İLHAN TANIR/AHVAL
Zarrab’ın ‘itirafları’ ardından ABD-Erdoğan ilişkisinde çalkantı daha da artabilir
16 Kasım Perşembe günü akşam saatlerinde bir zamandır beklenen Reza Zarrab’ın Amerikalı savcılarla anlaştığı haberi ilk kez Amerikan haber kanalı NBC’ye konuşan ve konuyla ilgili bilgisi olan iki kaynak tarafından teyit edildi.
Bundan sonra, bu haberin doğru olduğundan hareketle, bu gelişmelerin Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD ilişkilerine ne türlü etkiler yapacağı merakla izlenecek.
İyi etkiler etmeyeceği ise tahmin edilmeli.
Perşembe günkü NBC haberinde Mueller ekibinin ilk olarak Zarrab’tan Flynn ile ilgili bilgi almaya çalıştığı görülüyor. Zarrab’ın hapse giriş tarihi Mart 2016 ve Flynn’in AKP’nin lobicisi olması ise Ağustos 2016 tarihinde olması nedeniyle ilk etapta Zarrab’ın Flynn hakkında ne gibi bir bilgi verebileceği akıllara takılıyor.
Şu hatırlanmalı ki, AKP hükümeti farklı kaynaklar tarafından aylarca Zarrab’ın ‘itirafçı’ olmaması için büyük uğraş verdiği çok da sır değil.
AKP hükümeti veya ilişkili isimler Zarrab’a ‘özgür olacaksın’ sözü verir ve savcılarla itirafçılığa oturmaması için ikna çabaları yaparken ona AKP ile Trump yönetimi yetkilileri arasındaki görüşmeler hakkında bilgi vermişler midir?
Bunu şimdilik bilmiyoruz. Flynn gibi Trump yönetimi yetkililerinin AKP yetkilileri ile yaptığı başka görüşmeler veya AKP hükümetinin ABD’de giriştiği başka çabaların Zarrab’a ara sıra ulaştırılarak ondan sabırla beklenmesi talep edildiği ve şimdi Ankara tarafından kurtarılacağı umudunu kestiği görülen Zarrab’ın Amerikalı savcılara bu bilgileri de, İran ambargosunu delen çark ile ilgili bilgilerin yanında vermesi son derece muhtemel.
Zarrab’ın şimdi Savcılıkla anlaşabilmesi ve cezasında ciddi bir indirime gidebilmesi için İran ambargosunun delinmesi ile ilgili olarak bildiği bütün isimleri ve yapılan bütün işleri detayları ile anlatması bekleniyor.
Zarrab’ın 2010 ile 2015 yıllarını kapsayan dönemde yaptığı iddia edilen milyarlarca dolara tekabul eden o çarkında dünyanın dört bir yanından katılan ekibini tek tek anlatması da büyük olasılık.
Tabiatıyla bizi en çok düşündüren Zarrab’ın Türkiye ile ilgili tam olarak neler anlatacağı.
Çarkın tepesine kime yerleştireceği.
Zarrab’ın anlatacakları, veya itirafçılığı, hemen kamuoyuna açıklanmayacak.
Onun yerine savcılar Zarrab’ın suçladığı diğer kişiler hakkında yeni iddianameler hazırlayacaklar ve bunların arasında Türkiye de dahil olmak üzere dünyanın başka yerlerinden suçlanabilecek kişiler bu iddianamelerde sanık olup olmadıklarını ya ABD’ye geldiklerinde öğrenebilecekler ya da medyaya sızacak bilgilerden anlayacaklar.
Ama Zarrab’ın itiraf edeceği konular içinde hemen öğrenebileceğimiz bölümlerden biri ise beraber yargılandıkları Mehmet Hakan Atilla hakkında söyledikleri olacak.
Zarrab’ın Atilla aleyhine mahkemede tanıklık yapması, 17-25 Aralık tapelerini mahkemede ‘evet bunlar benim sesim, bu görüşmeler doğrudur’ gibi farklı şekillerde teyit ve vereceği ifadeler ile Atilla hakkındaki suçlamaları teyit etmesi hem de bilinmeyen yeni suçları anlatması mümkün.
Eğer bu olursa o zaman Atilla’nın da suçlanmalarını ağırlaşması ve ya hayatını hapiste geçirmeyi göze alması ya da onun da itirafçılıktan başka bir çaresinin olmadığına kani olarak Zarrab’ın açtığı yoldan gitmek zorunda kalabileceğini görebiliriz.
O yıllarda İran ambargosunu delmek için uzaktan yakından işin içine dahil olanlar için artık diken üstünde, bıçak sırtında bir dönem başlayacaktır. Buna kesin gözüyle bakmak gerekir.
Amerikalı federallerin ve savcılık birimlerinin, mahkemenin, Türkiye’nin liderlerini suçlayalım, bir iddianameye adlarını sokalım diye bir gayrete gireceğini sanmamakla birlikte, Zarrab’ın 90 yılı bulan hakkındaki ceza istemlerinin minimum 5 veya 10 yıla indirebilmek için ciddi bir şekilde bilgi vermesi gerektiğini hatırlatalım.
Bundan sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bir zamandır yürüttüğü ABD karşıtı retoriğinin daha da kızışmasını görmek kimseyi şaşırtmamalı.
Zarrab’ın itirafları Erdoğan’a dokunsun veya dokunmasın, Erdoğan’ın yakınındaki birçok ismin, müttefiğinin, eski yetkililerin ve şimdiki yetkililerin Zarrab’ın suçlamalarının altında kalması neredeyse kesin bir beklenti olmalıdır denebilir.
Bu da, Erdoğan’ı doğrudan etkileyecek ve sürekli canını sıkacak bir gelişme olacaktır.
Erdoğan ve ABD ilişkilerinde, Zarrab’ın itirafçılığının kesinleşmesi sonrası (halen resmileşmediğinden teyit edildi diyemeyiz), daha fırtınalı bir dönem başlayabilir.
Son aylarda zaten çok zorlu bir hale gelen bu ilişkilerin daha ne kadar kötüleşebileceği üzerinde durulması gerekecek bir başka soru.
İzliyoruz ve göreceğiz.
