Yürürlüğe girdiği 2003 yılından beri iktidar tarafından 191 kez değişen, yasa sil baştan ele alınıyor. Toker, değişiklik için “Madem doğrusu bunlardı, onca yanlış, usulsüz ihale ne olacak sorusunun cevabı yok tabii, değerlendirmesinde bulundu.
Kanundaki istisnalara dikkat çeken Tokerin yazısı şöyle:
Kamu İhale Kanunu değiştiriliyor. Evet, iktidar eliyle yapılan 200e yakın değişiklikle kamu kaynaklarının zarara uğramasına, haksız el değiştirmesine kaynaklık eden yasa sil baştan elden geçiriliyor.
Kamu İhale Kurumu kapsamlı çalışma içinde. 100 sayfalık metni, şu meslek örgütlerine gönderdi: TOBB, TMMOB, TÜSİAD, MÜSİAD, TMB, TESK, TÜRMOB, TİSKin yanı sıra tıbbi cihaz, sağlık, inşaat sanayicileri örgütleri.
Amaç, “ekonomi reformları”ndaki “kamu alım ihalelerinde reform yapılacaktır” hedefini hayata geçirmekmiş. ABnin kamu alımları direktifleri son on yılda köklü değişikliklere uğradığı için uyum sağlamak zorunluymuş.
Yeni paket, ortamın “gül bahçesine” döneceği, saydam, katılımcı ihaleler döneminin başlayacağı anlamına gelmiyor tabii. Kanunu yamalı bohçaya döndüren de bu iktidardı, şimdi anlatacağım değişikliği hazırlayan da.
21/b ile istisnalar daralıyor
Hedeflenen değişikliklerin ikisi çok şaşırtıcı:
-İktidar yanlısı şirketlere hep kazandıran, iyi niyetli kullanılmayarak kamuyu zarara sokan (kitabını yazdığım) 21/bnin hacmi daraltılacakmış.
– Alfabenin 29 harfini tüketip iki haneli harf dizini başlatan “istisnalar” azaltılıyor.
(“İstisna” neydi? Derseniz: “Şu iş veya şu kurum Kamu İhale Kanununa tabi değil” demek.
-Enerji, su, ulaştırma ve telekomünikasyon sektörlerindeki kamu kuruluşlarına ayrı kanun geliyor: Adı “Sektörel Kamu Alımları Kanunu” olacak.
-Yasak fiil ve davranışların kapsamı genişletiliyor.
-Yenilikçi bir mal, hizmet veya yapım işine ihtiyaç duyulursa, bir veya birden fazla istekliyle (şirket) işbirliği yapılabilecek.
– Adayların yeterliliklerinin saptanması için EKAPta sertifikasyon sistemi kurulacak.
“Sosyal ve Özel Nitelikli Alımlar” diye yeni bir alım/ihale türü oluşturulacak.
-Yaklaşık maliyeti ve sözleşme bedeli 2021 yılı için 18 milyon 619 bin 202 TLyi aşmayan mal ve hizmet alımları Kamu İhale Kanununa tabi olmayacak.
21/b nasıl değiştiriliyor?
Pazarlık usulünün bir türü olan 21/bnin yeni hali şöyle planlanmış:
İhalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması durumunda, ivediliği doğuran halin giderilmesi amacıyla sınırlı olarak,
Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen olayların ortaya çıkması üzerine yapılacak mal veya hizmet alımları ile yapım işleri.
İdarenin kusurundan kaynaklanmayan ve önceden öngörülmesi mümkün olmayan durumların ortaya çıkması üzerine yapılacak mal veya hizmet alımları.
“Ne değişiyor?” derseniz hemen söyleyeyim. Çok ilginç buldum: 21/b maddesine, bu usulün yoğun ve usulsüzce kullanıldığı dönemde (eleştiriler artınca) torba yasayla eklenen ibare çıkarılıyor. O da şu:
“veya yapım tekniği açısından özellik arz eden veya yapı veya can ve mal güvenliğinin sağlanması açısından ivedilikle yapılması gerekliliği idarece belirlenen hallerde”
21/bdeki düşünülen diğer değişiklik: İhale, yapılmasını gerektiren acil amacın giderilmesiyle sınırlı olacak.
“Madem doğrusu bunlardı, onca yanlış, usulsüz ihale ne olacak” sorusunun cevabı yok tabii.
