Perşembe günü Yargıç Bartlomiej Sochanski, AB Antlaşması Polonya hukuk sisteminde anayasaya tabidir... ve Polonya hukuk sisteminin herhangi bir parçası gibi, anayasaya uymak zorundadır dedi.
ABnin temel bir ilkesinin reddi olan bu durumun, Varşova ve Brüksel arasındaki anlaşmazlığı artırması bekleniyor.
Birliğin yürütme organı olan Avrupa Komisyonundan kararın ciddi endişeler uyandırdığı açıklaması yapıldı.
Avrupa Komisyonu yaptığı yazılı açıklamada, AB hukuku, anayasal hükümler de dahil olmak üzere, ulusal hukuktan üstündür dedi.
Avrupa Adalet Divanının tüm kararları, ulusal mahkemeler de dahil olmak üzere tüm üye devletlerin kurumları için bağlayıcıdır ifadesine yer verilen açıklamada Komisyon, Birliğin hukukunun aynı şekilde uygulanmasını sağlamak ve bütünlüğünü korumak için anlaşmalardan doğan yetkilerini kullanmaktan çekinmeyeceği uyarısında bulundu.
Polonyanın iktidardaki milliyetçi Hukuk ve Adalet Partisi (PiS) hükümeti, yargı bağımsızlığından, basın özgürlüğüne ve LGBTİ+ haklarına kadar bir dizi konuda AB ile gerilim yaşıyor.
Anayasa Mahkemesi söz konusu kararı, Başbakan Mateusz Morawieckinin, ABnin, Polonyanın yargı sistemini yeniden düzenlemesini engellemeye yetkisinin olup olmadığını sormasının ardından verdi.
Brüksel, PiS hükümetini yargı bağımsızlığını baltalamakla suçluyor. Hükümet ise yargı reformunun mahkemeleri daha etkili hale getirmeyi ve onları Komünist dönemin etkisinin son kalıntılarından kurtarmayı amaçladığını söylüyor.
27 üyeli AB bloğu tarihinde ilk kez bir üye ülkenin liderinin Anayasa Mahkemesinde, Birliğin anlaşmalarını sorguladığı kaydediliyor.
Morawiecki, Avrupa Adalet Divanının, Polonyada 2018de koalisyonu tarafından uygulamaya konulan yeni hakim atama sisteminin AB yasalarını ihlâl ettiğine karar vermesinin ardından Mart ayında yargıya başvurdu.
Morawieckinin bu adımla, Polonyalı hakimlerin, yargıda yapılan son değişikliklerin ardından atanan yargıçların meşruiyetini sorgulamak için AB yasalarını kullanmasını engellemek istediği yorumları yapılıyor.
Bu değişiklikler, yargı bağımsızlığını baltalamak ve mahkemeler üzerindeki siyasi kontrolü artırmak için getirildikleri gerekçesiyle Avrupa Komisyonu ve birçok uluslararası yasal kurum tarafından eleştirilmişti.
Polonya Anayasa Mahkemesi şimdi, bazıları eski parti üyesi olan, iktidardaki Hukuk ve Adalet Partisine (PiS) sempati duyan yargıçların hakimiyetinde.
Ülke içerisinde de kimileri hükümetin yargı sistemindeki değişikliklerini eleştiren yargıçları cezalandırmak için Anayasa Mahkemesinin kullanıldığını söylüyor.
PiS Partisi lideri Jaroslaw Kaczynski kararın açıklanmasının ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, Polonyada en yüksek yasa anayasadır ve tüm Polonyada yürürlükte olan AB düzenlemeleri ... anayasaya uymak zorundadır dedi.
