Ekiplerimiz tıbbi dedektif gibi iz sürdü. Salgını İstanbul’da kontrol altına aldık” açıklamasını değerlendiren uzmanlar, “Bilimsel anlamı olmayan subjektif bir değerlendirme. Bunun verilerle bize gösterilmesi gerekli. İstanbul Vuhan olmaktan çıktıysa öncesini ve sonrasını gösteren bir veri açıklaması yapılsın” görüşünü dile getirdi.
Cumhuriyetten Sibel Bahçetepeye konuşan Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Nilay Etiler, Bakanın değerlendirmesi bizim açımızdan son derece subjektif değerlendirme diyor ve ekliyor:
Bunun verilerle bize gösterilmesi gerekli. Çok fazla sayıda araçla ve uzmanlarla yapılan filyasyon çalışması çok kıymetli, yapılması gereken bir şey ama İstanbul’da kaç vaka var bilmiyoruz.
Filyasyon ekiplerinin sayısı yeterli mi, bunu da söyleyemeyiz. Biz sorunun boyutunu anlamak için bunları soruyoruz. Bakanlığın şeffaflık dediği şey her gün ölüm sayısı, yoğun bakım ve iyileşen sayısını açıklamaksa bu yeterli değil. Bazı ülkelerde hastaların yaş, cinsiyet dağılımını bile görüyorsunuz.
Bizim için rakamlar steteskop gibi, tanı için rakama ihtiyaç var. Rakam olmayınca afaki konuşmalar oluyor. İstanbul, Vuhan olmaktan çıktıysa öncesini ve sonrasını gösteren bir veri açıklaması yapılsın. İstanbul’da plato çizildi mi bilmiyoruz.
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Kayıhan Pala Bursa da, “İstanbul’da kaç vaka var, kaç ölüm var bilmiyoruz. Şimdi bu enfeksiyona karşı alınan önlemleri en net açıklayabileceğimiz etkisini gösterecek gösterge R0 diye bilinen temel üreme katsayısı. Mesela İstanbul’da bugün temel üreme katsayısı kaç, mart ayının başında kaçtı, ortasında kaçtı, nisanın başında ve ortasında kaç biliyor muyuz? diye soruyor.
Bunları hesaplamak için verileri verseniz biz de R0’ları hesaplayalım diye sözlerine devam eden Prof. Bursa, Veriye dayalı tartışma yürütülmeden söyleyeceklerimiz çok havada kalacaktır. İstanbul’da şubat ayından bu güne kadar solunum sistemi nedeniyle ölümlerin sayısı ne, bunları da bilmiyoruz. Bu veriler neden açıklanmıyor?” sorusuna cevap arıyor.
Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Başkanı Prof. Sinan Adıyaman da, halen hangi ilde ne kadar hasta olduğunun bilinmediğine dikkat çekerek şunları kaydediyor:
Eğer şeffafsanız bunları başından beri bütün bilim insanlarına açmanız gerekirdi. İstanbul Vuhan olmaktan kurtuldu, bizim başarımızdır gibi söylemlerin hiçbir bilimsel açıklaması yok. İstanbul’daki vakaları görmeden açıklama yapmak havada kalır ve Vuhan gibi olmadığının söylenmesinin hiçbir bilimsel açıklaması yok.”
