Tanzim noktalarına sebze verilmesi ve işlerin durgunluğu sebebiyle Mersinli pazarcılar tezgah açmamaya başladı. Mezitli ilçesi Davultepe Semt pazarındaki 91 tezgahın 40’ı dün açılmadı.
Mersin Pazarcılar Esnaf Odası Başkanı Abdulhalim Batur, öğle saatleri olmasına rağmen pazarın bomboş olduğunu ve siftah etmeyen pazarcıların bulunduğunu söyledi.
Batur, “Mersin merkezde 8 ayrı bölgede haftada 67 sokakta bin 500 esnaf pazarda tezgah açıyordu. Ancak son dönemlerde yaşanan ekonomik kriz ve girdi fiyatlarının yüksekliğinin de ürünlere yansımasıyla vatandaş pazardan kaçar duruma geldi.
Bu nedenle esnaf yeterince satış yapamadığı için pazarda kiraladığı satış noktalarına gelmemeye başladı. Şu anda gördüğünüz bu pazarda 91 esnaf bulunuyordu. Ancak bugün (dün) 40 esnafın tezgâh açmadığını belirledik” açıklamasında bulundu.
“MASRAFLARINI BİLE KARŞILAYAMIYORLAR”
Yaptıkları tespitlere göre pazarda tezgah açmayan esnafın oranının yüzde 30’u bulduğunu söyleyen Batur, “Pazarda satış için tezgâh açan esnaf, oda aidatı, Bağ-Kur primi, vergi, belediye işgaliye parası, hal çıkış ücreti, muhasebe gibi kalemleri ödemek durumunda kalıyor. Satışlar da yeterli olmayınca masrafını bile karşılayamaz duruma geliyor. Böylece sermayesi de düşünce pazarı terk etmek durumunda kalıyor” şeklinde konuştu.
“VATANDAŞ YÜKSEK FİYATTAN PAZARCILARI SORUMLU TUTUYOR”
Batur, pazardaki bazı ürünlere neden etiket konulmadığı konusunda ise “Alışverişe gelen vatandaş yüksek orandaki etiketleri görünce pazarcı esnafımıza ‘Burası kuyumcu mu? Arsa mı, ev mi satıyorsunuz?’ gibi tepkiler gösteriyor. Yüksek fiyatlardan pazarcıları sorumlu tutuyor. Bu tepkiler nedeniyle de pazarcı esnafımız ürününe etiket koymaktan kaçınıyor” ifadelerini kullandı.
Hükümetin tanzim satış uygulamasının son derece hatalı olduğunu dile getiren Batur, şöyle devam etti:
“BURADAKİ SERALARDAN 4 LİRAYA TOPLANAN SALATALIK TANZİMDE 2 LİRAYA SATILIYOR”
“Tanzim satışı için seralardan yani üreticiden 4 TL ve 4.20’den toplanan salatalık, İstanbul’da tanzim satışta 2 ve 2.20 TL’den zararına satılıyor. Dolayısıyla bu bölgede salatalık kalmadığı için piyasada bulunan da 7-8 TL’den satılıyor.
“DEVLET BÜYÜK ŞEHİRLERDEKİ VATANDAŞI MEMNUN ETMEK İÇİN BURADAKİLERİ KÜSTÜRÜYOR”
Yani devlet bu bölgeden topladığı salatalığı zararına satıp oradaki vatandaşı memnun etmek için çaba gösterirken, bu bölgede 7-8 TL’den salatalık yiyen vatandaşı küstürdüğünü düşünemiyor mu? Bunu anlamakta gerçekten zorlanıyoruz. Bu nedenlerle tanzim satış uygulamasının olumsuz olduğunu ve seçimden sonra da sona ereceğini düşünüyoruz.”
Yaşanan ekonomik sıkıntı, yanlış tarım politikaları ve hava şartlarının olumsuz gitmesiyle yeteri kadar satış yapamayan pazarcı esnafı ise tam anlamışla “Bir dokun, bin ah işit” vaziyetinde.
20 yıllık pazarcı olduğunu belirten Metin Kaya, “Gördüğünüz üzere şu an saat 11.30’u gösteriyor. Hala siftah etmeyen arkadaşlarımız var. Sabahtan beri oturup kara kara düşünüyoruz. Ekonomi dipte, halkın alım gücü yok. Önceleri bu saatlerde pazarda izdiham olurdu, şu an ise kimseler yok. Ortalama günde 500 kilo elma satarken, inanın ki şu an 100 kilo satamıyorum” diyor.
“SEBEBİ EKONOMİK KRİZ”
Yine 20 yıllık pazarcı olduğunu dile getiren Bayram Yılmaz, “Pazarda bu gün in cin top oynamasının ana nedeni ekonomik kriz. Üretici, işçi, esnaf memur emekli bitti. Milletin alım gücü kalmadı. Özellikle son 4-5 aydır yaşadığımızı bu güne kadar hiç yaşamadık.
Kriz çok etkiledi bizleri de. Pazarcılar olarak tarihi bir kriz ile karşı karşıyayız. Bir de tanzimi başımıza çıkardılar. Mersin’den İstanbul’a mal götürüyorlar, tarım bölgesi Mersin’de kıtlık başladı desek yanlış olmaz. Şu an pazarda yarı yarıya esnaf arkadaşlarımız da yok, mal da yok, açan da yok” diye konuşuyor.
25 yıllık pazarcı olan Mehmet Begi de şunları söylüyor:
“Pazarcı tezgah açmaktan kaçar duruma geldi. Tezgah açtığı zaman gün sonundaki satışı masrafını karşılayamaz duruma geliyor. Pazara gelen vatandaş ise uçuk fiyatları görünce isyan edip tepki gösteriyor. ‘Kuyumcuya mı geldik? Altın mı satıyorsunuz?’ diyorlar. Pazarcı esnafı da bu tepkilerden çekindiği için ürününe etiket bile koyamıyor. Gidişat, gidişat değil.”
Adeta kan ağlayan pazardaki bazı ürünlerin hal çıkış ve pazar fiyatları şöyle:
– Domates halde 3, pazarda 4 TL
– Salatalık halde 4, 5,TL, pazarda 6-7
– Ispanak halde 2.5-3 TL, pazarda 4.5 TL,
– Kıvırcık marul halde 3, pazarda 4-5,
– Patates halde 3.5 TL, pazarda 3 kilo 10 TL,
– Soğan halde 3 TL, pazarda 3,5, 4 TL,
– Patlıcan halde 9.5-10 TL, pazarda 12 TL,
– Biber halde 9-10 TL pazarda 12 TL.
