Tek adam rejimi ile parlamenter rejimi fiilen etkisizleştiren AKP, şimdi de muhalefet partilerini kapatma silahını kullanarak terbiye etmek için çalışmalar başlattı. Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, iki kez “Parti kapatma zorlaştırılıyor” görüntüsü altında TBMM gündemine getirdikleri ancak kabulünü sağlayamadıkları Anayasa değişikliği teklifinin yeniden TBMM’ye sunulması talimatını verdi.
Birgün Gazetesinde yer alan habere göer, Saray’da Anayasa’ya uyum amacıyla altı yasada yapılması planlanan düzenlemelerin ele alındığı toplantıda, çoğunluk partisine siyasi parti kapatma yolunda önemli bir olanak sağlayacak düzenleme de gündeme geldi. Erdoğan, kurmaylarından bu konuyla ilgili düzenlemenin de uyum yasaları sürecinde ele alınmasını istedi. Toplantıya katılan bazı isimler bunu kabul ederken hukukçu kökenli bazı milletvekillerinin bunun ancak Anayasa değişikliği yoluyla yapılabileceğini belirtti. Toplantıda, hazırlanacak tek maddelik değişiklik teklifine MHP’nin destek vermesine kesin gözüyle bakılarak, CHP ve HDP ile de görüşülmesi kararlaştırıldı.
Bu toplantıdan sonra AKP Grup Başkanvekili Mahir Ünal, “2010 referandumunda gündeme getirdiğimiz, 26 maddelik pakette yasalaşmayan, siyasi partilerin kapatılmasını imkansız hale getiren, siyasi partileri kapatmak yerine suç işleyen kişilerin cezalandırılması konusunda bir düzenleme üzerinde çalışmalarımız devam ediyor” diyerek teklif hazırlıklarını duyurdu.
İlk kez 2010’da
AKP, ilk kez 2010 yılında kabul edilen Anayasa Değişikliği Paketi içine parti kapatma düzenlemesini yerleştirdi. Siyasi partiler hakkında kapatma davasının Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından Anayasa Mahkemesi’nde açılmasına ilişkin uygulamayı değiştiren teklif, TBMM’yi sürece katıyordu. Teklif, TBMM’de grubu bulunan siyasi partilerin temsil edildiği bir komisyonun vereceği izin üzerine dava açılmasını öngörüyordu.
AKP’nin “temelli kapatma” yerine “kapatma” yaptırımı öngörmesi, kapatmanın yanı sıra milletvekillerinin cezalandırılması ya da Hazine yardımının kesilmesi gibi hükümler dolayısıyla “Parti kapatma zorlaştırılıyor” diye sunduğu teklif, o dönem muhalefetin yanı sıra daha sonra siyasetten tasfiye edilen bazı AKP’lilerin de tepkisini yol açtı.
“Parti devleti”
Teklife, muhalefet sert tepki gösterdi. Genel Kurul’da CHP adına konuşan eski Konya Milletvekili Atilla Kart, bu Anayasa değişikliği ile “parti devleti” yapısının oluşturulduğunu söyledi. Siyasi partilerin kapatılmasının çoğunluk partisinin insafına bırakılacağını ifade eden Kart, “Demokrasinin intiharından söz ediyorum” dedi. Dönemin MHP Grup Başkanvekili Mehmet Şandır ‘ın da “kaos” uyarısında bulunduğu bu düzenlemenin oylamasında en az sekiz AKP milletvekilinin de muhalefete destek vermesiyle madde reddedildi. Dönemin Başbakanı Erdoğan’ın büyük tepki gösterdiği ret kararından beş yıl sonra teklifin benzeri yeniden TBMM’ye sunuldu. Bu teklif de o dönem komisyonda kabul edildi ancak yasalaşmadı.
“Demokrasi maskeli faşizm”
AKP’nin daha önce iki kez gündeme getirip sonuç alamadığı düzenlemeyle ilgili yeniden harekete geçmesiyle ilgili BirGün’ün sorusunu yanıtlayan HDP’nin hukukçu milletvekillerinden Meral Danış Beştaş, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Bunu daha önce de denediler, kabul ettiremediler ancak ısrarlarından vazgeçmiyorlar. Önerimiz, tek maddelik bir teklif hazırlayıp ‘AKP ve ortağı dışında hiçbir parti siyaset yapamaz, siyaset yapmaları yasaklanmıştır’ desinler. Her zaman olduğu gibi yine demokrasi görünümü verip faşizm uygulamalarını hayata geçirmeye çalışıyorlar. Aslında parti kapatmaya yol vermelerine de ihtiyaç yok, fiilen HDP’yi tasfiye için bütün yöntemler kullanılıyor.
