Karadeniz’de fındık bahçelerinde yapraklarını yiyip suyunu emdiği bitkileri kurutan, sebze ve meyvelerin gelişimini engelleyen “kahverengi kokarca” adlı böcek türü için biyolojik, kimyasal ve mekanik mücadelede bu zamana kadar yeterli adımlar atılamadı.
Son yıllarda özellikle fındıkta ciddi kayıplara neden olan kahverengi kokarca böceği aynı zamanda insan sağlığı açısından da büyük tehlike oluşturuyor.
Karadeniz sahil kesiminden diğer bölgelere doğru hızla yayılan kokarca böceğindeki toksik sıvılar insan derisinde ciddi tahrişe ve gözlerde kalıcı hasarlara neden olduğu daha önceki vakalarda ispatlanmış, kokarca böceği kaynaklı kornea iltihabı vakası da raporlara yansımıştı.
BirGün’den Onur Durmuş’un haberine göre, Tarım ve Orman Bakanlığı ise hem tarım ürünlerine hem de halk sağlığına ciddi zararlar veren bu böcekle mücadele için ilkokul öğrencilerini seçti.
İnsan vücuduna bıraktığı salgıdan sonra aylarca vücut derisinde lekeler bıraktığı defalarca gözlemlenen kokarca böceğini Tarım ve Orman Bakanlığı ilkokul öğrencilerine bisiklet karşılığında toplatmak için ödül kampanyası başlattı.
Ordu, Giresun ve Samsun’un ilçelerinde “Bil, Tanı, Topla, Kazan” ismiyle düzenlenen ödüllü yarışmada en fazla kokarca toplayıp İl/İlçe Tarım Orman Müdürlüğü’ne götüren ilkokul öğrencilerine bisiklet ve sürpriz hediyeler verileceği belirtildi.
Seminer verildi
Giresun, Ordu ve Samsun il Milli Eğitim Müdürlükleri ile Tarım ve Orman Bakanlığı’nın ortak yürüttüğü ödüllü kokarca toplama yarışması için okullarda seminerler düzenlendi ve muhtarlara mesajlar atılarak etkinliğe destek vermeleri istendi.
Salgıladığı kötü kokuyla yaşam alanlarında ciddi sorun oluşturan ve halk sağlığını tehdit eden kokarca böceği zararlısının Bakanlık tarafından çocuklara ödül karşılığında toplatılmaya çalışılması ise tepkilere neden oldu.
Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Uzmanı Doktor Ali Erol, çocukların zararlı böcekleri kamu kurumlarının ödüllendirmesiyle canlı ya da ölü olarak toplamalarının çocukların ruh sağlığına etkileri hakkında BirGün’e açıklamalarda bulundu.
Erol şunları söyledi:
Devlet veya okul gibi otorite figürlerinden gelen teşvik, çocukta “zarar verme davranışı normaldir” algısı yaratabilir. Bu, empati ve şefkat gelişimini zayıflatabilir. Çocuk, bir yandan canlıların zarar görmemesi gerektiğini öğrenirken, diğer yandan öldürmeye zorlanır ve içsel çatışma, suçluluk ve kaygı yaratabilir.
Özellikle hassas veya travmatik geçmişi olan çocuklarda uzun süreli kaygı, tiksinti veya entomofobi(böcek korkusu) gelişimine yol açabilir. Çocuklukta hayvanlara zarar verme ile ileride şiddet davranışları arasında ilişki olduğunu gösteren birçok araştırma var. “Zararlı böcek öldürülmeli” mesajı, ekolojik sistemleri anlama ve koruma bilincini zayıflatır.
“Çocuklar, buna benzer ekolojik sorunlarda ne yapmalı?” diye soran Erol, sözlerini şöyle sürdürdü:
Çocuklar zararlı böceklerin ekosistem içindeki rolünü, beslenme alışkanlıklarını ve doğal düşmanlarını öğrenebilir. Bu sayede, biyolojik mücadele, çevre dostu tarım ve doğal denge konularına dair farkındalık gelişir.
Kokarca Böceği gibi İstilacı tür kavramının, küreselleşme, taşımacılık, iklim gibi insansal etkileriyle ilişkilendirmesi yapılmalı ve ekosistemdeki denge öğretilmelidir.
