TURKHANE.COM- MOSKOVA
Bu çağrı, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) Guvernörler Kurulunun altıncı oturumundaki açıklamada yapıldı.
2015 yılında ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Fransa, Almanya ve İran arasında imzalanan anlaşma, İranın nükleer programını sınırlarken karşılığında ekonomik yaptırımların kaldırılmasını öngörüyordu. Ancak 2018de ABD, Donald Trump yönetimi altında, İranın nükleer programından vazgeçmediği gerekçesiyle anlaşmadan çekildi ve yaptırımları yeniden yürürlüğe koydu.
Bu durum İranı bazı taahhütlerinden geri adım atmaya ve uranyum zenginleştirme faaliyetlerini artırmaya yöneltti.
Joe Bidenın başkanlık döneminde ABD, anlaşmaya geri dönmek istediğini belirtti ve bu konuda Aralık 2022den beri İran ile gizli müzakereler yürütüyor. Ancak şu ana kadar bu müzakereler sonuç vermedi. Şubat 2023te uluslararası gözlemciler, İranda %84 oranında zenginleştirilmiş uranyum tespit etti, bu oran nükleer silah yapımı için gereken seviyeye oldukça yakın.
Rusya, Çin ve İran, JCPOAya olan desteklerinin değişmediğini ve ABDnin 2018de anlaşmadan tek taraflı ve yasa dışı olarak çekilmesinin anlaşma için bir dönüm noktası olduğunu belirtti. Üç ülke, Batının siyasi irade göstermesi ve anlaşmaya geri dönmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, diğer JCPOA katılımcılarının (Fransa, Almanya, İngiltere ve ABD) kendi siyasi mülahazaları nedeniyle anlaşmanın sürdürülmesi konusundaki taahhütlerini yerine getirmemekten dolayı eleştirildi.
