• Turkhane Logo

[Esra Büyükcombak] Doğru ayakkabı seçimi ve barefoot ayakkabılar

Samanyoluhaber.com yazarı Akademisyen Esra Büyükcombak bu haftaki yazısında Doğru ayakkabı seçimi ve barefoot ayakkabılar konusunda uyarılar yaptı...

12:50 26 Nisan 2023 Çarşamba
[Esra Büyükcombak]  Doğru ayakkabı seçimi ve barefoot ayakkabılar
Samanyoluhaber.com yazarı Akademisyen Esra Büyükcombak bu haftaki yazısında Doğru ayakkabı seçimi ve barefoot ayakkabılar konusunda uyarılar yaptı...

ESRA BÜYÜKCOMBAKAkademisyen (Genetik ve Biyoloji Mühendisliği)

Kemik, kas, tendon, sinir ve eklemlerle muhteşem bir mekanik sistem teşkil eden el parmaklarının aksine, genellikle çoraplar ve ayakkabılarla gizlenmiş ayak ve parmaklarının vazifeleri çok dikkat çekmez. Vücudumuzdaki 206 kemiğin 52’si ayaklarımızda bulunur. İnsan ayağı birbirinden farklı şekillerdeki 26 kemiğin akıl almaz bir birlikteliğiyle 33 eklemden yaratılmıştır. Ayaklar çok ağır yük altında olduklarından dolayı biyomekanik rahatlık için bazı eklemler çok hareketlidir. Duruş ve yürüyüş sırasında ayaklarımızda bulunan kemik, kas ve tendonlar amortisör görevi görerek vücut ağırlığımızdan kaynaklanan basıncı dağıtır. 

Ayak; dik durma, yürüme, koşma ve atlama gibi aktiviteleri gerçekleştirirken parmaklarla birlikte dengeden de sorumludur. 


Yanlış Ayakkabılar Bizi Nasıl Etkiler?


Genellikle yapılan en büyük hata ayak konforundan ziyade ayakkabının görünüşüne göre seçim yapmaktır. Ayakkabılarımızın yapısıyla yürüyüş tarzımız büyük ölçüde değişir.Bu durum ayakkabı tabanının yerden yüksekliği ve ayağımızın şekline uygun olup olmaması gibi etkenlerden kaynaklanır. Ayakkabılarda genellikle taban yüksekliği, burun yüksekliğinden daha fazladır. Bu yapısal şekilden kaynaklı olarak duruş ve yürüyüş sırasında, ayaklarımızın tamamı yerine topuklarımıza daha fazla yük biner. Sürekli olarak topukların kullanımı da ayaklarımızda bulunan kas ve tendonların zayıf kalmasına neden olur. Ayrıca ayakkabılar ayağımızı, özellikle de ayak parmaklarımızı sıkıştırıyorsa ve bir süre sonra yapısal bozukluklar meydana gelir. En yaygın olanı halk arasında kemik çıkıntısı olarak bilinen Halluks Valgus bozukluğudur. Anatomiye ve fizyolojiye uygun olmayan duruş ve yürüyüş neticesinde; sakatlanmalar, diz ve kalça ağrıları, ilerleyen yaşlarda denge kaybında artış görülür. 
Yeni Trend Barefoot Ayakkabılar
Yeni trend barefoot ayakkabılar sadece bir moda trendi değil, tüm vücudu destekleyen ve ayak yapısına tam uyumlu ayakkabılardır. Bu tür ayakkabılar ayaklara koruma, rahatlık, tutuş, nefes alabilirlik ve destek sağlar. Barefoot kelime anlamı ile yalın ayak, çıplak ayak anlamına gelir ve alışageldiğimiz ayakkabılardan  farklıdır. En önemli farkı, ayak parmaklarının sıkışmaması ve rahat hareket etmesi için burun kısımlarının geniş olmasıdır. Bu tarz ayakkabıların çıkış noktası 1960 yılında Etiyopyalı atlet Abebe Bikila, çıplak ayakla koşarak Olimpiyat maratonunu kazanmasıdır. 

Bu tarz ayakkabıların üretilmesinin arkasındaki mantık, çıplak ayakla yürümenin iç kasları güçlendirmesi, bacaklar ve kaslar yoluyla kas aktivasyonunu iyileştirmesidir. Çünkü ayakkabıların topukları genellikle baldır kaslarının kısalmasına neden olabilecek yüksek bir platforma sahiptir. Yükseltilmiş topuk, ayakta daha fazla baskıya neden olur ve eklemlerde kalıcı problemlere yol açabilir.

Doğru Ayakkabı Giymek Neden Önemlidir?
•Barefoot ayakkabıların tabanıyla yer teması hissedilir ve hareket özgürlüğüyle daha iyi kan dolaşımı sağlanır. Yerle doğrudan temas sayesinde sinirler ve kaslar birbiriyle daha iyi iletişim kurar. Ayrıca, dengeli duruşunuz gelişir ve ayağınız doğal olarak hareketinizin şeklini alır. Bu yüzden burkulmalarla eklemlerin yaralanma riski azalır.
• Barefoot ayakkabılar ayağınızı belirli bir pozisyona zorlamaz, bunun yerine ayağınızın doğal kıvrımını sarar. Ayaklarınızın yaratılış şekline daha uyumlu hareket etmeleri için olanak sağlar. Daha iyi uyum, güç oluşturabileceğiniz ve daha özgürce hareket edebileceğiniz anlamına gelir. Daha güçlü ayak kasları ile darbeyi daha etkili bir şekilde emebilir ve ayaklarınızdaki kasları düzgün bir şekilde çalıştırmayı öğrenebilirsiniz.
• Doğru ayakkabı ayak parmakları kuvvetini arttırır ve daha iyi biyomekanik hareketle daha iyi vücut kontrolü sağlar. Ayağımızdaki karmaşık kemikler ve eklemler, alt bedenimizin hem dengesi hem de duruşu için kritik öneme sahiptir. Güçlü ayak parmaklarına (ve ayaklara) sahip olmak, duruşumuzu dengelemek için önemlidir.

• Barefoot ayakkabıları giyerken ayağımız daha fazla duyusal girdi alır, bu da beynimizle daha iyi iletişim anlamına gelir, böylece daha doğal bir şekilde yürüyebilir ve koşabiliriz. 

• Her zaman destekleyici ayakkabılar giyiyorsanız, ayaklarınızdaki kas gücü zamanla azalır. Bu tarz ayakkabılar ayak kemerini dengelemeye yardımcı olurken ayak kaslarımızı da güçlendirir.
• Propriosepsiyon, sinir sistemimizden aldığımız, vücudumuzun konumu ve yakınında veya çevresinde hareket eden herhangi bir kuvvet hakkında beynimize bilgi veren duyusal geri bildirim döngüsüdür. Ayaklarımızın alt kısmında, beynin hareket koordinasyonu, denge kontrolü, algı ve çok daha fazlası ile ilgili farklı bölgelerine bilgi gönderen propriyoseptif sinirler bulunur. Ayak yapımıza uygun ayakkabılar sayesinde bu döngü sağlıklı bir şekilde gerçekleşir.

• Topuğu yüksek olan ayakkabılarda, ayak bileklerimiz plantar fleksiyondadır (aşağı dönük bir konum) ve baldırlarımız da kısalmış bir konumdadır. Yüksel topuklu ayakkabılarda sırtımızın daha kavisli olduğu anlamına gelir, bu da kas dengesizliklerine, yanlış duruşlara ve sırt ağrısına neden olabilir.
Bu bilgiler doğrultusunda ayakkabı seçiminde önceliğimiz, ayak sağlığımızı korumak ve desteklemek olmalıdır. Bu nedenle, ayakkabının doğru ölçülerde, rahat, yeterli destek sağlayan ve ayak tipimize uygun olması çok önemlidir. Unutmayalım ki sağlıklı ayaklar, hayat kalitemizi arttırır ve günlük aktivitelerimizi kolaylaştırır.

[email protected]            Twitter:@esrabc

Son güncelleme: 12:50 26.04.2023
SIRADAKİ HABER
Sayfa Başı