Gaziantepte özel bir hastanenin yeni tip koronavirüs (Covid-19) yoğun bakım ünitesinde yüksek akım oksijen cihazından kaynaklanan yangın nedeniyle 12 yurttaş yaşamını yitirdi, çok sayıda kişi yaralandı.
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) ve Türk Tabipleri Bilriği (TTB) konuya ilişkin ortak bir açıklama yaparak hastane yangınının ihmaller sonucu meydana geldiğine işaret etti.
Pandemide gerekli tedbirlerin zamanında alınmaması sonucunda hastanelere başvuru sayılarında ciddi oranda artış olduğu belirtilen açıklamada, “Yoğun bakımlarda yeterli sağlık personelinin olmaması, tıbbi cihazların kontrolünün zamanında yapılmaması, yatak sayısından fazla sedyelerde hasta yatırılması nedeniyle tıbbi cihazların aşırı kullanımının getirdiği yıpranma, teknik altyapısı olmadan yeni tıbbi cihaz eklemeler, cihazlarının yangına neden olabileceği bilinmesine rağmen bunlara göz yumulması bu tür kazaların daha da artmasına neden olacaktır” denildi.
Açıklamada, yangının çıktığı hastanenin, iş sağlığı ve güvenliği bakımından gerekli önlemleri alıp almadığının ve Sağlık Bakanlığı tarafından gerekli denetimlerin yapılıp yapılmadığının henüz kamuoyuna açıklanmadığı belirtildi.
“İlk tespitler, yangının bir patlamadan değil yüksek akış nazal oksijen terapi tedavisinde kullanılan cihazdan kaynaklandığı yönündedir” denilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Covid-19 ile birlikte yoğun bakımlarda hayat kurtaran yüksek akımlı oksijen cihazlarının kullanımının artması, beraberinde riskleri de getirmiştir. Sağlık Bakanlığı’nın bu yangından beş gün önce söz konusu cihazların kullanımı için yayımladığı genelge ile olay sonrası yaptığı açıklama, cihazların kullanımıyla ilgili önceden de ciddi sorunlar olduğunu göstermektedir”
NE KADAR HASTA VE SAĞLIK ÇALIŞANI TEHLİKEDE?
Gaziantep’te yaşanan aşırı yoğun çalışmanın, dikkatsizlik, tedbirsizlik ve ihmaller zinciri sonucu gelişen bu olaya benzer olayların tekrar yaşanmaması için tüm önlem ve tedbirlerin acilen alınması gerektiği vurgulanan açıklamada yetkililerin şu sorulara yanıt vermesi talep edildi:
*Bu yangına yol açtığı belirtilen cihaz Türkiye’de nerelerde ve hangi sayıda kullanılmaktadır? Dolayısıyla daha ne kadar hasta ve sağlık çalışanı tehlike altındadır?
*Salgının dokuzuncu ayının dolduğu göz önüne alındığında Sağlık Bakanlığı’nın kazadan sadece birkaç gün önce gönderdiği uyarı niteliğindeki yazısı geç kalmış bir yazı değil midir?
*Sağlık Bakanlığı’nın ilgili yazısında belirtilen yangınlar ne zaman ve hangi hastanelerde olmuştur? Bu yangınlar üzerine ilgili cihazı kullanan hastanelerin bilgilendirilmesi ve sorunlu cihazların güvenli cihazlarla değiştirilmesi gerekmez miydi?
*Bu sistemlerin bakım ve işletmesi ile periyodik kontrollerinin düzenli yapılması, çalışır ve her an göreve hazır halde olması gerekliliğinden hareketle bakım ve kontrolleri düzenli yapılmakta mıdır? Yangın algılama ve önleme sistemleri çalışmakta mı?
*Covid-19 servisinde çıkan yangın, cihazın kullanımından mı, personel eksikliğinden mi, personel yorgunluğundan mı kaynaklanmaktadır? Personelin mesleki eğitimi var mıdır, varsa yeterli mi?
*Salgın döneminde başka servislerden yoğun bakımlara aktarılıp görevlendirilenlere bu cihazla ilgili gerekli eğitim verilmiş midir, verilmekte mi?
*“Hizmet alımı” denilen taşeron personelin mesleki eğitimi var mı?
*Bu cihazlar üzerinde üretici-ithalatçı firmanın güvenilirliği ve sorumluluğu nedir?
*Bakanlığın yazısında da belirtildiği gibi ciddi riskler barındıran bu cihazla ilgili geçtiğimiz süreçte başka hastanelerde de yaşanan olumsuzluklar var mı?
PERSONEL YENİDEN EĞİTİMDEN GEÇİRİLMELİ
Buna benzer sorunlar hemen her alanda olduğu gibi sağlık hizmetlerinde can güvenliği ve hizmetin tamlığının ancak koruyucu sağlık hizmetleri, kamucu anlayış ve uygulamalarla sağlanabileceğini göstermektedir diyen TMMOB ve TTB taleplerini şöyle sıraladı:
*Teknik personel dahil hastanelerde çalışan bütün personelin başta iş güvenliği olmak üzere eğitimli olması gerekmektedir.
*Tüm hastaneler acilen ilgili meslek odaları tarafından denetlenmeli, denetimlerde eksiklikleri tespit edilen hastanelerin iyileştirme çalışmaları planlı bir şekilde süratle yapılmalıdır.
*Özelleştirme, serbestleştirme politikalarının bir parçası olan hastane hizmetlerinin taşeronlaştırılması uygulamasından vazgeçilmeli; sağlık sistemi kamucu sağlık ve güvenlik kurallarına göre yeniden düzenlenmelidir.
