Karar gazetesi yazarı ve ekonomist İbrahim Kahveci, AKP ve Erdoğan yönetimi altında ekonomik büyümenin güdük kaldığını rakamlarla ortaya koydu.
Kahveci, Erdoğanın henüz tek adamlığa geçiş yapmadığı evrede ekonomik büyümenin normal bir seyirde ilerlediğini, bu dönemden sonra ise büyümenin dibi gördüğünü belirtti.
2002-2016 arasında. Bu dönem toplam büyüme %115,10 ve yıllık büyüme 8,22. Ya Başkanlık gelince ne olmuş? Yani Erdoğan’ın tek güç olduğu dönem: İşte 2016-2020 arasında yeni şişirilmiş seride bile toplam büyüme %13,66’da kalırken yıllık büyüme bu sefer 3,41’e gerilemiş ifadelerini kullanan Kahveci, Özal dönemi büyüme rakamlarına da dikkat çekti:
Özallı Yıllar: 83,2 büyüme/12 yıl = Yılda 6,93
AK Parti veya Erdoğan’ın en başarılı yılları: 81,0 büyüme/13 yıl = 6,23
Toplam büyümede Erdoğan’ın en başarılı yılları bile Özal döneminin gerisinde kalmış. Ama asıl mesele bu bile değil.
Özal dönemi büyüme nerede ise cari açıksız, yani iç güçlere bağlı büyümeydi. Oysa Erdoğan dönemi büyüme çok yüksek cari açıklı ve yabancı güçlere bağlı büyüme oldu.
Nitekim Erdoğan dönemi büyümesi %81,0’de kalırken asıl duruş üretimde-imalat sanayinde yaşandı. 2002-2015 imalat sanayi büyümesi %97,5’de kaldı.
Büyümede imalat sanayi oranı artık 1,20’ye düşmüş oldu. Nitekim cari fiyatlarla imalat sanayinin GSYH payı da yüzde 17,64’den yüzde yüzde 15,59’a gerileme yaşadı (2002-2015)
İyi ama ya yeni seride durum ne? Yani hani Birol Aydemir’in veriler verilmedi diye 2012-2016 arasında bitiremediği ama o görevden ayrılınca 3-5 ayda bitirilip açıklanan yeni GSYH durumu: İşte ona göre AK Parti muhteşem esmiş. Mesela 2002-2020 arasında %144,5 büyüme ve yıllık yüzde 8,02 ortalama büyüme.
Yanına kimse yaklaşamaz tabii.
Ama o seride bile asıl büyük başarı 2002-2016 arasında. Bu dönem toplam büyüme %115,10 ve yıllık büyüme 8,22.
Ya Başkanlık gelince ne olmuş?
Yani Erdoğan’ın tek güç olduğu dönem: İşte 2016-2020 arasında yeni şişirilmiş seride bile toplam büyüme %13,66’da kalırken yıllık büyüme bu sefer 3,41’e gerilemiş.
***
Aslında olanları yazmak ve geçmişi analiz etmek bir ders alma niyeti olmalıdır. Yani burada temel nokta yapılan yanlışlardan ders alarak daha doğruya giden yolu bulmak olmalıdır.
Türkiye dış açıksız ve yüksek katma değere dayalı üretim modeli geliştirmek zorundadır. Bunun temeli de ilk olarak eğitim sisteminden geçmektedir.
Ama bugün eğitimi bırakın, düşük faiz baskısı ile ve de ucuz göçmen emeği ile verimsiz ve değersiz bir ekonomik modelde gidiyoruz.
Çöküşün ne zaman ve nasıl olacağını kimse kestiremez. Ama gidişatın iyi olmadığını ve ülkenin giderek yozlaştığını ekonomiden de görebiliyoruz.
Bu durum ise hiç hayra alamet değildir. Umarız muhalefet derin bir model içerisinde büyük değişimi başarabilir.
