Türkiyede krizle birlikte yüzlerce işyeri kepenk kapatırken işsiz sayısı da artmaya devam ediyor. Altı aydır kesintisiz şekilde artış gösteren işsizlik rakamı, yüzde 11.6ya yükselirken DİSKin, ‘Ekonomik Krizin İşçi Sınıfına ve Çalışma Yaşamına Etkileri Araştırması’ndan dikkat çeken veriler geldi.
TÜİK’e göre Ekim 2017’de yüzde 10.3 olan dar tanımlı işsizlik oranı Ekim 2018’de yüzde 11.6’ya yükseldi. İşsiz sayısı 501 bin kişi artarak 3 milyon 788 bine yükseldi. Geniş tanımlı işsiz sayısı 517 bin kişi artarak 6 milyon 351 bine yükseldi.
Türkiye, işsizlik oranı açısından OECD içinde İspanya (yüzde 15) ve Yunanistan’dan (yüzde 18.9) sonra üçüncü ülke durumunda. Oysa işsizlikte OECD ortalaması yüzde 5.3, AB ortalaması yüzde 6.8.
Aralık 2018’de işsizlik sigortası başvuru sayısı 2017’nin aynı ayına göre yüzde 80 artarak 211 bine yükseldi. İşsizlik ödeneği alanların sayısı da 408 binden 577 bine yükseldi.
İŞKUR’a kayıtlı işsiz sayısı Ocak 2018’de 2.4 milyon iken, aralıkta 3.5 milyon kişiye ulaştı.
İşsizlik sigortası işverene çalıştı. İşverenler geçen yıl fona 9.2 milyar lira prim öderken 10.7 milyar lira teşvik ve destek aldılar. Buna karşın işsizlere yapılan ödemelerin toplam fon gelire oranı 2017’de yüzde 18’e ve geçen yıl yüzde 16.9’a düştü.
4 kişilik bir aile için açlık sınırı Şubat 2018’de 1658 lira iken Ocak 2019’da 1957 liraya yükseldi. Böylece açlık sınırı, bu yıl için belirlenen 2020 lira asgari ücretle eşitlendi.
Veriler, AKP ile birlikte çalışanların daha çok vergi öder hale geldiğini ortaya koyuyor. 2002’de gelir vergisine tabi ilk vergi dilimi 3.800 lira idi. Bu rakam kişi başına milli gelir artışı kadar artırılsaydı ilk vergi diliminin 2019’da en az 37.7 bin lira olması gerekirdi. Oysa bugün 18 bin lira.
Emekli aylıklarının artışında da milli gelir artışı hesaba katılmadığı için bu aylıklar da geriliyor. 2010’da emekli aylıklarının kişi başına GSYH’ye oranı yüzde 100 iken geçen yıl yüzde 20 azalarak 81’e geriledi.
