ABD, askeri gözlem amaçlı uçuşlara imkan veren Açık Semalar Antlaşmasına yeniden dahil olmak istemediğini bildirdi.
Diplomatik kaynaklara göre, ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Wendy Sherman Rus muhataplarına, Joe Biden yönetiminin, Açık Semalar Antlaşmasına geri dönmeme kararı aldığını bildirdi.
Washingtonın Açık Semalar Antlaşmasına taraf olmama kararıyla, iki nükleer güç arasında Yeni Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşmasının (New START) dışında silahların karşıklı kontrolüne imkan sağlayan başka önemli bir askeri anlaşma kalmamış olacak. Bu yılın başında süresi dolan START beş yıllığına yeniden uzatılırken, eski ABD Başkanı Donald Trump 22 Mayıs 2020de Açık Semalar Antlaşmasından çıkma kararı almıştı.
Rusyadan karşı adımGeçen hafta Rus parlamentosunun alt kanadı Dumada da anlaşmadan çıkma kararı alındı. ABDli diplomatik kaynaklar, Bidenın göreve gelmesinden bu yana Rusyanın Açık Semalar Antlaşmasının yürürülükte kalması için çaba harcamadığını aktardı.
Moskova, ABDnin Açık Semalar Antlaşmasından çekilme kararını küresel güvenliğini tehlikeye atacağı gerekçesiyle eleştirmişti.
Antlaşma Rusya ile Batı arasında güven ve istikrarı inşa etme amacıyla 1992de imzalanmıştı.
Açık Semalar Antlaşmasını 30dan fazla ülke imzalamış olsa da antlaşmanın asıl muhatapları Rusya ve ABD olarak görülüyordu.
Antlaşmanın geçmişiİlk ortaya çıkış amacı Rusya ve ABD arasında güven tesis ederek çatışma riskini bertaraf etmek olan fikir, 1955’te ABD Başkanı Dwight Eisenhower tarafından dönemin Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği yönetimine sunulmuş, ancak teklif reddedilmişti. Antlaşmanın yürürlüğe girmesi ancak 2002’de mümkün olmuş ve Türkiyenin de aralarında olduğu 34 ülke antlaşmayı imzalamıştı.
Antlaşmaya dahil olan ülkeler, askeri faaliyetlerde şeffaflığı teşvik etmenin yanı sıra silahlanma ve diğer antlaşmaların uygulanmasını denetleme amacına yönelik olarak toprakları üzerinde keşif uçuşlarına izin veriyor. Yalnızca Rusya, belirli bölgeler üzerindeki uçuşları kısıtlamıştı.
Antlaşma kapsamında taraflar arasında şimdiye kadar bin 500den fazla keşif uçuşu gerçekleştrildi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD Başkanı Joe Biden, 16 Haziran’da Cenevre’de bir araya gelecek.
