Ukrayna işgali gerekçesiyle Rusyaya sert ekonomik yaptırımlar getiren ABDden ‘ikincil yaptırım tehdidi geldi.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, dün yaptığı açıklamada, Rusyaya karşı üçüncü tarafları hedef alan yaptırım uygulamaya hazır olduklarını, gerekli gördükleri takdirde bu adımı atacaklarını söyledi.
Başkan Joe Biden ile birlikte Brükselden Polonyaya geçerken uçakta gazetecilere konuşan Sullivan, “ABD yaptırımlarına uymayan veya onları zayıflatmak veya bunlardan kaçınmak için sistematik çabalar sarf eden kişi veya kuruluşların belirlemenin de araçlardan biri olduğunu” dile getirdi.
ZAMANLAMAYA DİKKATSullivanın açıklamalarını “ABDden yaptırımlardan kaçınmakta Moskovaya yardım eden üçüncü tarafları cezalandırma tehdidi” başlığıyla servis eden İngiliz Financial Times gazetesi, söz konusu tehdidin zamanlamasına dikkat çekti.
Rusyanın alternatif döviz kaynakları bularak ve ekonomik anlaşmalar yaparak finansal izolasyonu aşmaya ve para birimini desteklemeye çalışacağına dair ABD ve müttefiklerinde artan kaygı olduğunu belirten FT, ikinci yaptırımların Rusyanın bu çabalarını baltalayacağını vurguladı.
Öte yandan, ikincil yaptırımların küresel ekonomiyi olumsuz etkileyeceğine dikkat çeken FT, ikincil yaptırımların şirketleri ve yatırımcıları ya Batı ya da Rusya ile iş yapma tercihine zorlayacağını aktardı.
AB’DEN DE AÇIKLAMA GELDİ
İkincil yaptırım konusu dün Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyene de soruldu. Müttefiklerin yaptırımlarla ilgili boşlukları ve Rusya’nın aşma çabalarını tespit etmek üzere çalıştığını söyleyen Leyen, boşlukları kapatmak ve yaptırımların etrafından dolanmayı imkansız hale getirmek için her şeyi yapacaklarını vurguladı.
FT, Çinin Ukrayna konusundaki konumunu ele alma konusunda ABD ile AB arasında yoğun bir tartışma olduğu sırada ikincil yaptırım konusunun gündeme geldiğine işaret etti.
ABD’DEN ÇİN AÇIKLAMASIABD, Rusyaya yardım etmesi durumunda bunun sonuçları olacağı konusunda Pekini uyarmış ancak hangi adımları atacağı konusunda detay vermemişti.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, şu an Çine yaptırım uygulanmasının gerekli ve uygun olduğunu düşünmediğini, ABDnin pozisyonuyla ilgili Çinli yetkililerle görüşmekte olduklarını söyledi.
Çinin Rusyaya silah tedarik etmesi ya da Rus finansal sistemi ile merkez bankasına dönük yaptırımlarımızı aşmaya çalışması durumunda bundan kaygı duyacaklarını belirten Yellen, şu an böyle bir durumun yaşandığını görmediklerini belirtti.
TÜRKİYE İÇİN RİSKİkincil yaptırımların uygulanması, Batı ülkelerinin yaptırımlarına katılmayan ve Rusya ile ticari ilişkilerine devam eden Türkiye’yi de olumsuz etkileyebilir.
Önceki gün Reuters’a konuşan uluslararası politika uzmanı Prof. Dr. Mustafa Aydın, Rusya-Ukrayna savaşının uzaması durumunda ikincil yaptırımlar aşamasına geçilebileceğini belirterek, o zaman yaptırımların sadece Rusya değil, Rusya ile iş yapan kişi, firma ve ülkeleri de kapsayabileceğini ve Türkiye için risk oluşturabileceğini söylemişti.
Aydın, Türkiyenin hem Ukrayna hem de Rusya ile stratejik düzeyde ilişkilere sahip olduğuna dikkat çekerek, “Rusya ile, Suriyede Orta Doğu genelindeki güvenlik boyutuyla bir işbirliği var. Ayrıca doğalgaz, kömür, gıda, nükleer santralin inşası gibi çok önemli konularda işbirliği mevcut. Çok kapsamlı ve çetrefil bir ekonomik ilişki boyutu da var” diye konuşmuştu.
