat daha fazla olduğunu göstermesi endişeleri arttırıyor.
Omicron hangi semptomlara neden olur?
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezine (The Centers for Disease Control and Prevention (CDC) göre, insanlar farklı semptomlar veya semptom kombinasyonları yaşayabilir. Bununla birlikte; ateş veya titreme, öksürük, nefes darlığı veya nefes almada zorluk, halsizlik, kas veya vücut ağrıları, baş ağrısı, yeni tat veya koku kaybı, tıkanıklık veya burun akıntısı, mide bulantısı ya da kusma, ishal listelenen semptomlar arasında. Diğer varyantların aksine, Omicronun üst solunum yollarını enfekte etmesi daha sık görülürken ciddi akciğer enfeksiyonları riskinin daha düşük olduğu anlaşılıyor.
Aşıların Rolü
İster aşı olarak,ister hastalık geçirerek olsun, her virüse maruz kaldığında insan vücudu daha iyi saldırmak için antikor depolarını harekete geçirir. Pfizer ve Alman ortağı BioNTech ve Moderna dahil olmak üzere bazı aşı geliştiricileri, her ihtimale karşı Omicrona özgü aşıları formüle etmeye hazırlanıyor, ancak bunlar aylarca kullanılamayacağını duyuruldu. Aşıların hızlı gelişimi, COVID-19 pandemisinin yakında kontrol altına alınabileceğine dair umut verdi. Birçok ülkede aşılar piyasaya çıktıkça virüs azaldı. Aşı kapsamının yaygın olduğu ülkelerde COVID-19dan hastaneye yatışlar ve ölümler azaldı. Artan aşılama, yeni varyant karşısında bile pandemiyi yavaşlatmalıdır. Araştırmacılara göre; aşılananlar, Omicrona karşı bir miktar korumaya sahip olacak ve bu koruma, etkilenenlerde semptomları ve ölümleri azaltmaya devam edecek. Yapılan çalışmalar mevcut aşıların,çeşitli mutasyonları olan Omicrona karşı en iyi şansımız olmaya devam edeceğini ve bağışıklığın aşıyla  güçlendirilmesi gerektiğini gösteriyor.Pek çok bilinmeyenle birlikte, en iyi bilinen; yeni varyantlar ortaya çıksa bile, yayılmalarını kontrol etmek için maske, sosyal mesafe, havalandırma, kontrollü temas,hijyen gibi dikkat edilebilecekler ihmal edilmemelidir. Virüs nasıl gelişirse gelişsin, bu önlemler hala işe yaramaya devam ediyor.