Ağır bir yıkım yaratan depremde arama kurtarma çalışmaları yerini yavaş yavaş enkaz kaldırma çalışmalarına bırakırken, delil niteliği taşıyan enkazlar da tartışma konusu oldu. Savcılık denetiminde örnek alındıktan sonra kaldırılması gereken enkazlar için daha hızlı bir çalışma yapıldığına dikkat çekilirken, hâlâ içinde hayatını kaybetmiş vatandaşların olduğu binalarla birlikte delillerin de yok olduğu belirtiliyor.
6 BİN MÜHENDİS MİMAR GÖREVDE
Çalışmaların nasıl yürütülmesi gerektiğine dair bilgi aldığımız Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Genel Sekreteri Dersim Gül, enkazın savcılık işlemi sonrasında kaldırılmasının bir zorunluluk olduğuna dikkat çekti. TMMOBun bölgede 6 bin civarında inşaat mühendisi ve mimar üyelerinin görevlendirildiğini kaydeden Gül, “Onlar hasar tespit çalışmalarına katılıyorlar. Şimdi burada enkaz kaldırma işlemlerinin savcılık işlemi olmadan olmaması gerekiyor ama büyük ve geniş çaplı yıkım olduğu için biraz acele davranılıyor. Orada biraz delillerin karartılmasına yönelik arka planda rant ilişkilerinin müdahalesi de söz konusu. Delil karartmaya yönelik bir zorlama olduğu için hızlı bir enkaz kaldırma işlemi yapıyorlar. Enkaz kaldırıldıktan sonra orada hukuksal olarak işlemi gerçekleşemediği için çeşitli delillere ulaşılması engelleniyor, deliller ortadan kaldırılıyor” dedi.
SAVCI TESPİTİ ŞART
Binadan beton örneği alma süreçlerinin savcılık görevlendirmesi ile gerçekleşebildiğini kaydeden Gül, bakanlık ile koordineli çalıştıklarını ve bölgede savcı sayısının bir an önce artırılması gerektiğini dile getirdi. Konuştuğumuz bir inşaat şirketi ise enkaz kaldırma çalışmalarının genellikle ücretsiz olarak enkazdaki demir karşılığında şirketlere devredildiğini belirtti.
Konut zararı 70.7 milyar dolar
TÜRKONFED tarafından hazırlanan rapora göre afet bölgesi ilan edilen illerde toplamda 13.3 milyon insan yaşıyordu. Bu da Türkiyedeki toplam nüfusun yüzde 15.7sine denk geliyor. 10 ildeki binaların, yüzde 52si 2001 sonrası, yüzde 26.4ü 1981-2000 arası, yüzde 10u ise 1980 öncesi inşa edildi. Rapora göre 10 ilde deprem nedeni ile oluşan konut zararı 70 milyar 746 milyon dolar. Raporda, “Şu aşamada elimizde bulunan verilere göre 193 bin 399 kişi yaralanırken 72 bin 663 kişinin can kaybına uğrayacağı tahmin edilmiştir” tespiti yapıldı.
