Gerçek Gündemde yer alan habere göre Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, bugün saat 15.25’te Diyarbakırın Hani ilçesinde 16.81 kilometre derinlikte 4.2 büyüklüğünde deprem olduğunu açıkladı.
Halk TV canlı yayınında Diyarbakırdaki depremi değerlendiren yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür, 4.2 büyüklüğündeki depremle ilgili şunları söyledi:
DAHA BÜYÜK DEPREMLER OLUR MU?: Ben bu bölgede bu nitelikli depremler olursa bizi şaşırtmayacağını daha önce ifade ettim. Son derece doğal. Şimdi Doğu Anadolu bölgesi Arap levhasında Bitlis-Zagros dağ kuşağıyla ayrılıyor. Arap levhası sürekli olarak kuzeye doğru hareket ediyor, Avrasyaya doğru.
Arada da Doğu Anadolu bölümü var. 6 Şubat depremleri olunca da Arap levhası kuzeye doğru 7 - 7.5 metre atılmıştır, Doğu Anadoluyu daha da sıkıştırmıştır. Adıyaman - Hakkari arasında zaman zaman sıkışma kökenli depremler olursa pek şaşırmam. Bunların bu aralar sık görülmesinin nedeni 6 Şubat depremleridir. Bu depremler sağa sola belli yerlere stres transfer etmek suretiyle dengesini, stres alanını değiştirdiler. Doğu Anadolu fayının olduğu bölgede oraya yakın alanlara Adana Havzası, Kayseri, Adıyaman, Hakkari arasında buralarda birtakım hareketler olabilir. Şuralarda şu büyüklükte deprem olacak demiyoruz, uyarıyoruz. Maraş depremlerini senelerce uyardık, sonucunu da gördük işte.
Bunlar daha büyük 7 ve üzeri depremler üretebilir. En son 2011 Van depremi mesela. Faylar hareket ettikçe bloklar yılda tektonik olarak bizim hissetmeyeceğimiz derecede harekete maruz kalırlar.
ANADOLUNUN BÜYÜK KISMI BİR YILDA 2.5 SANTİM YUNANİSTANA YAKLAŞIYOR: Diyelim ki bugün deprem oldu, tekerrür periyodu 500 sene ise biriktirecek, sonra yine deprem olacak. Kuzey Anadolu fayının kuzey kolu Marmara Denizinden geçiyor. Bunun GPS yöntemiyle, uzaydan ölçüm yöntemiyle yılda 2.5 santim bu fayın hareket ettiği biliniyor. Anadolunun büyük kısmı bir yılda 2.5 santim Yunanistana yaklaşıyor. Deprem bu hareketin takılıp kaldığı yerde oluyor. 160 km uzuluğunda, bıçakla kesilmiş gibi değil. 20 km ne topografya var. 2.5 santim hareket ettiğinde bile fayın bir kısmı bu harekete direniyor.
ŞARTLARI GÖRÜYORUZ: Takıldığı yerde stres birikiyor. biriken stres ne zaman ki sürtünme kuvvetini aşıyorsa orada pat diye deprem oluyor. Biz fayda ne kadar stres biriktiğini aşağı yukarı biliyoruz. Nasıl ki Maraşa bağırdık, Elazığı uyardık. Şartları görüyoruz. Tekerrür periyodunu tarihi depremlerden biliyoruz.
ELAZIĞ DEPREMİ GELİYOR DİYE 2003TEN İTİBAREN BAĞIRMAYA BAŞLADIM: 1999 depreminden sonra söyledim. İstanbulun dışında Marmara bölgesi, Erzincan Karlıova arası Yedisu fayı üzerinde, Karlıova-Bingöl arası ve Elazığ-Malatya arası Maraş-Hatay. Ve bu Doğu Anadoluyu bölümlere ayırmasak bile Elazığdan Hataya kadar olan bölge, Maraşı muhakkak söylüyorduk. Ben Elazığ depremi geliyor diye 2003ten itibaren bağırmaya başladım.
ADANADA BEKLEDİĞİM DEPREM 6LAR MERTEBESİNDE OLUR: İzmir yarımadasında ciddi faylar var. Bölgede önemli ölçüde fay atımları olduğu için bölgede faylarda stres alanlarında değişimler olmuştur. 7 Şubatta ben Adana ve İskenderun yöresine dikkat edelim demiştim. Deprem büyüklüğü de stresi transfer ettiğin zaman deprem oluşturacak fay boyutu nedir o önemli. Küçük fay öyle büyük deprem üretemez. Adanada genelde çoğu zaman gördüğümüz aletsel dönemde bile büyük ölçüde 6lar mertebesinde deprem var. Adanada beklediğim deprem 6lar mertebesinde olur. Diyarbakıra kadar böyle büyük, yıkıcı deprem beklemiyorum. Oraya yakın olabilecek bir deprem de orayı etkiler ama bu komşunun depremi olur. Diyelim Kayserinin orada olan faylar vardır. Son depremlerden sonra orada da bir takım stres alanı değişimleri olmuş olabilir.
