CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, Gelecek Partisi ve Demokrasi ve Atılım Partisi temsilcilerinin uzlaştığı Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni, 6 siyasi partinin genel başkanının katıldığı ortak açıklama ile kamuoyuna açıklanıyor. Bilkent Otel’de gerçekleştirilen toplantıda siyasi partilerin temsilcilerinden, sivil toplum örgütlerine, akademisyenlerden kadın örgütlerine kadar yaklaşık 700 kişi katıldı.
CHP, İYİ Parti, Saadet Partisi, Demokrat Parti, DEVA ve Gelecek Partisi genel başkanları, Çankaya’daki Bilkent Otel’de bir araya geldi. Tören saygı duruşu ve İstiklal Marşının okunmasıyla başladı.
Salona birlikte giren 6 muhalefet partisi liderleri, alfabetik sıraya göre protokole oturdu.
CHPLİ MUHARREM ERKEK: SİYASİ ETİK KANUNU HAZIRLAYACAĞIZ
İlk sözü alan CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek, şunları söyledi:
Savaşa hayır diyerek sözlerime başlamak istiyorum. Toplumu en geniş yelpazede temsil eden 6 siyasi parti olarak bizler tarihi bir çalışma için bir araya geldik. Yarının Türkiyesini inşa etmek için hazırladığımız Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metninde istişareyi ve uzlaşmayı esas alarak yoğun bir çalışma gerçekleştirdik. Bilindiği üzere Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine 16 Nisan 2017 referandumu ile geçilmiştir. Türkiye siyasi tarihinin en kritik anayasa değişikliklerinden biri olmasına rağmen referandum süreci 15 Temmuz darbe girişimi ardından ilan edilen olağanüstü hal şartlarında ilan edilmiştir. Bu dönemde demokrasinin asli gereği olan çoğulculuk ve uzlaşma ilkeleri yok sayılmış. Anayasa değişikliği geniş toplum kesimleriyle, siyasi partilerle, STKlarla, barolarla müzakere edilmemiştir. İki partinin genel başkanının belirlediği dar bir komisyon tarafından hazırlanan bu anayasa değişikliği, komisyonda 41 gün gibi kısa bir sürede kabul edilmiştir. Devletin bütün imkanları evet kampanyası için seferber edilmiş, STKlerin toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakları bile kısıtlanmıştır.
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi neden yanlıştır? Bu sistem yönetimde kişiselliğe ve keyfiliğe yol açmış. Cumhurbaşkanının yasama ve yürütme, yargıyı güdümü altına almasını sağlayan çok geniş ve denetimsiz yetkiler getirerek otoriter bir yönetim yaratmıştır. Bu sistemde anayasadaki tarafsızlık yeminine rağmen parti genel başkanlığı ile devlet ve hükümet başkanlığı tek kişinin şahsında birleşmiş, partili cumhurbaşkanı ülkenin sorunlarını daha da derinleştirmiştir.
Bizler, altı siyasi parti olarak, dünyanın ve ülkemizin demokrasi tecrübeleri ışığında, adaleti tesis etmek, farklılıklarımızı zenginlik kabul ederek bir arada özgürce yaşamak, toplumsal huzuru ve barışı sağlamak, tüm vatandaşların insan onuruna yaraşır bir hayat sürmesini güvence altına almak, çoğulcu ve demokratik bir Türkiye’yi inşa etmek ve gelecek nesillere de bu değerleri miras bırakmak için bir araya geldik. Söz veriyoruz: Hukuk devleti ve kuvvetler ayrılığı esasına dayanan Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemde, temel hak ve özgürlüklerin tamamını ve kurumsal kültürün hakimiyetini güvence altına alacağız. Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem; düşüncelerin özgürce ifade edildiği, din ve vicdan özgürlüğünün, basın özgürlüğünün, kadın haklarının, çocuk haklarının, çevre haklarının tam anlamıyla korunduğu özgürlükçü bir sistemdir.Bu sistem, devletin tüm kurumlarının hiçbir ayrım yapmaksızın tüm vatandaşlarına eşit mesafede olduğu çoğulcu bir sistemdir. Bu sistem, kamu yönetiminde eşitlik, tarafsızlık ve liyakat ilkelerinin esas alındığı, yolsuzlukla etkin mücadele edildiği, düzenleyici ve denetleyici kurumların bağımsızlıklarının sağlandığı, üniversitelerin özgürleştiği bir sistemdir. Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem, şeffaf ve hesap verebilir bir sistemdir. Bu sistemde siyasi makamların millete hizmetten başka hiçbir amacı olmayacaktır. Bunun güvencesi de hazırlayacağımız Siyasi Etik Kanunu’dur. Sonuç olarak bizler, ortak idealimiz olan Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemi, milletimize ve gelecek nesillere barış ve huzur getirmesi inancıyla hayata geçirmeyi taahhüt ediyoruz”
DEVA PARTİLİ YENEROĞLU: SEÇİM BARAJINI YÜZDE 3E DÜŞÜRECEĞİZ
CHPli Erkekin ardından kürsüye çıkan DEVA Partisi İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu, seçim barajını yüzde 3e düşüreceklerini söyledi. Yeneroğlu, Temsil gücünü arttırmak, temsilde adaleti ve çoğulcu demokrasiyi sağlamak amacıyla seçim barajını yüzde 3’e düşüreceğiz. Adil rekabet koşullarının sağlanması ve demokratik siyasi hayatın güçlendirilmesi amacıyla en son yapılan milletvekili genel seçimlerinde en az yüzde 1 oy alan siyasi partiler Hazine yardımından faydalanmaya hak kazanacaktır diye konuştu.
DEMOKRAT PARTİ GENEL BAŞKAN YARDIMCISI ŞAHİNALP
Yeneroğlunun ardından konuşmasına başlayan Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı Bülent Şahinalp, Cumhurbaşkanının yalnızca bir dönem seçilmesi kararını getireceğiz. Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişiği kesilecek, görev süresi bitince aktif siyasete dönemeyecek dedi.
Metni 6 partiden 6 genel başkan yardımcısı okuyacak. Metnin okunmasının ardından CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu, Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu ve DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan kürsüye çıkarak okunan metni imza altına alacak.
