Yeniçağ Gazetesi yazarı Ahmet Takan, TÜİKin enflasyon rakamlarını nasıl düşük göstermeyi becerebildiğini anlayamadığımı ifade etmiştim önceki günkü yazımda. Dün, TÜİKden üst düzey bir bürokrat aradı, isminin yazılmaması şartıyla kısaca izah etmeye çalıştı dedi.
BÜTÜN KURALLARI BOZDULAR
“Bütün metodoloji ve kuralları bozdular. 26sından sonra alınan rakamlar geçerli oldu ve enflasyon düşük çıktı” denilen yazıda, bütün bölge müdürleri ve daire başkanlarını da mülakata çağrılarak gözdağı verildiği de ifade edildi.
Takan’ın yazısındaki ilgili kısım şöyle:
‘ANKARA TALİMATLA, A101 VE BİM’DEN ALINMASINI EMİR VERDİLER’
2005 yılında belirlenmiş olan bir enflasyon sepeti var. Bu maddeler 100 kabul edilir, enflasyon ondan sonra hesap edilir. Daha önce 1994 yılı 100 kabul edilip hesaplar ona göre yapılıyordu. Şimdi 2005 yılında zincirleme endeks diye bir güncel enflasyonu güncel geliştirebilen gerçekten doğru hesap edebilen bir sisteme geçilmişti. Bir süre takip edildi, bu 100 madde ilaveler çıkarmalar bir sürü şeyler oldu. Ama bugüne gelindiği zaman son 2 ayda olağan dışı bir şey oldu. Nedir? Bu enflasyon sepeti her sene Kasım ayında güncellenir. Ve Aralık ayında net güncellenir. Sepete girecek maddeler, yani aileler kullanmışsa onlar girer, kullanmadığı malzemeler de çıkar. Bu Aralık ayında hesap edilir biter. Bu yılın zincirleme endeksi Aralık ayında bitmesi lazım. Ocak ayındaki enflasyon bu Aralık ayına göre ne yapacak? Güncellenen endeks sepetine göre değerlendirme olacak. Anladınız mı?.. Şimdi burada olağanüstü bir şey oldu. Enflasyonla mücadele edeceğiz açıklamalarından sonra olağanüstü bir şekilde BİM ve A 101lerden tüm bölgelere -26 bölgemiz var bizim- 26 bölge ve 81 ilimizde bazı ilçelerde buluna BİM ve A 101lerden fiyat toplayacaksınız dediler. Enflasyon sepetinde olan fiyatlar var ya onları toparlayacaksınız dediler. Ekim ayında emirle bunu söylediler. Oysa şöyle olması gerekiyordu, eğer ihtiyaç var ise ilgili bölgenin fiyat sorumlusu bunu ne yapacaktı? Bunu doğrudan doğruya kendi bölgesinden yazacaktı. Bu fiyatları başka işlerin ikamesi olarak Ankaraya sunacak, Ankarada kabul edecekti. Yani, A marketinin fiyatlarında bazı sapmalar varsa, örneğin, çayı, pirinci eksik getirir... Bırakır o işyerini bir başka işyerine geçmesi gerekiyor, bunu bölge fiyat sorumlusu alması gerekiyordu. Ama Ankara talimatla BİM ve A 101lerden alınmasını bildirdi.
Neden bunu böyle yaptılar?
Diğer marketlerde 10 çeşit pirinç varsa -en az 4 çeşit pirinç var- bunlarda 2 çeşit pirinç var. Kalitesine göre bunlardan fiyat alınır. Burada fiyatları standartlaştırmış oluyor. Bu da tüketicinin gerçek alım gücüne yansımıyor. Fiyat da böylece düşürülüyor. Metodolojiye ters. Neden?. Bunların geçen yıl Aralık ayında alınması gerekiyordu. Ona göre fiyatlar takip edilecekti ki 1 yılık artışlar ay ay takip edilmesi gerekiyordu. 2 ayda aldılar. Pat ne yaptılar?. Bir anda bazı elektroniklerin, otomobil fiyatları hiç yokken aldırdılar. Sanki her bölgede 1 aile otomobil alıyormuş gibi.. Ne oldu?.. ÖTV indirimi ile birlikte... Birden bire sepetin artış ve enflasyon oranlarını düşürdü. Neye göre?.. Göreceli olarak sübjektif olarak düşürdü. Kağıt ve sepet üzerinde gerçekten düşürüldü!..
‘BÜTÜN BÖLGE MÜDÜRLERİNİ ÇAĞIRIP GÖZDAĞI VERDİLER’
Temel fiyatlar 2 tur toplanır. Ayın 10 ile 15i arasında birinci tur, 20 ila 25i arasında 2. tur toplanır. Veri girişi yapılır, bu merkeze anında düşer. Ayın 26sında enflasyon fiyatlarına parfüm ve hediyelik eşyalarla ilgili bir talimat gönderdiler. 2. tur fiyatlarını kabul etmediler. Son alınan fiyatları tamamen yeniden aldırdılar. Öyle geçerli olacak dediler. Vahimi buydu. 26 Aralıkta fiyatları tekrar derlettiler parfüm ve diğerlerinin de alınması talimatıyla. Eskiden alınan parfüm fiyatlarını kabul etmediler. Yılbaşı dolayısıyla indirime girdi ya bunların çoğu... Bütün metodoloji ve kuralları bozdular. 26sından sonra alınan rakamlar geçerli oldu ve enflasyon düşük çıktı. Zaten, bütün bölge müdürleri ve daire başkanlarını da mülakata çağırdılar. Niye? Gözdağı veriliyor. Kol kırıldı yen içinde kaldı!..
Demek hedeflerin tamamı böyle tutturuluyormuş!..
YAZI KAYNAĞI
