Gazeteler için yurt dışından getirilen kağıtlar dolar veya euro üzerinden fiyatlandırıldığı için başta Sözcü, Cumhuriyet ve Aydınlık olmak üzere gazeteler fiyat artışına gitmek zorunda kaldı.
Türk Lirasının bu yıl yaşadığı büyük değer kaybı, kullandıkları kağıtların ithal olması nedeniyle yazılı basını sarsarken yayın sahipleri krize çözüm bekliyor.
Pek çok yayınevinin birkaç ay içinde kepenk kapatabileceğini belirten yayınevleri, okurlara büyük bir sorumluluk düştüğünü ve onlardan destek beklediklerini ifade ediyorlar.
Türkiyedeki kağıt sektörünün dışa bağımlı olması sebebiyle Euro ve Doların artması sonucu özellikle yayınevleri ve kağıdın kullanıldığı diğer sektörler krizle karşı karşıya.
1991 senesinde yayın hayatına başlayan mizah dergisi Lemanın son sayısını boyutunu küçülterek basması sosyal medyada en çok konuşulanlar arasına girerken süpermarketlerde tuvalet kağıdının fiyatının yaklaşık 3 katı artması da krizin bir diğer yanı olarak dikkat çekiyor.
Euronews Türkçe’nin haberine göre İnternet üzerinde birçok kişi daha önceden 20 lira civarında olan tuvalet kağıtlarının 40,50 hatta 60 Lira gibi fiyatlara satıldığına ilişkin yüzlerce görsel sosyal medyada paylaşılıyor.
Peki Türkiye’de döviz krizi ile birlkte yaşanan kağıt krizinin perde arkasında neler yatıyor?
Uzmanlara göre dünya piyasalarında kağıda olan talebin artması bu krizi tetikleyen etkenlerin başında geliyor. Bunun yanında Çinin kağıt ihracatçısı pozisyonundan kağıt ithalatçısı konumuna geçmesi sebebiyle kağıt fiyatları bu yıl yuen değil, dolar cinsinden belirlenmeye başlandı. Türkiyede son bir senede Liranın Dolar karşısında yüzde 40ları aşan değer kaybı yaşaması kağıt giderlerindeki artışın daha da büyümesine yol açtı.
Cumhuriyetin Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Faruk Eren TLnin bu kadar hızla değer kaybetmesi sonucunda bir süre sonra gazeteyi basmakta zorlanacaklarını belirtiyor. Kağıt maliyetinin gazetenin tüm giderleri arasında yaklaşık yüzde 20 yer tuttuğunu belirten Eren, bunun dışındaki baskı, bilgisayar, ajans abonelikleri gibi maliyetleri de katınca gazetelerin giderlerinin yüzde 60ının dövize endeksli olduğunu söylüyor.
Hürriyetin Yazı İşleri Müdürü Gökçe Aytulu, kağıt maliyetlerindeki artışın tüm gazeteler gibi Hürriyeti de etkilediğini söylüyor. Aytulu, kurban bayramı döneminde Hürriyetin normal sayfa sayısına göre daha az sayfayla basıldığı günlerin yaşandığını belirtiyor.
Türkiye Gazeteciler Sendikası ise yaşanan krizi şöyle özetliyor:
Yılbaşında kitap kağıdı olarak kullandığımız ikinci hamur kağıdın tonu 750 Euro idi. Kur yüzünden yaşanan artışla beraber tüm girdiler yüzde 100e yakın pahalandı. Bu arada kitap basmak için boya ve kalıplar ithal ediliyor. Bunun yanında Türkiye yayıncılığının yüzde 30u yurt dışından çeviri eserlerin yayınlanmasıyla sürüyor. Ortalama bir yabancı kitaba Dolar 3.5 TL iken verilen telif ücreti bugün 6 bin lirayı geçti. Çeviri kitaplarda gider yüzde 100 arttı, Türkçe kitaplarda ise bu oran yüzde 60. Yüzde 20-40 arası zamlar yapmak zorundayız.
Türkiye Matbaacılar Federasyonu Genel Başkanı Ahmet Hüseyin Gürbüz, sektörde yaşanan sorunla ilgili düzenlediği basın toplantısında, kağıt tedarik etmede ciddi sıkıntılar yaşandığını, birçok alanda kağıt ve kartonların yüzde 90ına yakının yurt dışından ithal edildiğini söylüyor. Gürbüz Türkiyenin kağıtta dışa bağımlı olmasını SEKA fabrikasının kapatılmasına bağlıyor ve ekliyor:
Yeni fabrikalar kurulmalı. Devlet kuramıyorsa, bizlere arazi versin, teşvik versin.
