İzmirli depremzedeler: Bizi müteahhitlerin insafına bırakmayın

İzmir Depremzedeleri Dayanışma Derneği (İZEDA), depremzedelerin 7 aydır çözümsüz kalan sorunlarına ilişkin Bayraklı Belediyesi önünde basın açıklaması yaparak, emsal artışı isteklerine ilişkin dilekçelerini belediye yetkililerine teslim etti.

Dernek üyelerinin yanı sıra depremzedelerin de katıldığı açıklamada, depremde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı verilerine göre İzmir il sınırları içerisinde 79 bin 272 adet bağımsız bölümün ağır, orta, az hasar gördüğü belirtildi.


Yıkılan veya hasar alan bu binaların önemli bir kısmının depremde en çok yarayı alan Bayraklı ilçesi sınırları içerisinde olduğu ifade edilen açıklamada, ayrıca Bornova, Karşıyaka, Karaburun, Karabağlar, Çeşme, Gümüldür, Aliağa, Çiğli, Bayındır, Seferihisar, Urla ilçelerinde de hasarlı binalar olduğu belirtildi.

250 BİN KİŞİ EVLERİNİ TERK ETMEK ZORUNDA KALDI

Depremde hasar gören yaklaşık 80 bin hanede 250 bin kişinin evlerini terk etmek zorunda kaldığı kaydedilen açıklamada, bu yurttaşların deprem fırsatçıları sebebiyle fahiş fiyatlarla ev kiralamak zorunda kaldıkları ifade edildi. Depreme dair istatistiklerin de paylaşıldığı açıklamada şu ifadelere yer verildi:

Depremde hasar gören binalar, dönemindeki imar yasa ve yönetmeliklerine uygun olarak inşa edilmiş ve çoğunluğu 1999 deprem yönetmeliğinden önce yapılmış binalardır. Deprem sonrası yapılan tespitlerde hasarsız olmasına rağmen yapılan risk analiz raporunda yıkılması öngörülen 80.000 civarı daha konut söz konusudur. Toplamda 160.000 bağımsız bölüm aileleriyle birlikte İzmir genelinde yaklaşık 500.000 kişiyi bulmaktadır. 4,5 milyon nüfusu olan İzmir ilinin 9’da 1’inin yaşanan hak kayıplarından doğrudan etkilendiği görülmektedir.”

KONUTLAR DEPREMZEDELERE ÜCRETSİZ OLARAK VERİLMEMEKTEDİR

6306 sayılı kanunun 6/A maddesi uyarınca, en çok hasarın yaşandığı Bayraklı bölgesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 7 adet proje alanı belirlendiği kaydedilen açıklamada, bakanlıkça hangi kriterlerle belirlendiği bilinmeyen proje alanlarında hak sahipliği konularında önemli sorunlar yaşandığına dikkat çekildi. Açıklamada, Hak sahipliği başvurusu sırasında boş borç senetlerine imza attırılmış ve depremzedeler ne kadar borçlandırıldıklarını dahi bilmemektedirler. Buradan belirtmek isteriz ki TOKİ tarafından ihaleye çıkarılan hem proje alanlarında hem de rezerv alanda yapılan hiçbir konut depremzedelere ücretsiz olarak verilmemektedir denildi.

AFAD VE BAKANLIK FAİZLİ KREDİ VERİYOR

Açıklamada, 7269 sayılı kanun kapsamında yalnızca aynı ilçe içerisinde başka bir evi olmayan mülk sahiplerine konutu ağır hasarlı olarak tespit edilmiş ise AFAD tarafından düşük faizli ve iki yıl ödemesiz 18 yıl geri ödemeli konut edindirme kredisi imkânı sağlanacağı kaydedildi. Yine açıklamada konutu orta hasarlı olarak tespit edilmiş olanlara ise yine AFAD tarafından güçlendirme kredisi verileceği, eğer konutu az hasarlı olarak tespit edilmiş ise de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 200 bin TL 10 yıllık Kentsel Dönüşüm Kredisi imkanı sağlanacağı da belirtildi.

ŞEHİR PLANCILARI ODASINA ÇAĞRI: DAVADAN VAZGEÇİN

Depremin üzerinden neredeyse 7 ay gibi bir süre geçmesine ve hasar alan pek çok bina yıkılmış olmasına rağmen, yeniden yapım süreciyle alakalı olarak pek çok bilinmeyen konu ve çözümlenemeyen sorunlar mevcut olduğu belirtilen açıklamada, hazırlanan plan notlarına da değinildi. Geçtiğimiz günlerde plan notlarını dava eden Şehir Plancıları Odasına çağrıda bulunan dernek, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

“Özellikle Şehir Plancıları Odası Genel Merkezi’nin İzmir Büyükşehir Belediyesi plan notuna karşı açacağı dava ile ilgili bir sözümüz daha var: İzmirli depremzedeler olarak Şehir Plancıları Odası Genel Merkezi’ni İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin hazırlamış olduğu plan notuna karşı açacağı davadan vazgeçmeye çağırıyoruz. Eğer kamu otoritelerinin önerdiğinden daha iyi bir öneriniz varsa kamuoyuyla paylaşmaya davet ediyoruz. Popülist söylemlerle bizleri politika malzemesi haline getirmeyin ve haklı mücadelemizde bizlerin yanında olduğunuzu gösterin. İmar konusunda doğru çözüme ulaşamazsak evlerimizin yerinde er ya da geç yeni gökdelenler yükselecek ve bölgenin demografik yapısı değişmiş olacak. Bölgemize komşu parsellere 20-25 katlı apartmanlar yapılırken ve gökdelenler dikilerken de aynı hassasiyeti göstereceğinizi umuyoruz.”

BUNUN ADI ZORAKİ GÖÇTÜR

Bölge insanının genellikle 65 yaş ve üzerinde, emekli maaşıyla kıt kanaat geçinmeye çalışan dar gelirli sınıftan olduğu kaydedilen açıklamada, “Tüm ömürleri boyunca yapmış oldukları birikimleri ile bir ev sahibi olmuş, yaşanan deprem sonrası tek mal varlıklarını terk etmek zorunda kalmış ve üstüne birde kira yükünün altına girmişlerdir. İzmir şartlarında ortalama 120 metrekare bir dairenin yeniden yapım maliyeti 450.000-500.000 TL arasında değişmektedir. Kentsel Dönüşüm Kredisi kapsamında devlet desteği ile bankalardan çekilebilecek maksimum tutar olan 200.000 TL’nin 10 yıllık vade ile aylık ödeme tutarı yaklaşık 3.000 TLdir. Aynı zamanda kira ödemeye devam edeceklerini göz ardı ederek bu tutarı bir şekilde ödeyebileceklerini düşünsek bile geri kalan 250.000–300.000 TL tutarı nasıl karşılayacaklardır?” denildi.

Deprem sonrası yaşanacak kentsel dönüşümün bütün yükünün depremzedelerin sırtına yüklenmesinin adil olmadığı vurgulanan açıklamada, Emsal artışı sağlanmazsa depremzedeler müteahhitlerin insafına terk edilecek, tüm mal varlıklarını yok pahasına satarak bölgeden göç etmeye zorlanacaklardır. Bunun adı zoraki göçtür. Bugün İzmir’deki depremzedelerin başına gelen yarın herkesin başına gelebilecek çok özel bir durumdur. Deprem öngöremediğimiz ve basit yöntemlerle tedbir alamadığımız bir doğal afettir. Evlerini kaybeden bu insanları daha fazla kayıp yaşamadan bir an önce güvenli yeni evlerine kavuşturmak aynı zamanda sosyal devletin sorumluluğundadır” ifadeleri kullanıldı. 
Açıklamada, tüm yetkililer depremzedelerin sorunlarına bir an önce çözüm üretmek adına göreve çağırılırken, açıklamanın ardından depremzedeler emsal artışı istekleri için dilekçelerini Bayraklı Belediyesine sundu.