Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü Charles Summers, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemleri almasının iki ülkenin askeri ilişkileri açısından ağır sonuçları olacağını söyledi.
Ankara, hiçbir koşulda S-400’lerden vazgeçmeye niyetli değil, fakat bu hava savunma sisteminin NATO radar ve uzaktan haber alma sistemi desteği olmadan görevini yerine getirmesi de zor. Ankara ayrıca, ABD’den gelecek yaptırım tehditlerinin döviz ve akabinde seçmen davranışları üzerindeki olumsuz etkisini de göz önünde bulundurmak zorunda. Türkiye, doğu-batı arasında yol ayrımında ve yeni bir döviz şoku yaşamadan da karar vermeyecek galiba.
Euronews’a göre , Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü Charles Summers, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemleri almasının iki ülkenin askeri ilişkileri açısından ağır sonuçları olacağını söyledi.
Sözcü Summers, bu durumda Türkiye’nin ABD’den F-35 ve Patriot hava savunma sistemi almasının söz konusu olmayacağını dile getirdi.
Summers, Pentagon’da düzenlediği basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı. Summers, “Türkiye, S-400’leri alırsa bunun askeri ilişkilerimiz bakımından ağır sonuçları olur. F-35 ve Patriotları almaları söz konusu olmayacak” ifadelerini kullandı.
Bir gazetecinin, “Bir NATO müttefikine yönelik ‘Ağır sonuçları olur.’ ifadesi ile ne demek istiyorsunuz?” sorusuna ise Summers, önceki sözlerini tekrarlayarak, “F-35 ve Patriotları alamayacaklar, bunu kastediyorum.” diye yanıt verdi.
Başka kaynaklar, ABD istediğini elde edemezse, Halkbank davası, İran yaptırımlarından istisnanın kaldırılması ve bankalara şantaj yapma gibi yöntemlerle de Türkiye’ye baskı uygulayabileceğini iddia etti.
T24 yazarı Murat Sabuncu şunları kaydetti:
Erdoğan, müttefiklerinden gelen “Bir NATO üyesi, birliğin sistemine uyumsuz S-400’leri almamalı” sözlerine “Yunanistan S-300 aldığında sesiniz çıkmadı” diye yanıt veriyor malum… İşin aslı ise şöyle: Güney Kıbrıs yönetimi 1990’lı yılların sonunda S-300’leri Rusya’dan satın alıyor. Başta Türkiye olmak üzere kimi NATO üyelerinden bu satın almaya şiddetli itirazlar geliyor. Bunun üzerine ABD’nin de devreye girmesiyle bu sistem Yunanistan’ın Girit Adası’na konuşlandırılıyor. O tarihten itibaren adeta ‘unutturuluyor’ konuşulmuyor bile. 2013 yılında ‘Lefkos Aetos’ adında bir tatbikatta ‘görücüye’ çıkıyor. O kadar. Yunanistan aldığıyla kalıyor…
Bütün silah/savunma sistemini yeni baştan dizayn edemeyeceğine ya da bu konuda bir hazırlığı (yerli savunma sistemi şu an yeterli değil) olmadığına göre Türkiye de alıp ‘dolaba’ kaldırır mı turşusunu mu kurar bilmiyorum. Ancak ‘pazarlıksever’ Erdoğan için bu satın alma ABD ile yeni bir pazarlığın kapısı olarak da görülüyor muhtemelen.
AKP’nin yayın organı Sabah’ın Ankara Temsilcisi Okan Müderrisoğlu’nun yazısı bunun ipuçlarını taşıyor. Özetle şöyle diyor Müderrisoğlu:
“ABD’de iki ekol çarpışıyor. Bir taraf çetrefilli meseleler tek tek konuşarak halledilir derken, diğer taraf yaptırımlarla Ankara’nın tavrı değişir diyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Trump arasındaki ilişkilerin, dostluk düzeyinde olduğunu, Trump’ın Erdoğan’la konuşmaktan zevk aldığını, saygı duyduğunu belirtip bu özellikli ilişki biçiminin sorunların çözümünde fırsat penceresi açtığını ifade etmekle yetiniyorlar.”
Euronews muhabiri Sertaç Aktan’ın sorularını cevaplaya n Atilla Yeşilada S-400’ler bahsinde şunları söyledi:
Biraz batı, NATO ve ABD konularını bilenlerin o füzelerin Türkiye’ye getirilmesine müsaade edilmeyeceğini çok iyi bilir. Israr devam ederse birden Halkbank gündeme gelecek, yaptırım söylemleri gündeme gelecek. Türkiye tamam yeter diyene kadar kur yükselecek ve nihayetinde Türkiye’nin masaya oturması beklenecek ama çok iyi biliyorum ki o S-400’ler Türkiye’ye gelmeyecek.”
Amerika’nın füze konusunda haklı olduğunu düşünmeyen Yeşilada, meselenin kimin elinde ne kozlar olduğu ile ilgili olduğunu belirtiyor ve “Bu Atilla Yeşilada’nın tercihi değil, olabilecekleri öngörme kapasitesi sadece” diyor.
T24’e konuşan Ankara Sosyal Araştırmalar Merkezi’nin (ANAR) Genel Müdürü İbrahim Uslu, AKP’nin önceki seçimde Ankara’yı yüzde 44’le kazandığını hatırlatıyor; ittifak sistemiyle alınan oyun, yüzde 50+1 olması gerekliliğinin partileri zorladığını söylüyor. Uslu, AKP ve MHP’nin 31 Mart’ta yapılacak yerel seçimin “beka sorunu” olduğu iddiasını dile getirmesini de “Cumhur İttifakı beka söylemiyle seçmenlerini konsolide etmeye çalışıyor ancak başarılı olduğu söylenemez. Ekonomik kriz ve ittifak muhalefete avantaj sağlıyor. Tablo, AKP’nin dokuz puan kaybettiği 2009 yerel seçimlerine benziyor” diyerek yorumluyor.
Seçmen gözünde ekonominin bu denli önemli olduğu, dış düşman ve beka söyleminin prim yapmadığı bir ortamda, yeni bir Türkiye-ABD gerginliği Rahip Brunson kavgası benzeri döviz şoku tetikleyerek, Cumhur İttifakı’na ağır zarar verebilir.
Ankara, S-400 kararını verirken, 31 Mart seçimlerini de göz önünde bulunduracak. Bir kez daha “Eyyy, Amerika” söylemi, döviz kurunda alevlenmenin peşinde getireceği ekonomik ve psikolojik yıkımın zararını telafi edebilir mi?
Cevap açık da, Ankara nasıl okuyor, bilmek zor.
