İstanbuldaki Marmara Üniversitesi Göztepe Kampüsünde bulunan Osmanlı Padişahı V. Murata ait Av Köşkü Hamamındaki restorasyon ‘pes dedirtti. Kadıköyde 1864te yapılan V. Murat Av Köşkü Hamamı, köşkten geriye kalan tek kalıntıydı. Marmara Üniversitesi restorasyondan sonra hamamın sanat merkezi olarak kullanılacağı duyurmuştu.
VATANDAŞLAR TEPKİ GÖSTERDİ
Üniversite yönetiminin “Üniversitemiz, büyük oranda yıkık ve kullanılamaz durumdaki V. Murat Av Köşkü tarihi hamamın restorasyonuna yönelik, İstanbul Valiliği İl Özel İdaresi ile işbirliği yaparak projelendirme çalışmalarını bitirmiştir. Restorasyona yönelik 03.03.2014 tarihinde yer teslimi yapılmasıyla çalışmalara başlanılmıştır” diyerek duyurduğu projede hamamın betonarme görünümlü dışı sıvanıp boyanmış bir binadan farksız olan yeni hali vatandaşlardan büyük tepki aldı. Tarihi yapının yeni halini yorumlayan Kadıköylü mimar ve araştırmacı Arif Atılgan ise şunları kaydetti:
HORASAN DUVARI: Eski fotoğrafta Horosan harcı ile o zamanın klasik taşlarıyla örülmüş duvarlar vardı. Bir kere mevcutta kalan duvarları tamir edip onarım yapmaları eksik tarafları da aslına uygun şekilde yapmaları lazımdı. ‘Aynı duvarı
öremedik deseler bile kalan tarihi duvarı bir güzel restore edip göstermeleri lazımdı.
AYDINLATMA: Restorasyon sırasında binaya çatı fenerleri yapmışlar, aydınlatma için. Aslında yatık kubbe şeklinde aydınlanma delikleri vardı bu da çok yanlış. Çatısını camekanla kapatmaları da berbat. Sanki oraya tek katlı yeni bir bina yapılmış gibi.
MİMAR ARİF ATILGANIN RESTORASYON DEĞERLENDİRMESİ: YENİ HALİ BERBAT…
1864te inşa edilen Padişah V. Muradın Av Köşkünün hamamındaki restoasyonu değerlendiren mimar ve araştırmacı Arif Atılgan, “Sanki tek katlı yeni bir bina yapılmış. Kadıköyde yaşamış olan bir padişahtan günümüze kalmış tek parçanın değerlendirilmesi önemliydi. Ama yeni hali berbat” dedi.
sözcü
RESTORASYON SKANDALLARINI ONEDİO.COM DERLEMİŞTİ
Yüzlerce hatta binlerce yıl ayakta kalmayı başarabilmiş tarihi eserler, restorasyon adı altında adeta kılık değiştiriyor. Çünkü ülkemizde restorasyon, yenileme olarak algılanıyor. Eserler, yapılar kendi dönemine uygun şekilde restore edileceği yerde kulaktan dolma bilgilerle ve günümüzdeki malzemelerle resmen yeniden inşa ediliyor. Bu durum ülke olarak tarihe bakış açımızın son derece net ve acı bir kanıtı. İşte bir Türkiye klasiği olarak, üzülerek bir araya getirdiğimiz restorasyona kurban giden tarihimizden geriye kalanlar...
1. Ocaklı Ada Kalesi, Şile[Ocaklı Ada Kalesi, Şile]
Cenevizlilerden kalma Ocaklı Ada Kalesi, restorasyon sonrasında bu hale geldi. 2000 yıllık bir geçmişe sahip olan kalenin eski halinden eser yok şimdi. Nitekim halkın da tepkisini hayli üzerine çeken bu bu çalışmanın sonucunda, kalenin yeni hali çizgi film karakteri Sünger Boba benzetiliyor.
2. Süheyl Bey Camii
1591 yılında, Beyoğlu Fındıklıda, Süheyl Bey tarafından Mimar Sinana inşa ettirilen camii sekizgen planlı ve kubbeliydi. Restorasyondan sonra ise cam kaplanan ve sekizgen yapısı bozulan camii artık daha çok bir avmye benziyor.
3. Tekfur Sarayı
12. yüzyılda Bizanslılar tarafından inşa edilen saray, Blakernai Saray Kompleksinden günümüze kalan tek saray olma niteliğini taşıyordu. Ancak geçirdiği restorasyondan sonra daha çok temalı bir tatil köyüne benziyor. Bizans dönemine ait olan bu sarayın restorasyonunda maalesef o dönemde olması imkansız olan, ahşap pencereler ve parlak korkuluklar gibi hem tarihi hem mimari hatalar yapılmıştır.
4. Anamur Mamure Kalesi
Anamur Mamure Kalesi 2012 yılında UNESCO Dünya Mirası geçici listesine girmeyi başarınca, restorasyona alındı. Geçmişi 3. yüzyıla dayanan 39 kuleli tarihi kalenin restorasyonu, maalesef günümüz çimentosundan nasibini alınca orijinal dokusunu kaybetti.
5. Mesnevihane Camii
1844 yılında Fatihte inşa edilen Mesnevihane Camiinin restorasyonu sonucu ortaya çıkan yapı görenleri gerçekten sinirlendirecek nitelikte. Nitekim camiinin tarihi dokusu tamamen yok olmuş durumda. Restorasyon sonunda üzerine beton sıva yapılarak tümüyle beyaza boyanan camiinin tarihi görünümü artık beyaz bir duvardan farksız.
6. Mimar Sinan Külliyesi
Mimar Sinanın son yapıtı olarak bilinen Atik Valide Külliyesinin şifahanesi de restorasyonla tanınmaz hale geldi. Şifahanenin iç bahçesine bakan revakların önü tamamen camla kaplandı ve iç bahçeye otomatik kapılar yapılarak kafeteryaya çevrildi.
7. Ayasofya Orhan Camii
Tarihi MÖ 4. yüzyıla kadar uzanan Bursa İznikteki Ayasofya Orhan Camiinin eski tuğla duvarlarına da restorasyon adı altında cam kapı monte edildi. Aynı zamanla kubbeleri de betonla sıvanan camiinin tarihi dokusuna verilen zarar, tarihe bakış açımızı bir kez daha gözler önüne serdi.
7. Ayasofya Orhan Camii
Tarihi MÖ 4. yüzyıla kadar uzanan Bursa İznikteki Ayasofya Orhan Camiinin eski tuğla duvarlarına da restorasyon adı altında cam kapı monte edildi. Aynı zamanla kubbeleri de betonla sıvanan camiinin tarihi dokusuna verilen zarar, tarihe bakış açımızı bir kez daha gözler önüne serdi.
8. Hatay Arkeoloji Müzesi, Roma Mozaikleri
Hataydaki dünyanın ikinci büyük mozaik sergileme alanına sahip müzede, taşınma sırasında yaşananlar ise maalesef bir skandal. Müzedeki mozaiklerin büyük bir çoğunluğu yanlış restore edilince, eski halli ile yeni hali arasında çok ciddi farklar meydana geldi.
9. İshak Paşa Sarayı
İlk inşaatı 1685 yılında tamamlanan İshak Paşa Sarayının cam tavanı da bu restorasyon facialarından biri olarak gösteriliyor. Sarayı görmeye gelen turistler tarafından da yadırganan şeffaf cam tavan, sarayın tarihi dokusuna aykırı. Ancak yetkililerin açıklamalarına göre, yapılan bu cam tavan hem güneş ışığını kırarak tarihi eserleri güneş ışığından koruyacak nitelikte hem de olumsuz hava koşullarının sarayın tarihi yapısını kötü etkilemesini önleyeceği için yapılmış.
10. Antiphellos Antik Tiyatro
Kaştaki Antiphellos Antik Tiyatronun restorasyonu sırasında ise tiyatronun zeminini yenilemek amacıyla zamine beton döküldü. M.Ö 1. yüzyıldan kalma antik tiyatro 28 sırada 4 bin kişi kapasitesine sahipken, restorasyondan sonra 26 sıra kaldı.
11. Sümela Manastırı
Trabzondaki tarihi Sümela Manastırının 16 yıl süren restorasyon macerası ise fazladan çıkılan bir kaçak kat ile son buldu. Restorasyon yerine resmen inşaat yapılan manastırda, kütüphane ve öğrenci odalarının bulunduğu yere kaçak kat çıkıldı.
12. Battal Gazi Külliyesi
Eskişehirin Seyitgazi ilçesindeki Seyyid Battal Gazi Külliyesine ise restorasyon sırasında içine bir amerikan mutfak dahil edildi. Aynı zamanda normalde mermer olan sütunlar yerine beton sütunlar yapılan külliyeye bir de modern tuvaletler dahil edildi.
12. Battal Gazi Külliyesi
Eskişehirin Seyitgazi ilçesindeki Seyyid Battal Gazi Külliyesine ise restorasyon sırasında içine bir amerikan mutfak dahil edildi. Aynı zamanda normalde mermer olan sütunlar yerine beton sütunlar yapılan külliyeye bir de modern tuvaletler dahil edildi.
13. Sinan Paşa Külliyesi
Bursanın Yenişehir ilçesindeki Sinan Paşa Külliyesine yapılan ise tüm bu felaketlerin içinde en rezalet olanı. Çünkü, 435 yıllık külliyeye restorasyon yapılırken, yük taşıyan kamyonların girip çıkabilmesi için tarihi duvarlarından birini yıkıp, kapı yaptılar.
14. Apollon Tapınağı
Çanakkalede bulunan tarihi Apollon Tapınağının restorasyonu sırasında mermer tozu yüklü tonlarca ağırlıktaki tır, tapınağın üzerine çıkarıldı. Yetmezmiş gibi, basamakların restorasyonu sırasında da kullanılan beyaz beton nedeniyle tarihi tapınağın son görünümünde eski halinden eser yok.
15. Urfa Kalesi
Şanlıurfadaki 1200 yıllık Urfa Kalesi, 2013 yılında aşırı yağışlar nedeniyle çökmeye başlayınca restorasyona girdi. Ancak restorasyon sırasında beyaz beton taşlar kullanılınca kalenin bir bölümü aykırı bir görüntüye büründü ve tarihi dokusunu yitirdi.
(Kaynak: https://onedio.com/haber/-restorasyon-konusunda-adeta-bir-dunya-markasi-oldugumuzun-ispati-15-mimari-facia-544863)
