Maraş depremlerinde on binlerce bina yıkılmasına rağmen yıkılan binalara ilişkin 8 ilde yürütülen soruşturmalar kapsamında haklarında dava açılan kişi sayısı 883’te kaldı. Soruşturmalarda yüzlerce müteahhit tutuklanırken tek bir kamu görevlisi bile sanık olmadı. Müteahhitler ve bina sahipleri dışında yapıma onay veren hiçbir yetkili merci ne görevden alındı ne de istifa etti.
Üzerinden bir yıl geçen 6 Şubat depremlerinde sadece Maraş, Adıyaman, Gaziantep, Hatay ve Malatya’da yaklaşık 37 bin bina yıkılmasına rağmen yıkılan binalara ilişkin soruşturmalarda 883 sanığın yargılandığı ortaya çıktı. Soruşturmalar sadece müteahhitleri ve bina sahiplerini kapsarken, tek bir kamu görevlisinin bile soruşturulmaması dikkat çekiyor.
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı verilerine göre depremde Hatay’da 23 bin 883, Maraş’ta 7 bin 295, Adıyaman’da 5 bin 826, Malatya’da 4 bin 19, Gaziantep’te 3 bin 805 olmak üzere toplamda 36 bin 932 bina tamamen yıkıldı. 311 bin bina ise kullanılamaz hale geldi.
Yıkılan ya da imara aykırı değişiklik yapıldığı öne sürülen binalarla ilgili deprem sonrasında başlatılan soruşturmalar halen devam ediyor. Soruşturmalar kapsamında yüzlerce müteahhit tutuklanırken tek bir kamu görevlisinin bile sanık olmaması dikkat çekiyor. Müteahhitler ve bina sahipleri dışında yapıma onay veren hiçbir yetkili merci ne görevden alındı ne de istifa etti. İllerde yürütülen soruşturmalar kapsamında haklarında dava açılan 883 sanığın yargı süreçleri sürüyor.
Birgün gazetesinin derlediğine göre il bazında başlatılan soruşturmalar şu şekilde:
Antep: Gaziantep Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, depremlerde yıkılan binalara ilişkin yürütülen soruşturmalarda sona gelindi. Kent merkezinde 24 binanın yıkıldığı tespit edildi. Soruşturmaların tamamlandığı 18 binaya ilişkin aralarında müteahhit, bina sahibi, proje sorumlularının yer aldığı 10’u tutuklu 42 sanık hakkında dava açıldı. Toplam 35 kişinin hayatını kaybetmesine ilişkin 6 soruşturma dosyasının ise savcılık aşaması devam ediyor. İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki yıkılan binalarla ilgili açılan toplam 26 davada 17’si tutuklu 95 sanığın yargılanmasına başlandı. Nizip Cumhuriyet Başsavcılığınca ise 51 kişinin yaşamını yitirdiği apartmana ilişkin soruşturmada 4’ü tutuklu 6 sanık hakkında dava açıldı.
Maraş: Maraş’ta da yürütülen soruşturmalar da tamamlanmak üzere. Şu ana kadar soruşturması tamamlanan olaylarla ilgili hazırlanan 70 iddianame mahkemelerce kabul edildi. Bu kapsamda 10’u tutuklu 152 sanığın yargılanması sürüyor. Soruşturması tamamlanarak mahkemeye gönderilen 15 iddianameye ilişkin işlemler sürüyor.
Malatya: Malatya Cumhuriyet Başsavcılığı’nca yürütülen soruşturma kapsamında yıkılan binalara ilişkin 167 soruşturma sonunda şu ana kadar 58 dava açıldı. Açılan davalar kapsamında 245 sanık yargılanırken bilirkişi raporu beklenen 31 dosyanın da yakın zamanda tamamlanması bekleniyor.
Adıyaman: Adıyaman Cumhuriyet Başsavcı Vekili Mehmet Hakan Doğan koordinesinde 5 savcı ile deprem soruşturmaları yürütülüyor. Yürütülen çalışmalar çerçevesinde 70 iddianame mahkemelerce kabul edilirken, 25’i değerlendirme aşamasında. Bu kapsamda 19’u tutuklu olmak üzere toplam 240 sanığın yargılanması sürüyor.
Urfa ve Kilis: Başsavcı Vekili Mesuthan Özdemir koordinasyonunda 3 savcı tarafından soruşturmalar yapılıyor. Soruşturmaların ardından açılan 9 davada 4’ü tutuklu 13 sanık yargılanıyor. Ayrıca 4 dosyanın savcılıktaki işlemleri sürüyor. Kilis’te ise 2 kişinin hayatını kaybettiği binaya ilişkin yürütülen soruşturmada bina sahibi hakkında açılan dava devam ediyor.
Hatay: Hatay’ın merkez Antakya ve Defne ilçelerinde ölüm gerçekleşen 1759 bina tespit edildi. Bu kapsamda her iki ilçede, 6 Şubat’tan bu yana aralarında müteahhit, yapı denetim firması sorumlusu, statik proje müellifleri ile tali kusurlu oldukları belirlenen ilgili belediyelerin yapı kontrol birimi elemanlarının da aralarında bulunduğu 637 kişi şüpheli olarak belirlendi. Farklı tarihlerde yakalanan şüphelilerden 113’ü tutuklandı, 293’ü adli kontrol şartıyla olmak üzere 398’i salıverildi. Firari 86 zanlı hakkında yakalama kararı çıkarıldı, 40 kişinin de hayatını kaybettiği belirlendi. Merkez 2 ilçede 1759 binaya ilişkin soruşturma dosyaları açıldı. Bunlardan 11’iyle ilgili soruşturmalar tamamlanarak 36’sı tutuklu, 5’i firari, toplam 54 sanık hakkında hazırlanan iddianameler, ilgili mahkemelerce kabul edildi.
Osmaniye: Osmaniye kent merkezinde depremlerde yıkılan Bilge Sitesi, Metin Tamer Sitesi’ne ait 2 blok, Çomu Sitesi A Blok, Yonca Sitesi B Blok, Damla Apartmanı, Palmiye Sitesi, Türkoğlu Apartmanı ile Solak Apartmanı ile ilgili soruşturmalar tamamlandı. Başsavcılıkça 9 binaya ilişkin 7’si tutuklu toplam 15 sanık hakkında hazırlanan iddianameler, ilgili ağır ceza mahkemelerince kabul edildi. Sanıklar için “bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne neden olma” suçundan 22 yıl 6’şar aya kadar hapis cezası talep ediliyor.
Adana: Mete, Sami Bey, Ekim, Alpargün, Belük, Sinem, Tutar Yapı, Zeray, İhsan Bayram, Özgür ve Kubilay apartmanları yıkıldı. Yıkılan 11 binaya ilişkin kusuru bulunan 7’si tutuklu, 3’ü firari toplam 20 sanık hakkında ilgili ağır ceza mahkemelerinde 11 dava açıldı.
