İstanbul’un tarihi yarım adasında bulunan 16 Ağustos 1557’de Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman’ın da katıldığı bir törenle ibadete açılan Süleymaniye Camii, yıllar sonra gerçekleştirilen restorasyon esnasında kıbleye göre sol harim giriş kapısında kullanılan ayetlerin sıralamasında yanlışlık yapıldığı anlaşıldı.
İstanbul Vakıflar 1. Bölge Müdürü Mürsel Sarı, “Hatalı olduğunu biliyoruz, fakat bunu yapmak için uzun bir zaman gerekiyor. Cami ibadete açıldı. Bunlar çok büyük kapılar, bunları sökmemiz lazım, bunun için de yaklaşık 6 aya yakın bir süre gerekiyor” dediği öğrenildi.
DİKKATLİ BİR RESTORATÖR, HATAYI FARK ETTİ
Mimar Sinan’ın 461 yıllık eseri Süleymaniye Camisi’nin restorasyonunda yapılan hatanın dikkatli bir restoratörün camideki yazılar hakkında yürüttüğü çalışma sırasında fark edildi. Kıbleye göre sol harim giriş kapısında kullanılan ayetlerin sıralamasında yanlışlık yapıldığını belirlendi.
Kapının üst iki tablasında Sad Suresinin 49’uncu ve 50’nci ayetleri yer alıyor. Ancak tablaların onarımlar sırasında yerlerinin karıştırıldığı ortaya çıktı. Sağ üst tablada Sad Suresinin 50’nci ayeti, sol üst tablada ise Sad Suresinin 49’uncu ayeti yer alıyor fakat kapı tablalarındaki diğer örneklerde de olduğu gibi, 50’nci ayetin solda 49’uncu ayetin ise sağda olması gerekiyor.
“KAPILARIN YAPILIŞI CAMİNİN YAPILDIĞI DÖNEMLERE AİT DEĞİL”
Tarihi camideki hata ile ilgili bilgi veren İstanbul Vakıflar 1. Bölge Müdürü Mürsel Sarı, yapılan hatanın farkında olduklarını ifade etti. 2007-2013 yılları arasında yapılan restorasyon çalışmalarında kapıların bu şekilde kalmasına karar verdiklerini ve caminin ibadete açılmasından dolayı hatanın şu anda düzeltilemeyeceğini belirten Sarı,
“Tabii ki Süleymaniye Camii çok önemli, Mimar Sinan’ın kalfalık eseri, 1551-58 yılları arasında inşa edilmiş çok önemli bir eser. İstanbul’umuzun, ülkemizin çok önemli bir kültürel mirası. Onu biz Vakıflar Genel Müdürlüğü olarak en doğru şekilde restore ederek geleceğe taşımamız gerekiyor. Bu bizim görevimiz. Tabii geçtiğimiz yıllarda, 2007-2013 yılları arasında iki etap halinde Süleymaniye Camii’nin restorasyonu yapıldı. Tabii ki bu kapıların yapılışı caminin yapıldığı dönemlere ait değil, onu biliyoruz ki ilgili uzman hocalarımızın da bilgisiyle, Mustafa Halim Özyazıcı tarafından 1950’lerde yapılan kapılar olduğu tahmin ediliyor” dedi.
“HATANIN DÜZELTİLMESİ İÇİN 6 AY GEREKİYOR”
2007-2013 restorasyonlarında bu kapılara müdahalede bulunmadıklarını belirten Sarı, “Sadece temizlik ve vernikleme işlemleri yapıldı. Tabii bunun sağda yer alması gereken ayetin solda, solda yer alması gereken ayetin sağda olduğunu biliyoruz. Fakat restorasyon bittiği için o şekilde kalması gerekiyor. Hatalı olduğunu biliyoruz, fakat bunu yapmak için uzun bir zaman gerekiyor. Camii ibadete açıldı. Bunlar çok büyük kapılar, bunları sökmemiz lazım, bunun için de yaklaşık 6 aya yakın bir süre gerekiyor. Cami ibadete açık olduğu için bu sefer o kapıyı söktüğümüz yeri bir şeyle kapatmamız lazım. Ahşap ya da çelik bir saçla kapatırsak o da çirkin bir görüntü olacak” şeklinde konuştu.
“FARK EDİLDİ AMA MÜDAHALE ETMEME KARARI ALINDI”
6 yıl süren restorasyonlar sırasında kapılardaki hatanın neden düzeltilmediğine ilişkin soru üzerine ise Sarı, “Fark edildi ama ‘müdahale etmeyelim’ diye karar verildi. Restorasyon süresi içinde yapılabilirdi ama müdahale etmeme karar aldık. ‘Böyle kalsın’ kararı da verilebiliyor. Tabii ki ters olduğu bilinmekte, ilk restorasyonda yapılabilir, düzeltilebilir. Bu da çok kolay verilecek bir karar değil. Bunu şu anda irdeleme aşamasındayız. Eğer bu şekilde bir karar verirsek onu tekrar yapmış, yerine doğru şekilde koymuş oluruz” dedi.
